1994 ел
Внешний вид
(1994 битеннән юнәлтелде)
Еллар |
---|
1990 · 1991 · 1992 · 1993 — 1994 — 1995 · 1996 · 1997 · 1998 |
Унъеллык |
1970-еллар · 1980-еллар — 1990-еллар — 2000-еллар · 2010-еллар |
Гасырлар |
XIX гасыр — XX гасыр — XXI гасыр |
Милади тәкъвим | 1994 MCMXCIV |
Юлиан тәкъвим | 1993—1994 (14 гыйнвардан) |
Юлиан тәкъвим византия эрасы белән |
7502—7503 (14 сентябрьдән) |
Римны нигезләгәннән башлап | 2746—2747 (4 майдан) |
Яһүдләр тәкъвиме |
5754—5755 ה'תשנ"ד — ה'תשנ"ה |
Һиҗри тәкъвим | 1414—1415 |
Борынгы әрмәннәр тәкъвиме | 4486—4487 (11 августтан) |
Әрмәннәрнең чиркәү тәкъвиме | 1443 ԹՎ ՌՆԽԳ
|
Кытай тәкъвиме | 4690—4691 (10 февральдан) 癸酉 — 甲戌 кара әтәч — яшел эт |
Хәбәш тәкъвим | 1986 — 1987 |
Борынгы һинд тәкъвиме | |
- Викрам-самват | 2050—2051 |
- Шака самват | 1916—1917 |
Шәмси тәкъвим | 1372—1373 |
Буддачылык тәкъвиме | 2537 |
Япон ел исәбе | 6 ел Хэйсэй |
1994 (бер мең тугыз йөз туксан дүртенче) ел — кәбисә булмаган ел, милади тәкъвим буенча шимбә көнне башлана. Бу безнең эраның 1994 елы, II меңьеллыкның 994 елы, XX гасырның 94 елы, XX гасырның 10 унъеллыгының 4 елы, 1990 елларның 5 елы. 1994 елдан бирле 30 ел үтте.
- Халыкара гаилә елы (БМО).
Вакыйгалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 15 февраль — Россия Федерациясе дәүләт хакимияте органнары һәм Татарстан Республикасы дәүләт хакимияте органнары арасында вәкаләтләр чикләрен билгеләү турында шартнамә кабул ителә.
- 7 апрель — .ru домены теркәлә.
- 10 май — Нельсон Мандела КАҖ президенты вазифаларына керешә.
- 25 май — Хакассия беренче конституцияне кабул итә.
- 9 июнь — Казакъстан башкаласы Алма-Атадан Астанага күчерелә.
- 12 июнь — Австрия референдумда Европа Берлегенә керергә карар кыла.
- 23 июнь — Мәскәүдә рәсми рәвештә ЮНЕСКО бюросы ачыла.
- 10 июль — Бөекбританиядә Гран При уенында Михаэль Шумахер беренче чемпионлык өчен көрәшә башлый.
- 28 июль — Молдавия конституциясе кабул ителде.
- 1 август — Уфада «Тулпар» журналының беренче саны чыга.
- 31 август — Ирланд җөмһүрият армиясе кораллы көрәшне туктату турында игълан итә.
- 1 октябрь — Палау Утраулары (Океанлык) бәйсезлеген игълан итә.
- 11 октябрь — долларга караганда сумның кинәт төшүе.
- 13 ноябрь — Швеция Европа Берлегенә референдум аша керә.
- 11 декабрь — Русия Чечняга гаскәрләрен кертә. Беренче Чечня сугышы башлана.
- 31 декабрь — Русия гаскәрләре Грозныйга һөҗүм итә. Шәһәр утка тотыла. Дистәләрчә мең кеше вафат.
Туулар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шулай ук карагыз: Төркем:1994 елда туганнар
- 5 гыйнвар — Камил Муллин, футбол һөҗүмчесе.
- 23 февраль — Дакота Фэннинг, АКШ актрисасы.
- 27 февраль — Рузанна Хәбибуллина, Габдулла Кариев исемендәге Казан Татар дәүләт яшь тамашачы театры артисты (2015 елдан).
- 1 март — Альберт Нурминский (Шәрәфетдинов), рэпер.
- 1 март — Джастин Бибер, җырчы.
- 30 сентябрь — Алия Мостафина, гимнастчы, Лондондагы Олимпия уеннары җиңүчесе.
- 9 декабрь — Диләрә Фәттахова, Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры артисты.
Вафатлар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шулай ук карагыз: Төркем:1994 елда вафатлар
- 11 март — Шамил Бариев, татар артисты.
- 5 апрель — Курт Кобейн, музыкант, «Nirvana» АКШ рок-төркеменең вокалисты һәм лидеры.
- 19 апрель — Габдулла Байбурин, язучы, тәрҗемәче.
- 22 апрель — Ричард Никсон, 37-нче АКШ президенты.
- 1 май — Айртон Сенна, Бразилия автогонщигы.
- 16 май — Бәшир Рәмиев, совет уйлап табучысы, беренче ССРБ санакларын («Стрела», «Урал-1» компьютерларын) төзүче.
- 4 июнь — Кадыйр Сибгатуллин (52), шагыйрь.
- 15 июль — Рафаил Төхфәтуллин (70), язучы, Бөек Ватан сугышында катнашучы.
- 24 июль — Альфред Халиков, татар тарихчысы, археолог.
- 11 август — Питер Кушинг (ингл. Peter Wilton Cushing), инглиз актеры.
- 26 август — Әнвәр Гатауллин, хәрби очучы, Советлар Берлеге Каһарманы.
- 7 октябрь — Хәниф Хөснуллин, татар язучысы, шагыйрь.
- 7 октябрь — Майя Булгакова, РСФСР халык артисты.
- 8 октябрь — Галимҗан Җиһаншин, авыл хуҗалыгы ширкәте җитәкчесе.
- 5 ноябрь — Григорий Павлов, Советлар Берлеге каһарманы, авиация генерал-лейтенанты.
- 11 декабрь — Фәрваз Миңнуллин, тәрҗемәче, әдәби тәнкыйтьче.
Г. Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреатлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Нурихан Фәттах, татар язучысы.
Нобель премиясе лауреатлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Бертрам Брокхауз, Клиффорд Шалл.
- Химия өлкәсендә Нобель премиясе — Джордж Ола.
- Физиология һәм медицина өлкәсендә Нобель премиясе — Альфред Гилман, Мартин Родбелл.
- Әдәбият өлкәсендә Нобель премиясе — Кэндзабуро Оэ.
- Икътисад өлкәсендә Нобель премиясе — Джон Нэш, Рейнхард Селтон, Джон Харсани.
- Тынычлык өчен Нобель премиясе — Ицхак Рабин, Шимон Перес, Ясир Арафат.
Шулай ук карагыз
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Викиҗыентыктагы медиафайллар? |