Miliaria calandra

Miliaria calandra; escribana triguera
Estáu de caltenimientu
	; Esmolición menor (IUCN 3.1)
Clasificación científica
Reinu:	Animalia
Filu:	Chordata
Clas:	Aves
Orde:	Passeriformes
Familia:	Emberizidae
Xéneru:	Miliaria; Brehm, 1831
Especie:	M. calandra; Linneo, 1758
Distribución
Subespecies
	M. c. calandra; M. c. buturlini;
Sinonimia
	Emberiza calandra Linneo, 1758
Consultes
	[editar datos en Wikidata]

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como ^NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu. La escribana triguera^[1] o gurrión montés^[2] (Miliaria calandra) ye una especie d'ave paseriforme de la familia Emberizidae, que se distribúi per bona parte del Vieyu Mundu.

Nome común

Esta especie ye conocida nel dominiu llingüísticu asturlleonés colos siguientes nomes comunes: escribana triguera^[1] y gurrión montés^[2].

Descripción

La Escribana triguera ye una ave pequeña, anque de les mayores dientro de les escribanes. Mide ente 16 y 19 cm. El so plumaxe ye pardu, paecíu al de les calandries.

Mantu parduzu y llistáu, ente que'l banduyu y el pechu son blancos con pequeñes llistes escures. La cola escarez de les bandes esteriores blanques qu'otres escribanes. Nun hai diferencies notables ente machu y fema.

Tien un picu bastante gruesu, coritu percima y amarellentáu per debaxo.

Cantar

Cantar de la escribana triguera:

La Escribana triguera pue sentise tol añu, pero ye na dómina de cría cuando ye más fácil, gracies a los machos que canten en posaderos elevaos, pa marcar el so territoriu. El cantar ye una estrofa repetitiva, metálica y curtia. El tonu suel dir in crescendo, termináu con un fuerte chiflíu.

Distribución y hábitat

Residente nel sur y centru d'Europa, norte d'África y Asia hasta Mongolia. Nes zones más fríes de Centroeuropa y d'Asia la especie solo cría, emigrando a zones más templaes pel hibiernu.

Habita sobremanera en zones abiertes, yá seyan árees de cultivu o de carba baxa. Gusta de perchas elevaes pa cantar.

Les sos poblaciones baxaron enforma dende los años 1960 n'Europa occidental^[3] por causa de les práutiques agrícoles intensives. Aínda asina namái la so población europea envalórase ente 16 y 44 millones d'exemplares.^[4] España alluga les mayores poblaciones d'escribanes trigueres d'Europa.^[5]

Taxonomía

Describióla Linneo en 1758 como Emberiza calandra. A posteriori foi creáu un xéneru onde esta ye la única especie, anque dellos autores defenden la so inclusión nel xéneru Emberiza.^[6]

Subespecies

Miliaria calandra calandra^[7] Linneo, 1758 Canaries, África del Norte y Europa hasta El Cáucasu y Asia Menor.
Miliaria calandra buturlini^[7] H. Johansen, 1907 Dende Turquía hasta l'oeste de China, pasando por Iraq y Afganistán.

Comportamientu

Nun ye bien cobarde, siendo bono de ver a los machos reclamando nel celu.

Muévese en pequeños grupos pocu cohexonaos pel hibiernu. Na dómina de cría, que nesta especie va d'abril a agostu, los machos defenden los territorios. Los machos son en munches ocasiones polígamos.

La so alimentación básase principlamente en granes, frutos, biltos, y inseutos.

El nial ye un pequeñu concu de yerba nel suelu. La so construcción nun ye bien ellaborada y depende fundamentalmente de la fema.^[5] La fema pon de normal ente trés y cinco güevos.^[5] Los güevos varien ente'l blancu y un pardu claro, motudos irregularmente. Son comunes dos ya inclusive trés puestes nuna temporada.

Referencies

↑ ^1,0 ^1,1 URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
↑ ^2,0 ^2,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 setiembre 2023.
↑ Mullarney,K.; Svensson, L.; Zetterström, D; y Grant, P.J. (2003). Guía de Campu de les Aves d'España y d'Europa. Editorial Omega. ISBN 84-282-1218-X.
↑ BirdLife International (2008). Miliaria calandra. En: UICN 2008. Llista Roxa d'Especies Amenazaes UICN. Consultáu'l 23 de xineru de 2009.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Pajaricos.es. «Ficha del escribano triguero». Consultáu'l 23 de xineru de 2009.
↑ Fauna europaea. «Emberiza calandra». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-04. Consultáu'l 23 de xineru de 2009.
↑ ^7,0 ^7,1 ITIS. «Taxonomía de Miliaria calandra». Consultáu'l 23 de xineru de 2009.

Enllaces esternos

Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Miliaria calandra.

Identificación de sexos y edaes nel Atles d'Identificación de les Aves d'Aragón.
Imáxenes de la especie Archiváu 2008-05-11 en Wayback Machine en Arkive.

[25371c05886d508f0bd3b89319c1e188ec3c8883-1] 1,0 ^1,1 URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.

[be0a8ac7e6a627e51eb0dcedc4a26d61ea31a0a6-2] 2,0 ^2,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 setiembre 2023.

[sven-3] Mullarney,K.; Svensson, L.; Zetterström, D; y Grant, P.J. (2003). Guía de Campu de les Aves d'España y d'Europa. Editorial Omega. ISBN 84-282-1218-X.

[4] BirdLife International (2008). Miliaria calandra. En: UICN 2008. Llista Roxa d'Especies Amenazaes UICN. Consultáu'l 23 de xineru de 2009.

[Y-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Pajaricos.es. «Ficha del escribano triguero». Consultáu'l 23 de xineru de 2009.

[D-6] Fauna europaea. «Emberiza calandra». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-04. Consultáu'l 23 de xineru de 2009.

[B-7] 7,0 ^7,1 ITIS. «Taxonomía de Miliaria calandra». Consultáu'l 23 de xineru de 2009.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]