Groeët-Welsde

Dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Mergraotes, es te dit dialek sjpriks.

---

Groeët Welsde

Groeët-Welsde (Nederlands: Groot Welsden) ies 'n buurtsjap van Mergraote, in de gemeinte Èèsjde-Mergraote, op 't plateau in Zuud Limburg. In 2003 wone d'r 160 luuj, verdeild in 'n Ónder- en 'n Bove-gedeilte. In de buurt bevingk ziech ouch de buurtsjap Klae-Welsde, mèt 'n twintig häöf en hoezer. De naam zou 'n verbastering zin van 't Germaanse wippelsdel, wat begraafplaats beteikent. Ouwer name zint: Welpdal (13e ièw) en Welpsdal (14e ièw).

Bezeenswaerdig

• De Weldersjhaof op nummersj 70 en 72 sjtamp oet de 17e ièw. Waarsjienlik 'ne laathaof. 't Oudste gedeilte ies 'n woonhoes en 'ne achterboew. 't Woonhoes ies in 1911 vergruèt. De sjure zint 19e-ièws en gedeiltelik oet 1912. Rechs van de aafgesjlote plei sjteit 'n gedeilte dat oet 2 weuninge besjteit. Aan de poortmoer bevingk ziech 'ne gevelsjtein mèt 't jaortal 1857.
• Op hoesnummer 116 sjteit 'ne haof, dae hauf gesjlote ies. 't Woonhoes sjtamp oet 1847. In de poortmoer bevinge ziech 'n groate inriejpoort en 'n kleiner poort. In 'n nis sjteit 'n iezere weegkruus oet de 19e ièw.
• Op nummer 118 liek de monumentale Mariahaof, in mergel geboewd. Bie 'n restauratie zint veur de vènstere sjlaeg (luke) gehange. De sjuur ies van jónger datum. In eine gevelsjtein aan de puntgevel sjtoon rónd 'n IHS-monogram de initiale W:A + M:S 18 H 47 JS.
• Op 'n sjplietsing sjteit 'n waegkruus van sjmeediezer.

Dörpsvereiniginge

• Jónkheid Groeët-Welsde. Zie organiseert in juli ein groat weiefiès, woabie o.m. de sjötterie en de harmonie 'n optraeje verzörge.
• Harmonie Concordia

In de buurtsjap liegke 'n paar hotels, ein boumkwekerie en 'n kuns-keramiekgalerie.