Hé (toponimeye)
Ene hé (riscrît e francès d' Walonreye å pus sovint Heid, mins eto Haid), u ene hazale, c' est on (ptit) bwès avou des ptits åbes, so del pôve tere.
Ene hé est todi metowe so on tiene. Ça pout esse ene plaece avou des brouwires, did la li maxhaedje avou li flamind heide (brouwire).
Ene hé ni pout esse espwetêye ki come ene taeye.
On rtrouve les mots "hé", "hazale" et leus ôtes parints dins mwints nos d' plaeces del Walonreye.
Li mot "hé" a eto dné des nos d' famile del Walonreye
Alez s' vey e splitchant motî po des linwincieusès racsegnes so les mots "hé", héjhete, "hazale", "hazete".
Les mots "hazale" "(h)azèle" et "hazete" ni shonnnut nén aveur a vey avou des toponimes ki vénrént do mot "hesse" (hasse).
Les nos d' plaeces avou "Hé" sont diferins des nos d' plaeces avou "håye", ki corespondnut a des bwès pus ptits, pus ritches e télfeye bén etertinous.
Viyaedjes et hamteas
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Ernonhé (viyaedje)
- Hazeye (hamtea d' Erezêye)
- Hé (hamtea d' Havsin)
- Hé (ancyin ptit ban, rebané avou Derbu)
- Manhé (novele intité)
Li hé
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Bietris : Li hé (La hé), al Hé
- Tchîplane : al Hé (F. Hez)
- Transene : Li hé; divant l' hé (La hé, duvant la hé; vîs scrijhas : Les aisances appellez le hez (1647); a la hez (1655), le bois dit la hez (1760)).
Les Hés, So les Hés
[candjî | candjî l’ côde wiki]Aplacaedje latén
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Transene : Hé e Souwete
Aplacaedje tîxhon avou èn addjectif
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Tchåvhé (Fr. Chauveheid)
- Transene : Li ptite hé (la ptite hé)
Aplacaedje tîxhon avou on no
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Francortchamp : Baronhé
- Limbôr : Biernåhé, Godruhé
- Måmdey : a Gnersonhé
- Ôtchamp : Contranhé
- Sprimont : Hagôhé (F. Hagoheid)
- Sweron : Falihé Fal'hî, e F. Falhez
- Tif : so Bonhé
- Transene : Bonhé (Bon.é, Bonwé)
- Xhinlesse : Falihé
hazale
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Barvea-so-Oûte : Les Hazales.
- Bévurcé : al Hazale
- Li Grande Haleu : sol Hazale
- Froedfontinne : Les Hazales (les hazèles)
- Flipveye :
- Rahir : Hazale
- Smu : ås Hazales, ås Hazeyes (aus hazèles, aus hazèyes, Fr. les Hazeilles 1845), Azelle (1845))
- Ståvleu : Hazale (hèzale)
- Swè : ås Hazales
- Transene : ås Hazales (aus Hazèles, a l' Azele, Fr. le bois dit la hazelle (1756), virée du Hazel (1825), virée du hasel (1841)
- Welin
hazete, héjhete
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Bayamont : li vevî del hazete.
- Eter Vresse et les Tchairires : Li Héjhete (La hêjète) croejhete di voyes et hôt passaedje.
- Li Tchestea : Li Héjhete (Fr. La Hette)