Hindeŭropa lingvaro
La hindeŭropa lingvaro estas lingvaro devena de la hindeŭropa pralingvo, la pralingvo de granda familio de lingvoj kiu enhavas la plimulton de lingvoj en Ameriko, Barato, Eŭropo kaj Irano.
Kun nur proksimume cent lingvoj, la hindeŭropa lingvaro ne grandas je kvanto da lingvoj, sed ĝi estas la plej granda familio je kvanto de parolantoj: proksimume 1 700 milionoj da homoj denaske parolas hindeŭropan lingvon.
La hodiaŭa hindeŭropa lingvaro dividas sin inter naŭ sublingvaroj: ĝermana, kelta, italika, helena, albana, armena, balta, slava kaj hindirana.
(Noto: Lingvoj "kursive" titolitaj ne plu estas denaskaj lingvoj de grandaj komunumoj.)
Klasifiko
[redakti | redakti fonton]Vidu ankaŭ la tabelon ĉe lingva familio.
| Fiksa arbo | Faldebla arbo | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
El etnografia vidpunkto, la hindeŭropa familio estas familio de popoloj, kiu dividiĝas je (1) Albana, (2) Armena, (3) Balta, (4) Greka, (5) Ĝermanida, (6) Hindarja, (7) Irana, (8) Kelta, (9) Nuristana, (10) Romida kaj (11) Slava grupoj. Suma kvanto: 2.174 milionoj da homoj.
La etnogeografia distribuo de la familio estas la jena (nombroj - milionoj da etnanoj):
| Lingvogrupo | SU | Eŭropo | Azio | Afriko | Ameriko | Oceanio | Mondo |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Albana | 0.54 | 6.00 | - | - | - | - | 6.54 |
| Armena | 4.58 | 0.32 | 0.66 | 0.02 | 0.80 | 0.02 | 6.40 |
| Balta | 0.35 | 4.55 | - | - | 0.40 | 0.03 | 5.01 |
| Greka | 0.35 | 10.10 | 0.68 | 0.10 | 0.72 | 0.35 | 12.30 |
| Ĝermanida | 3.75 | 177.35 | 0.48 | 8.00 | 220.00 | 16.40 | 425.98 |
| Hindarja | 0.25 | 2.25 | 754.70 | 1.95 | 1.60 | 0.40 | 761.15 |
| Irana | 4.25 | 0.03 | 75.85 | - | 0.16 | - | 80.29 |
| Kelta | - | 7.65 | - | 0.01 | 1.77 | 0.12 | 9.55 |
| Nuristana | - | - | 0.15 | - | - | - | 0.15 |
| Romida | 3.30 | 181.76 | 0.05 | 1.54 | 388.75 | 0.85 | 576.25 |
| Slava | 198.30 | 83.04 | 0.10 | 0.03 | 8.56 | 0.47 | 290.50 |
| Totalo | 215.35 | 467.05 | 838.67 | 11.65 | 622.76 | 18.64 | 2174.12 |
SU - Teritorio de iama Sovetunio sen baltaj landoj.
-
malhelverde: landoj kun plimulto da hindeŭropanlingvanoj, helverde: landoj kun oficiala malplimulto da hindeŭropanlingvanoj -
mapo montranta la areon de "Centum-" (blua) kaj "Satem-" (ruĝa) lingvoj, la supozata fontoareo de la Satem-lingvoj estas skizita malplihelruĝe -
mondaj lingvoj (hindeŭropaj helverde)
.png?lang=eo)
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- hindeŭropaj vortoradikoj, de la Amerika Hereda Vortaro
- paĝoj de la Hindeŭropa Dokumentada Centro de la Universitato de Teksaso (Usono) Arkivigite je 2006-06-14 per la retarkivo Wayback Machine
- ĝenerala lingvofamilia priskribo de la retejo "etnologo"}
- teksto de la lingvistoj Griza kaj Atkinson de 2003 pri la hipoteza prahindeŭropa lingvo (Aŭklando, Novzelando) Arkivigite je 2007-04-02 per la retarkivo Wayback Machine