Ladislao la 4-a (Pollando-Litovio)

Ladislao la 4-a Vasa
Reĝo de Pollando, grandduko de Litovio, caro de Rusio
Kronada portreto de Ladislao la 4-a
Antaŭulo	vidu sube
Sekvanto	vidu sube
Ceteraj titoloj	reĝo de Svedio (nur titole, laŭ pretendo)
Persona informo
Władysław IV Waza
Naskonomo	Władysław IV Waza
Naskiĝo	la 9-an de junio 1595 en Lobzov apud Krakovo
Morto	la 20-an de majo 1648 en Mereĉ, nuntempe Merkine en Litovio
Tombo	Royal Tombs of the Wawel Cathedral (en) Katedralo de Vilno vd
Lingvoj	pola vd
Ŝtataneco	Respubliko de Ambaŭ Nacioj vd
Subskribo
Familio
Dinastio	Dinastio Vasa vd
Patro	Sigismondo la 3-a Vasa vd
Patrino	Anna de Aŭstrio vd
Gefratoj	Anna Katarzyna Konstancja, Karol Ferdynand Vasa (en) , Alexander Charles Vasa (en) , John Albert Vasa (en) , Johano la 2-a Kazimiro kaj Anne Marie Vasa (en) vd
Edz(in)o	Marie Louise Gonzaga (en) (1646–1648) Cecilia Renata of Austria (en) (1637–1644) vd
Infanoj	Sigismund Casimir of Poland (en)  ( Cecilia Renata of Austria (en) ) Maria Anna Izabela Wazówna (en)  ( Cecilia Renata of Austria (en) ) Władysław Konstanty Waza  ( ) vd
Profesio
Okupo	monarko vd
Aktiva dum	1620–1648 vd
Postenoj Postenoj reĝo de Pollando (1632–1648) caro de tuta Rusio (1610–1613) staroste de Jaworów (fr) staroste de Hrubieszów (fr) staroste de Solec (fr) staroste de Merecz (fr) staroste de Borissov (fr) staroste de Krzepice (fr) vd
Honorigoj Honorigoj  Kavaliro de la Ordeno de la Ora Ŝaffelo vd
Caro de la tuta Rusio
Dum	1610 - 1613 (titulare ĝis 1634)
Antaŭulo	Bazilo la 4-a Ŝujskij
Sekvanto	Miĥail Fedoroviĉ Romanov
Reĝo de Pollando/Grandduko de Litovio
Dum	1632-1648
Antaŭulo	Sigismondo la 3-a Vasa
Sekvanto	Johano la 2-a Kazimiro
vd	Fonto: Vikidatumoj

Ladislao la 4-a Vasa, pole Władysław IV Waza, beloruse Уладзіслаў Ваза, Uładzislaŭ Vaza, litove Vladislovas II Vaza, ruse Владислав Жигимонтович (naskiĝis la 9-an de junio 1595 en Lobzov apud Krakovo; mortis la 20-an de majo 1648 en Mereĉ, nuntempe Merkine en Litovio) estis caro de Rusio (1610-1613; laǔ titolo — ĝis 1634), reĝo de Pollando kaj Granda Duko de Litovio (1632-1648).

Biografio

Ladislao estis filo de Sigismondo la 3-a Vasa. Komence de sia regado li venkis Rusion. Laŭ la kondiĉoj de la packontrakto, subskribita la 14-an de aprilo 1634, lia ŝtato ricevis teritoriojn, inter kiuj estis la urbo Smolensk, sed Ladislao devis rezigni pri la titolo "rusia reĝo", kiun li ricevis de moskvaj bojaroj dum la Granda Malordo. Post la morto de la sveda reĝo Gustavo la 2-a Adolfo Ladislao klopodis ekregi en Svedio, pri kies trono li fine rezignis en la jaro 1635.

Ladislao estis katoliko. Diference de sia patro, li estis pli religie liberala. Al lia kortego apartenis multaj protestantoj. Strebante al socia paco li kunvokis en la jaro 1645 konsilantaron el katolikoj kaj protestantoj. Sed li ne povis haltigi ribelojn de kazakoj celantaj unue kontraŭ la pola nobelaro. Rezulto de la ribelo, kiu startis en la jaro 1648, estis perdo de parto de la ukrainiaj teritorioj kiujn ekde tiam regis Rusio.

Ladislao ofte vivis en Vilno. La tiea palaco de la granda duko estis politika kaj kultura centro. En la palaco Ladislao donis aŭdiencojn al eksterlandaj diplomatoj kaj okazigis spektaklojn, kiuj famiĝis tra tuta Eŭropo. Ekzemple en la jaro 1636 oni prezentis la operon "Rabo de Helena". Ĝi estis la unua opero en Litovio. Krome okazis ĉasadoj, maskofestoj kaj baloj.