Naar inhoud springen

Huis Palts-Birkenfeld

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Palts-Birkenfeld)
Huis Palts-Birkenfeld
Huis Palts-Birkenfeld
Verheffing 1569
Stamvader Karel I
Laatste heerser Karel II Otto
Uitgestorven 1671
Etniciteit Duits
Hoofdtak Palts-Zweibrücken
Titels
  • Paltsgraaf aan de Rijn
  • Hertog van Beieren
enz.

Het huis Palts-Birkenfeld (Duits: Haus Pfalz-Birkenfeld) was een Duitse vorstelijke dynastie. Het huis Palts-Birkenfeld was een zijlinie van het huis Palts-Zweibrücken, een van de verschillende takken binnen Paltische linie van het huis Wittelsbach. Tussen 1569 en 1671 regeerde de dynastie over een deel van het graafschap Sponheim.

Op grond van het testament van hun vader stond paltsgraaf Johan de Oudere van Palts-Zweibrücken in 1584 zijn aandeel in het achterste graafschap Sponheim af aan zijn jongere broer Karel I. Sponheim was een gemeenschappelijk bestuurd gebied, en Karel moest zijn rechten en inkomsten delen met de markgraven van Baden-Baden. In 1594 vestigde Karel zijn residentie in Birkenfeld. In 1595 sloot hij een verdrag met Eduard Fortunatus van Baden-Baden, waarin Karel I de volledige zeggenschap kreeg over de ambten Birkenfeld en Allenbach.

Karel I overleed in 1600, zijn oudste zoon George Willem volgde hem op in Birkenfeld. Karels jongste zoon Christiaan I trad in militaire dienst. In 1630 kreeg Christiaan het kleine ambt Bischweiler in het noorden van de Elzas als bruidsschat en stichtte het huis Palts-Birkenfeld-Bischweiler.

George Willem werd in 1669 opgevolgd door zijn enige zoon Karel II Otto. Karel II Otto overleed echter twee jaar later zonder als laatste mannelijke vertegenwoordiger van het vorstenhuis. De erfenis viel aan zijn achterneef Christiaan II van Palts-Birkenfeld-Bischweiler.

Stamboom en positie binnen het huis Wittelsbach

[bewerken | brontekst bewerken]

Stamboom van het huis Palts-Birkenfeld

[bewerken | brontekst bewerken]

In de onderstaande stamboom zijn alle leden van het huis Palts-Birkenfeld opgenomen, met uitzondering van jong gestorven kinderen. Huwelijken zijn aangegeven met het huwelijkssymbool () dat twee ringen voorstelt.

Stamboom van het huis Palts-Birkenfeld 

Positie binnen het huis Wittelsbach

[bewerken | brontekst bewerken]

In de onderstaande stamboom zijn alle legitieme takken van het huis Wittelsbach opgenomen. In 1329 stelde keizer Lodewijk de Beier het Huisverdrag van Pavia op, waarin hij de Palts afstond aan de drie zoons van zijn oudere broer Rudolf I van de Palts. Hierdoor ontstonden twee linies binnen de dynastie: de oudere Paltsische en de jongere Beierse linie. In 1410 werd de Paltsische linie verder verdeeld, maar alleen de linie Simmern-Zweibrücken bleef tot de zeventiende eeuw voortbestaan. Ook in deze linie vonden delingen plaats. Het huis Palts-Birkenfeld ontstond na een deling binnen het huis Palts-Zweibrücken in 1569.

Linies binnen het huis Wittelsbach 
 
 
 
 
 
 
 
 
Scheyern
11e eeuw–1180
 
Meranië
1153–1182
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Beieren
1180–1255
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Opper-Beieren
1255–1329
 
Neder-Beieren
1255–1340
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Palts
1329–1410
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Beieren
1329–1349
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Keurlinie
1410–1559
 
Palts-Neumarkt
1410–1448
 
Palts-Simmern
1410–1459
 
Palts-Mosbach
1410–1506
 
Opper-Beieren
1349–1363
 
Neder-Beieren
1349–1392
 
Straubing-Holland
1349–1436
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Palts-Simmern
1459–1685
 
Palts-Zweibrücken
1459–1569
 
Palts-Veldenz
1543–1694
 
Beieren-Ingolstadt
1392–1445
 
Beieren-Landshut
1392–1503
 
Beieren-München
1392–1777
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Palts-Neuburg
1569–1742
 
Palts-Sulzbach
1614–1799
 
Palts-Zweibrücken
1569–1605
 
Palts-Birkenfeld
1569–1671
 
Palts-Bischweiler
1630–(1806)
 
Palts-Gelnhausen
1654–(1799)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Palts-Zweibrücken
1605–1661
 
Palts-Landsberg
1605–1681
 
Palts-Kleeburg
1605–1731
 
Beierse koningshuis
(1806)–heden
 
Hertogen in Beieren
(1799)-1968