İçeriğe atla

Rum (eyalet)

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Sivas Eyaleti sayfasından yönlendirildi)
Eyâlet-i Rûmiyye-i Suğra / Eyâlet-i Sivas
Osmanlı İmparatorluğu Eyaleti

1398–1864
Rûm Eyaleti / Sivas Eyaleti harita üzerinde
Rûm Eyaleti / Sivas Eyaleti harita üzerinde
Rûm Eyaleti (1609)
Merkez Tokat, Amasya, Sivas[1]
Tarih
 - Kuruluş 1398
 - Kaldırılış 1864

Rum Eyaleti veya Rum Beylerbeyliği (Rumiyye-i Sugra) 1398'de kurulan Osmanlı Devleti eyaleti.

Rum Eyaleti'nin merkezi ilk önce Tokat sonra Amasya 1526'dan itibaren ise Sivas olmuştur. 1461'de Trabzon, 15. yüzyılın 2. yarısında Akkoyunlular'dan alınan Karahisar-ı Şarki (Şebinkârahisar), 1515'te Safevilerden alınan Kemah ve Bayburt, 1516'da Memlüklere bağlı Dulkadiroğlu Beyliğinden alınan Malatya sancak olarak buraya bağlandı. En geniş döneminde Sivas, Amasya, Tokat, Canik, Çorum, Bozok, Trabzon, Karahisar-ı Şarki, Kemah, Bayburt ve Malatya sancaklarını kapsıyordu. Yönetim zorlukları baş gösterince Karahisar-ı Şarki, Kemah, Bayburt ve Trabzon sancakları Erzurum Eyaleti'ne, Malatya sancağı Dulkadir (Kahramanmaraş) Eyaleti'ne bağlandı. 16. yüzyılın sonlarından Trabzon Sancağı Erzurum Eyaleti'nden ayrılarak ayrı bir eyalet oldu. 17. yüzyılda kapladığı alan 82.500 km²'dir. Bugünkü Türkiye Cumhuriyeti idari haritasına göre dokuz ili (Sivas, Amasya, Çorum, Samsun, Sinop, Yozgat, Tokat, Kayseri'nin doğusunu ve Ordu'nun batısını) kapsar ve 10 sancaktan oluşurdu. Bunlar; Sivas, Amasya, Bozok (Yozgat), Divriği, Canik (Samsun'un doğusu ve Ordu'nun batısı), Arabgir (Arapkir), Çorum, Tokat, Zile ve Keskin'dir. 1864 yılında kabul edilen Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi ile Rum Eyaleti kaldırılmış yerine Sivas Vilayeti kurulmuştur.

Eyaletin 18. yy'daki sancakları:[2]

  1. Sivas Sancağı (Paşa Sancağı)
  2. Amasya Sancağı
  3. Canik Sancağı
  4. Divriği Sancağı
  5. Arapgir Sancağı
  6. Çorum Sancağı
  7. Bozok Sancağı
  8. Tokat Sancağı
  9. Zile Sancağı
  1. ^ Google Kitaplar'da Commercial statistics: A digest of the productive resources, commercial... By John Macgregor, s. 12,
  2. ^ Orhan Kılıç, XVII. Yüzyılın İlk Yarısında Osmanlı Devleti'nin Eyalet ve Sancak Teşkilatlanması, Osmanlı, Cilt 6: Teşkilât, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 1999, 975-6782-09-9, p. 93. (Türkçe)