Vànnali
Li Vànnali èranu nu pòpulu cussiddittu bàrbaru, chi cu àutri cuntribbuìu ô diclinu e â scumparuta di lu mpiru rumanu. Ô cursu dû V sèculu occuparu li costi sittintriunali di l'Àfrica, e già ntô 440, guidati di Gensericu, cunquistanu la Sicilia rumana, livànnula dê manu di lu mpiru rumanu d'uccidenti. Attàccanu puru li cità custei dâ Calàbbria e dâ Basilicata. Ntô 455 traseru a Roma chi fu misa a saccu.
Li vànnali ntô 468 batteru lu rumani chi avìanu tintatu n'upirazzioni contra di iddi. Addoppu, arrinisceru a tèniri la Sicilia, nzinu â guerra contra Odoacri ntô 476-477, chi prubbabbirmenti sinnàu la spartizzioni dâ Sicilia cu l'Ostrogoti. La Sicilia divintau ntiramenti Ostrogota ntô 491, quannu la figghia di Teodoricu, re di l'ostrogoti, si spusau cu Trasamunnu, re dî Vannali.
Li Vànnali tinìanu ancora tutta la costa dâ Tunisia di l'Algiria e la Sardegna. Forru battuti ntô 534 dû ginirali bizzantinu Belisariu, chi n sèguitu libbirau la Sicilia e l'Italia dî Ostrogoti.
Bibbliografìa
[cancia | cancia la surgenti]- Adolfo Holm, Storia della Sicilia nella antichità, volumi III, (a pàggina 509).