Triftong

De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.

Aan dit artikel weurt de kómmenden tied nog gewirk.
Tot daen tied kan d'n inhaud van 't artikel veurnaam informatie misse of nog neet good in zie verbandj ligke.

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

'ne Triftong is in de fonetiek 'n combinatie van ene kleenker en twieë haofkleenkers of dèkker twieë kleenkers en ene haofkleenker die deel oetmake van d'r zelfde lettergreep.

Van 'ne triftong is vrijwal altied ene van de kleenkers (miestal d'r middelste) beklemtoond en aoëpe (a, e, o), de twieë aander (haof)kleenkers zeunt oonbeklemtoond en mieë gesjlaoëte (i, u, j, w).

Triftongen in versjillende tale

Triftongen kaome neet vör in bieväörbeeld 't Nederlands en Frans, mae waal in bieväörbeeld 't Limburgs, de Chinese tale, 't Ingelsj, Sjpaans, Italiaans en Roemeens.

In taengestèlling toet diftonge, höbbe triftonge neet per diffenisie ein richting. Ze bestaon namelik oet drie elementen inplaats twieë, wodoor kómbinaasje wie äöpenendj en daonao sloetendj muuegelik zeen. In 't Limbörgs kómme triftonge mit ein richting zelfs neet veur (diftonge wie èi-j [e̞ɪ̯i̯], a-ouw [ɒɔ̯u̯] en eu-ee-oo [øe̯o̯] guuef 't neet op 't Plat).

Limbörgse triftonge

Triftongen in 't Limbörgs
Spèlling	IPA	Klemtoean	Richting	Veurkómme
ieëj	[iə̯i̯]	vallendj	centraliserendj, sloetendj	ó.a. Mofert
oaj, oeaj	[ua̯i̯ ~ uɑ̯i̯]	vallendj	äöpenendj, sloetendj	ó.a. Mofert
uiw	[øi̯u̯]	vallendj	sloetendj, huuegdjeharmonisch	Mofert
uuej, uëj	[ʉə̯i̯]	vallendj	centraliserendj, sloetendj	ó.a. Mofert
uuej, uëj	[øe̯i̯]	vallendj	huuegdjeharmonisch, sloetendj	ó.a. Mofert

Notatie

In 't Internationaal Fonetisch Alfabet besjteunt gèng aparte symbole vör triftonge. In de plaatsj daovan wert eder element aafzoonderlek genoteerd.

Kiek ooch