Sarny
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Populacja (2004) • liczba ludności |
| ||||
Położenie na mapie Ukrainy  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Położenie na mapie obwodu rówieńskiego  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:city} | |||||
| Strona internetowa | |||||
Sarny (ukr. Сарни) – miasto w zachodniej części Ukrainy, w obwodzie rówieńskim, nad rzeką Słucz. Węzeł kolejowy. Ma 27,7 tys. mieszkańców (2004)[potrzebny przypis].
Demografia
Historia
Przed 1939 należało do Polski i było siedzibą powiatu sarneńskiego w województwie poleskim, a od 16 grudnia 1930 r. w wołyńskim. 45% mieszkańców stanowili Żydzi (4070 w 1937 roku[1]), drugą najliczniejszą grupą narodowościową byli Ukraińcy[2].
18 września 1939 roku miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną. W pierwszych dniach lipca 1941 roku, po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej, w miejscowym areszcie NKWD zamordowało od 70 do 100 więźniów[3]. Od lipca 1941 miasto znajdowało się pod okupacją niemiecką. 2 kwietnia 1942 Niemcy utworzyli w Sarnach getto dla Żydów miejscowych i przesiedlonych z okolicznych miejscowości, wskutek czego liczba ludności żydowskiej w mieście wzrosła do 13 tysięcy. W dniach 27-28 sierpnia 1942 roku Sicherheitsdienst przy udziale niemieckiej żandarmerii, ukraińskiej policji i Wehrmachtu rozstrzelało Żydów w podmiejskich lasach. Według niektórych źródeł 3 tys. osób zdołało zbiec przed egzekucją[1].
Podczas rzezi wołyńskiej w 1943 roku Sarny były miejscem, do którego ściągali polscy uchodźcy z eksterminowanych przez UPA wsi. W maju 1943 Niemcy utworzyli w Sarnach oddział policji złożony z Polaków, który bronił miasta i pacyfikował ukraińskie wsie. Polskich uchodźców Niemcy sukcesywnie wywozili do Generalnego Gubernatorstwa oraz na roboty przymusowe w III Rzeszy[2].
Od stycznia 1944 ponownie zajęte przez wojska sowieckie.
Ludzie związani z Sarnami
- Władysław Arendarski – polski duchowny katolicki, kapłan diecezji łuckiej, wikariusz w Sarnach,
- Czesław Bobrowski – polski ekonomista, prezes Centralnego Urzędu Planowania, profesor zwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego,
- Franciszek Gomułczak – polski duszpasterz katolicki, proboszcz w Sarnach,
- Aleksander Grygorowicz – polski architekt, profesor zwyczajny Politechniki Poznańskiej,
- Kamil de Pourbaix – polski działacz społeczny na Wołyniu, ziemianin, założyciel Związku Ziemian w Sarnach,
- Bolesław Świętochowski – polski twórca fundamentalnej w naukach rolniczych specjalności ogólna uprawa roli i roślin, kierownik Zakładu Doświadczalnego Uprawy Torfowisk w Sarnach.
Miasta partnerskie
Zobacz też
- ↑ a b Холокост на территории СССР: Энциклопедия, Moskwa 2009, ISBN 978-5-8243-1296-6 s.890
- ↑ a b Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945, Warszawa 2000, ISBN 83-87689-34-3, s.807-809
- ↑ Krzysztof Popiński, Aleksandr Kokurin, Aleksandr Gurjanow: Drogi śmierci. Ewakuacja więzień sowieckich z Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej w czerwcu i lipcu 1941. Warszawa: Wydawnictwo „Karta”, 1995, s. 18. ISBN 83-900676-9-2.
- ↑ Miasta Partnerskie - Miasto i Gmina Nowy Dwór Gdański. miastonowydwor.pl. [dostęp 2015-05-30]. (pol.).
Linki zewnętrzne
- Strona miasta (ukr.)
- Radziecka mapa 1:100 000 - północna połowa miasta
- Radziecka mapa 1:100 000 - południowa połowa miasta
- Sarny (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 325.
