Kisorycze (gmina)
51°12′N 27°16′E/51,194444 27,260000| gmina wiejska | |||
| 1921–1939[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Siedziba | |||
| Populacja (1921) • liczba ludności |
| ||
| Szczegółowy podział administracyjny (1936) | |||
| |||
Położenie na mapie Polski w 1939  | |||
| 51°12′N 27°16′E/51,194444 27,260000
| |||
Kisorycze – dawna gmina wiejska istniejąca do 1939 roku w woj. poleskim/wołyńskim (obecnie na Ukrainie). Siedzibą gminy były Kisorycze[3].
Początkowo gmina należała do powiatu owruckiego w guberni wołyńskiej[4]. Na przełomie 1919/20 gmina weszła w skład administracyjnego okręgu wołyńskiego (ZCZW lub ZCZWiFP)[5]. 15 marca 1920 r. pod Zarządem Cywilnym Ziem Wołynia i Frontu Podolskiego gmina weszła w skład nowo utworzonego powiatu sarneńskiego[6].
1 czerwca 1920 roku nie została przekazana Rządowi RP (w przeciwieństwie do tych obszarów powiatu sarneńskiego, które przed 1920 należały do powiatu rówieńskiego)[7]. Jednak po wytyczeniu granicy wschodniej jednostka znalazła w obrębie II RP, w woj. poleskim[2].
15 kwietnia 1927 z gminy Kisorycze wyłączono Rokitno, tworząc z niego odrębną gminę miejską[8].
16 grudnia 1930 roku gmina wraz z całym powiatem sarneńskim została przyłączona do woj. wołyńskiego[9]. Była to najdalej na wschód wysunięta gmina woj. wołyńskiego. 1 października 1933 z gminy wyłączono obszar koszar Korpusu Ochrony Pogranicza, włączając je do gminy miejskiej Rokitno[10].
Według stanu z dnia 4 stycznia 1936 roku gmina składała się z 21 gromad[11].
W skład gminy Kisorycze wchodziły trzy typowo polskie wioski: Budki Borowskie, Dołhań i Okopy. W nocy 6/7 grudnia 1943 roku ukraińscy nacjonaliści z UPA, spod znaku OUN Stepana Bandery, wspomagani przez żądną łupów okoliczną ludność ukraińską (przede wszystkim z Karpiłówki, Borowego i Derci oraz chutorów tych wsi) dokonali równocześnie mordów ludności polskiej w tych trzech polskich wioskach (Dołhań, Okopy, Budki Borowskie). Zginęło kilkadziesiąt osób. Pomordowani zostali pochowani na miejscowym cmentarzu w Okopach, który zachował się do dzisiaj[12].
Po wojnie obszar gminy Kisorycze wszedł w struktury administracyjne Związku Radzieckiego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Od 1921 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. poleskiego; w czasie II wojny światowej poza administracją polską; po II wojnie światowej poza granicami Polski.
- ↑ a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom VIII - Województwo Poleskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ Gmina Kisorycze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 111.
- ↑ Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 17, poz. 153
- ↑ Dz. Urz. ZCZWiFP z 1920 r. Nr 2, poz. 20
- ↑ Dz. Urz. ZCZW z 1920 r. Nr 42, poz. 1058
- ↑ Dz.U. z 1927 r. nr 36, poz. 320
- ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 82, poz. 649
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 13 września 1933 r. o zmianie granic miasta Rokitna w powiecie sarneńskim, województwie wołyńskiem (Dz.U. z 1933 r. nr 73, poz. 537)
- ↑ Wołyński Dziennik Wojewódzki nr 1 z dnia 4 stycznia 1936 roku. [dostęp 2017-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 grudnia 2017)].
- ↑ Administrator, Wieś Okopy na Wołyniu [online], www.parafia.radzionkow.pl [dostęp 2018-05-17] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Gmina Kisorycze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 111.