Áskell Löve
| Áskell Löve | |
|---|---|
| Fæðingardagur | 20. október 1916 |
| Fæðingarstaður | Ísafjörður |
| Maki | Doris Löve |
| Dánardagur | 29. maí 1994 |
| Dánarstaður | San Jose (Kalifornía, Bandaríkin) |
| Starf | kerfis-grasafræðingur, erfðafræðingur |
| Verðlaun | Guggenheim fellow (1963)[1] |
Áskell Löve (20. október 1916 – 29. maí 1994) var íslenskur kerfis-grasafræðingur og erfðafræðingur. Rannsóknir Áskels beindust fyrst og fremst að flóru Norðurslóða[2] – mosum, æðplöntum og háplöntum. Hann með konu sinni Doris var fyrsti rannsakandinn sem gaf til kynna fjölda litninga fyrir hverja tegund sem vex á Íslandi.
Æviágrip
[breyta | breyta frumkóða]Áskell fæddist á Ísafirði. Hann nam grasafræði við Háskólann í Lundi í Svíþjóð frá 1937. Hann giftist samnemanda sínum Doris (þá Doris Wahlén) og unnu þau saman að flestum verkum hans. Hann lauk doktorsprófi árið 1942 í grasafræði og D.Sc. gráðu í erfðafræði árið eftir. Frá 1941 til 1945 vann hann sem rannsakandi við Háskólann í Lundi og erfðafræðingur við Háskóla Íslands.
Árið 1951 flutti hann til Norður-Ameríku þar sem hann hóf störf sem dósent í grasafræði við háskólann í Manitoba (Winnipeg). Síðan 1951 hann starfaði sem prófessor við Montreal háskóla í Kanada. Svo komst hann til Bandaríkjanna og var prófessor í líffræði og formaður líffræðideildar við háskólann í Boulder (Colorado) frá 1964 til 1976. Árið 1974 neyddist Áskell til að segja af sér (líklega vegna póltískra ofsókna[3]) og síðan 1976 flytja til í San Jose (Kalifornía).
Áskell var sérstaklega áhugasamur um fjölda litninga í plöntum, og birti margar greinar á því sviði.[4][5][6][7][8][9]
Áskell birti líka greinar um þróun plantna frá fræðilegum sjónarhóli, t.d. The biological species concept and its evolutionary structure.[10]
Meðal þekktra nemenda hans voru Brij Mohan Kapoor, Hugh Bollinger og Bill Weber.
Verk
[breyta | breyta frumkóða].jpg?lang=is)
Áskell var höfundur 12 bóka og yfir 1400 ritgerða. Þekktastar eru tvær bækur um Flóru Íslands, myndskreyttar af norska listamanninum Dagny Tande Lid Dagny Tande Lid (1903–1998):
- Íslenskar jurtir. — 1945. Ejnar Munksgaard, Kaupmannahöfn.
- Íslenzk ferðaflóra. — 1970. Almenna bókafélagið, Reykjavík.
- Íslenzk ferðaflóra. — 1977. 2. útgáfa. Almenna bókafélagið, Reykjavík.
- Flora of Iceland. — 1983. Almenna bókafélagið, Reykjavík.(á en.)
Önnur helstu vísindarit hans:
- Cyto-genetic studies in Rumex. // Botaniske Notiser. — 1940.(Á sæn.)
- Études cytogénétiques géographique-systématique du Rumex subgenus Acetosella. // Botaniske Notiser. — 1941.(Á sæn.)
- Cyto-ecological investigations on Cakile (Their Studies on the origin of the Icelandic flora). — 1947.(á en.)
- Studies on Bryoxiphium. — 1953.(á en.)
- Cytotaxonomical conspectus of the Icelandic flora. // Acta Horti Gotoburgensis. — 1956.(á en.)
- Origin of the Arctic flora. — 1959.(á en.)
- Taxonomic remarks on some American alpine plants. // University of Colorado studies. — 1965.(á en.)
Sameiginleg vísindarit með konu sinni Doris Löve:
- Chromosome numbers of northern plant species. — 1948.(á en.)
- The geobotanical significance of polyploidy: 1. Polyploidy and latitude. — 1949.(á en.)
- North Atlantic Biota and Their History. — 1963.(á en.)
- Cytotaxonomy of the Alpine Vascular Plants of Mount Washington. // University of Colorado Studies. Series in Biology, No. 24. — 1966.(á en.)
- Cytotaxonomical Atlas of the Slovenian Flora. — 1974.(á en.)
- Plant Chromosomes. — 1975.(á en.)
- Cytotaxonomical Atlas of the Arctic Flora. — 1975.(á en.)
.jpg?lang=is)
Staðlaða höfundarstyttingin Á.Löve er notuð til að tilgreina hann sem höfund þegar vitnað er í grasafræði og um 1370 nöfn gefin út af Áskeli Löve.[11]
Nokkur latnesk heiti plantna (af meira en 1370) sem hann lýsti:[12]
- Acetosa alpestris subsp. islandica Á.Löve
- Cakile edentula subsp. islandica Á.Löve
- Cochlearia islandica Á.Löve
- Dactylorhiza islandica Á.Löve & D.Löve
- Oberna uniflora subsp. islandica Á.Löve
- Pilosella islandica Á.Löve
- Galium normanii var. islandicum Á.Löve
- Papaver nordhagenianum var. islandicum Á.Löve
Heimildir
[breyta | breyta frumkóða]- William A. Weber. In Memoriam: Áskell Löve, 1916–1994 // Arctic and Alpine Research, Vol. 26, No. 3 (ágú., 1994), pp. 313—314.(á en.)
- Williams Weber. Áskell Löve (1916–1994). // Taxon, Vol. 43, No. 4 (nóv., 1994), pp. 670–671(á en.)
- Zdeněk Černohorský. Islandský botanik Áskell Löve zemřel. // Vesmír 74, 46, 1995/1(Á ték.)
- Dr. A. Ceska. Doris Löve (1918–2000) // BEN (Botanical Electronic News). No. 242. 4. mars 2000. — ISSN 1188-603X.(á en.)
- The Löve name in Iceland(á en.)
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ „Áskell Löve“. www.gf.org (enska). John Simon Guggenheim Memorial Foundation. Sótt 18. febrúar 2021.
- ↑ Morgunblaðið. 2. júní 1994
- ↑ Doris Löve, née Wahlén (febrúar 1997). „Family History“ (PDF). Hunt Institute for Botanical Documentation. bls. 86–88.
- ↑ Löve, Á.; Löve, D. (1956). „Cytotaxonomical conspectus of the Icelandic flora“. Acta Horti Gotoburgensis. 20 (4): 65–290.
- ↑ Löve, Á.; Löve, D. (1961). Chromosome numbers of central and northwest European plant species. Opera Botanica. 5. árgangur. Stockholm: Almqvist & Wiksell. bls. 1–581.
- ↑ Löve, Á.; Löve, D. (1966). Cytotaxonomy of the alpine vascular plants of Mount Washington. University of Colorado Studies. Series of Biology No. 24. Boulder: University of Colorado. bls. 1–75.
- ↑ Löve, Á.; Löve, D. (1974). Cytotaxonomical atlas of the Slovenian flora. Cytotaxonomical Atlases vol. 1. Vaduz: J. Cramer. bls. 1241.
- ↑ Löve, Á.; Löve, D. (1975). Cytotaxonomical atlas of the Arctic flora. Cytotaxonomical Atlases vol. 2. Vaduz: J. Cramer. bls. 598.
- ↑ Löve, Á.; Löve, D.; Pichi-Sermolli, R. E. G. (1977). Cytotaxonomical atlas of the Pteridophyta. Cytotaxonomical Atlases vol. 3. Vaduz: J. Cramer. bls. 398.
- ↑ Löve, Á. (1964). „The biological species concept and its evolutionary structure“. Taxon. 13 (2): 33–45. doi:10.2307/1216308. JSTOR 1216308.
- ↑ „Löve, Áskell (1916–1994)“. www.ipni.org (enska). International Plant Names Index. Sótt 18. febrúar 2021.
- ↑ „Name author Á.Löve“. www.ipni.org (enska). International Plant Names Index. Sótt 18. febrúar 2021.