Çanakkale
Çanakkale (uitgespreek[tʃaˈnakkale] ) is 'n stad en hawe in Turkye in die provinsie Çanakkale aan die suidelike kus van die Dardanelle op die smalste punt. Die bevolking van die stad na raming is 186,116 in 2014.
Çanakkale is elke jaar die eindpunt van 'n georganiseerde swem oor die Dardanelle vanaf Eceabat. Hierdie gebeurtenis volg die swempoging in 1810 deur Lord Byron na, wat self die legendariese poging deur Leander in die verhaal van Hero en Leander nagevolg het.
Çanakkale is die naaste groot stedelike sentrum aan die antieke stad Troy, wat (saam met die antieke Troad-streek ) in die Çanakkale provinsie geleë is. Die houtperd uit die 2004 rolprent Troy word aan die strand uitgestal.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Die eerste inwoners van die gebied het op die Bigaskiereiland gewoon. Baie min is egter bekend oor die identiteit en lewenstyl van hierdie vroeë setlaars. Volgens sommige opgrawings en navorsing is die vroegste nedersettings in die streek by Kumtepe gevestig. Daar word veronderstel dat Kumkale in 4000 vC en Troy tussen 3500 en 3000 vC gestig is.
Eoliese Grieke vestig hulle in die gebied in 8ste eeu vC en rig 'n handelskolonie genaamd Aeolis op. Die streek het onder die beheer van die Lydianers in die 7de eeu vC en die Perse in die 6de eeu vC gekom. Aeolis is deur die Ou Masedoniese leër oorgeneem toe Alexander die Grote die Perse verslaan het by die Granicusrivier in die Slag van die Granicus terwyl hy op pad was na Asië. Die streek het in die 2de eeu vC onder die bewind van die Pergamon koningkryk gekom.
Tydens die Eerste Wêreldoorlog in 1915 probeer die Britse Ryk en Frankryk om die waterweg deur die Dardanelleseetraat oor te neem en uiteindelik Konstantinopel te verower. Dit staan bekend as die Gallipoliveldtog, of die Dardanellesveldtog. In Turkye word daarna as die Slag van Çanakkale (Turks :Çanakkale Savaşı ) verwys. Tydens die slag kon die Britse Vloot nie daarin slaag om die Dardanelles te verower nie en het ernstige verliese gely het. Tydens 'n reeks operasies is die Britse oorlogskepe HMS Triumph, HMS Ocean, HMS Goliath, HMS Irresistible en die Franse slagskip Bouvet almal gesink. Die Franse duikboot Q84 Joule en die Australiese duikboot AE2 is ook vernietig en verskeie ander belangrike skepe is gekreupel. Die meeste skade is aangerig deur seemyne, hoewel Duitse duikbote en klein Turkse vaartuie ook bygedra het.
Bronne
[wysig | wysig bron]- J.M.Cook, The Troad: An Archaeological and Topological Survey,Clarendon Press Oxford 1973.
- Régis Darques, Salonique au XXe siècle: De la cité ottomane à la métropole grecque, editions CNRS 2000 bladsy 299.
- "Groundbreaking ceremony for bridge over Dardanelles to take place on March 18". Hürriyet Daily News. 2017-03-17.
