İllit

İllit, Kil mineralleri grubunun bir alt grubu. Bu alt grupta kırktan fazla mineral bilinmekte olup kimyasal formülü K_0.65Al_2.0(Al_0.65Si_3.35O₁₀)(OH)₁'dir.

Hakkında

Oldukça ince taneli bir kristal boyutuna sahip olduğu için optik yöntemlerle ayırt edilmesi, tespit edilmesi oldukça zor olmakta kesin tayin için kimyasal analiz, d.t.a ve x ray yöntemlerinin birlikte kullanılması gerekir. Bu durumda bile örneklerin analiz edilmeden önce yakılması ve organik sıvılarla muameleye tutulması gerekir. İllitler şeyl ve çamurtaşlarının en önemli minerallerinden biri olmakla birlikte kireçtaşlarında da sıkça gözlenir. Oluşumları genel olarak feldispatların gerek hidrotermal gerekse de atmosferik koşullarda ayrışmasına bağlansa da diğer killerin diyajenezleri ile oluştukları da bilinmektedir. İllit adı mineralin 1937'de ilk kez keşfedildiği ABD'deki İllinois'ten gelmektedir.

Seramik sanayiinde bol miktarda kullanılan mineralin Türkiye'deki en önemli yatakları Konya'nın Doğanhisar İlçesi'nde bulunmaktadır.

Oluşum

Illite, Vermikülite benzer sulu mika mineralleri, smektit oluşumuna yol açanlara benzer koşullar altında oluşur. Ek olarak, potasyumun varlığı da önemlidir; bu nedenle magmatik veya metamorfik kayaçlar ve bunların türevleri, olağan ana kayalardır. Feldispatın serin iklimlerde ayrışması genellikle illit gelişimine yol açar. Ayrışma sırasında muskovitin illit ve biyotitin vermikülite dönüşmesi de bu minerallerin önemli bir kaynağıdır. Vermikülitin mika ve klorit ile yorumlanması yaygındır. İlilitin yüksek stabilitesi, toprak ve tortulardaki bolluğundan ve kalıcılığından sorumludur.

Dış bağlantılar

• Wikimedia Commons'ta İllit ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.