Łubin żółty

Łubin żółty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bobowce
Rodzina	bobowate
Podrodzina	bobowate właściwe
Rodzaj	łubin
Gatunek	łubin żółty
	Nazwa systematyczna
	Lupinus luteus L.; Sp. pl. 2:722. 1753
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Łubin żółty (Lupinus luteus L.) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny bobowatych. Pochodzi z południowo-zachodniej Europy, Afryki Północnej (Algeria, Maroko, Tunezja) i Azji Zachodniej (Izrael, Liban)^[4]. W Polsce roślina uprawiana i często dziczejąca (efemerofit)^[5].

Morfologia

Łodyga: Wzniesiona, prosta, o wysokości przeważnie 25–60 cm.
Liście: Dłoniasto-złożone z 9-11 odwrotnie jajowatych listków.
Kwiaty: Motylkowe, żółte i pachnące, wyrastające w okółkach tworzących grono na szczytach pędów. Występują podkwiatki, kielich jest głęboko dwuwargowy.
Owoc: Strąk zawierający ponad 5 matowych nasion.
Korzeń: Ma brodawki korzeniowe, które umożliwiają wiązanie azotu atmosferycznego.

Zastosowanie

Gatunek wykorzystywany jako nawóz zielony, wysiewany także jako międzyplon. Znajduje się w rejestrze roślin rolniczych Unii Europejskiej.
Roślina miododajna^[6].
Odmiana zawierająca zmniejszoną ilość alkaloidów, zwana słodkim łubinem, jest uprawiana także na paszę^[7].

Polskie odmiany

Według danych Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych w Polsce zarejestrowane są następujące odmiany łubinu żółtego:

niesamokończące:
- Baryt,
- Dukat,
- Lord,
- Mister,
- Parys,
- Talar,
samokończące:
- Perkoz,
- Taper^[8].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-26] (ang.).
↑ Lupinus luteus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Rośliny miododajne. [w:] zszp.pl [on-line]. Związek Szkółkarzy Polskich. [dostęp 2022-11-08].
↑ Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
↑ Stanisław Stawiński, Łubin: białko z najsłabszych gleb, w: Strączkowe, Polskie Wydawnictwo Rolnicze, Poznań, 2013, s. 25, ISBN 978-83-61078-68-5

Linki zewnętrzne

Uprawa łubinu żółtego. sai.iung.pulawy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-06)].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-26] (ang.).

[iucn-3] Lupinus luteus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[4] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].

[5] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[6] Rośliny miododajne. [w:] zszp.pl [on-line]. Związek Szkółkarzy Polskich. [dostęp 2022-11-08].

[7] Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

[8] Stanisław Stawiński, Łubin: białko z najsłabszych gleb, w: Strączkowe, Polskie Wydawnictwo Rolnicze, Poznań, 2013, s. 25, ISBN 978-83-61078-68-5

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]