Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ερρίκος Α΄ του Γκιζ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ερρίκος Α΄
δούκας του Γκιζ
Περίοδος1563 - 1588
ΠροκάτοχοςΦραγκίσκος
ΔιάδοχοςΚάρολος
Γέννηση31 Δεκεμβρίου 1550 (1550-12-31)
Θάνατος23 Δεκεμβρίου 1588 (37 ετών)
ΣύζυγοςΑικατερίνη του Λα Μαρκ
ΕπίγονοιΚάρολος
Λουδοβίκος
Κλαύδιος (Κλωντ)
Ρενέα
Ιωάννα
Λουίζα-Μαργαρίτα
Φραγκίσκος-Αλέξανδρος
ΟίκοςΛωρραίνης-Γκιζ
ΠατέραςΦραγκίσκος
ΜητέραΆννα των Έστε
ΘρησκείαΚαθολικός Χριστιανός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Ερρίκος Α΄ (γαλλικά: Henri I de Guise, 31 Δεκεμβρίου 1550 - 23 Δεκεμβρίου 1588) από τον Οίκο της Λωρραίνης, ήταν δούκας του Γκιζ και πρίγκιπας του Ζουανβίλ (1563-1588). Ήταν γνωστός και ως Ερρίκος o Σημαδεμένος (Henri Le Balafré). Ίδρυσε την Καθολική Μερίδα με σκοπό να εμποδισθεί ο Ερρίκος της Ναβάρρας, αρχηγός των Ουγενότων να γίνει βασιλιάς. Η Αικατερίνη των Μεδίκων, μητέρα του Ερρίκου Γ΄ της Γαλλίας, δεν τον συμπαθούσε· τον σκότωσαν οι φρουροί του γιου της.[1]

Ήταν ο πρωτότοκος γιος του Φραγκίσκου του Γκιζ και της Άννας των Έστε, κόρης του Έρκολε Β΄ της Φερράρα. To 1563 απεβίωσε ο πατέρας του και τον διαδέχθηκε ως δούκας του Γκιζ και πρίγκιπας του Ζουανβίλ.

Πολέμιος των Προτεσταντών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολέμησε στην Ουγγαρία το 1565 εναντίον των Τούρκων και κατά την επιστροφή του έγινε ένας από τους ηγέτες της Καθολικής Μερίδας στους Θρησκευτικούς Πολέμους της Γαλλίας. Πολέμησε στο Σαιν-Ντενί το 1567, στη μάχη του Ζαρνάκ, κράτησε με επιτυχία την άμυνα του Πουατιέ κατά την πολιορκία της πόλης και πολέμησε στη μάχη του Μονκοντούρ. Η ερωτική του σχέση με τη Μαργαρίτα των Βαλουά, αδελφή του Καρόλου Θ΄ της Γαλλίας, πρόσβαλε τον Βασιλιά και τη βασιλομήτορα Αικατερίνη των Μεδίκων, αλλά όταν νυμφεύτηκε την Αικατερίνη του Λα Μαρκ, αποκατέστησε τη θέση του. Η Μαργαρίτα παντρεύτηκε τον αρχηγό των Ουγενότων, Ερρίκο της Ναβάρρας, και μετά τις εορτές του γάμου, στις 22 Αυγούστου του 1572, έγινε απόπειρα δολοφονίας εναντίον του ναυάρχου Γκασπάρ ντε Κολινύ, επίσης ηγέτη των Ουγενότων. Ο Δούκας του Γκιζ, που τον θεωρούσε υπεύθυνο για τη δολοφονία του πατέρα του, θεωρήθηκε ύποπτος. [2]Δύο ημέρες μετά, κατά την εορτή του Αγίου Βαρθολομαίου, ο Γκασπάρ δολοφονήθηκε και ακολούθησε σφαγή των Ουγενότων (νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου).

Το 1574 απεβίωσε ο Κάρολος Θ΄ και τον διαδέχθηκε ο τρίτος αδελφός, Ερρίκος Γ΄. Το 1575 ο Δούκας του Γκιζ τραυματίστηκε στη μάχη του Ντορμάν και από τότε τον αποκαλούσαν "ο Σημαδεμένος". Ήταν χαρισματικός και είχε λαμπρή φήμη μεταξύ των Καθολικών, που τον θεωρούσαν ήρωα. Το 1576 συνέστησε την Καθολική Μερίδα με σκοπό να εμποδίσει τον Ερρίκο της Ναβάρρας να γίνει βασιλιάς. Ο ταλαντούχος και ορμητικός Δούκας του Γκιζ είχε αντίθετη προσωπικότητα από τον αμφιταλαντευόμενο και εφεκτικό Ερρίκο της Ναβάρρας. Ο Δούκας του Γκιζ υποστήριζε ότι ήταν απόγονος του Καρλομάγνου, έτσι εποφθαλμιούσε τον θρόνο: είναι η περίοδος των τριών Ερρίκων.[3]

Η φιλοδοξία του να γίνει βασιλιάς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1584 απεβίωσε ο τέταρτος αδελφός Φραγκίσκος, διάδοχος του θρόνου, πράγμα που έκανε διάδοχο τον Ερρίκο της Ναβάρρας. Τότε ο Δούκας του Γκιζ σύναψε συνθήκη στη Ζουανβίλ με τον Φίλιππο Β΄ της Ισπανίας, όπου ορίστηκε διάδοχος να είναι ο καρδινάλιος Κάρολος της Βουρβόνης, θείος του Ερρίκου της Ναβάρρας. Το 1585 ο Ερρίκος Γ' πήρε το μέρος των Καθολικών και η Καθολική Μερίδα είχε επιτυχία στον πόλεμο με τους Ουγενότους. Ο Δούκας του Γκιζ άρχισε να ξεσηκώνει την επαρχία· ο Ερρίκος Γ΄ φοβήθηκε τη δύναμή του και τον διέταξε να σταματήσει, αλλά ο Δούκας του Γκιζ τον αψήφησε, μπήκε στο Παρίσι στις 9 Μαΐου 1588 και ανάγκασε τον Ερρίκο Γ΄ να φύγει (Ημέρα των Οδοφραγμάτων).[4]

Η δολοφονία του Δούκα ντε Γκιζ στο Κάστρο του Μπλουά το 1588, πίνακας του Πωλ Ντελαρός.

Η Καθολική Μερίδα τώρα έλεγχε τη Γαλλία και ο Βασιλιάς υποχρεώθηκε να κάνει τον Δούκα του Γκιζ αντιστράτηγο της Γαλλίας. Ο Ερρίκος Γ΄ δεν ήθελε να είναι υποχείριο του Δούκα του Γκιζ και σκέφτηκε ένα σχέδιο με την πιο διάσημη από τη γυναικεία ομάδα κατασκόπων της μητέρας του: με τη Σαρλότ ντε Σωβ, ερωμένη του, πέρασε το βράδυ στις 22 Δεκεμβρίου 1588. Το επόμενο πρωί ο Δούκας του Γκιζ κλήθηκε στο Κάστρο του Μπλουά για ακρόαση με τον Βασιλιά και δολοφονήθηκε από τους 45 Φρουρούς του Ερρίκου Γ΄, ο οποίος κοίταζε. Την επόμενη ημέρα δολοφονήθηκε και ο αδελφός του Λουδοβίκος Β΄, Καρδινάλιος του Γκιζ. [5] Οι πράξεις εξόργισαν τους συγγενείς τους Γκιζ και τους συμμάχους τους τόσο, που ο Βασιλιάς αναγκάστηκε να καταφύγει στον Ερρίκο της Ναβάρρας· το επόμενο έτος ο βασιλιάς Ερρίκος Γ΄ δολοφονήθηκε από τον Ζακ Κλεμάν, πράκτορα της Καθολικής Μερίδας, και ο Ερρίκος της Ναβάρρας τον διαδέχθηκε ως Ερρίκος Δ΄ της Γαλλίας και της Ναβάρρας.[6]

Η προσωπικότητα και το τέλος του Ερρίκου Α΄ του Γκιζ αναφέρεται στο έργο του Αλεξάνδρου Δουμά Βασίλισσα Μαργκό και σε άλλα μυθιστορήματα, θεατρικά, ταινίες (όπως στο θεατρικό έργο του Κρίστοφερ Μάρλοου Η σφαγή των Παρισίων (1593), στην ταινία Η Βασίλισσα Μαργκό (1994) και λοιπά έργα.

Το 1570 νυμφεύτηκε τη 2η εξαδέλφη του[7] Αικατερίνη των Λα Μαρκ, Κόμισσα του Ε, κόρη του Φραγκίσκου Α΄ του Νεβέρ, και είχε τέκνα:[8]

  1. . «parismuseescollections.paris.fr/fr/musee-carnavalet/oeuvres/portrait-d-henri-ier-de-lorraine-duc-de-guise-dit-le-balafre-1550-1588#infos-secondaires-detail». 
  2. . «britannica.com/biography/Henri-I-de-Lorraine-3e-duc-de-Guise». 
  3. . «larousse.fr/encyclopedie/personnage/Henri Ier de Lorraine, 3e duc de Guise, dit le Balafré (1549-Blois 1588)». 
  4. . «en-academic.com/Day of the Barricades». 
  5. . «herodote.net/23_decembre_1588-evenement-Le duc de Guise est assassiné». 
  6. . «archives.hauts-de-seine.fr/histoire-locale/histoire-du-territoire/evenements/lassassinat-de-henri-iii/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2021. 
  7. Φραγκίσκος του Βαντόμ > Κάρολος του Βαντόμ > Μαργαρίτα των Βουρβόνων > Αικατερίνη του Λα Μαρκ.
    Επίσης Φραγκίσκος του Βαντόμ > Αντουανέτα των Βουρβόνων > Φραγκίσκος του Γκιζ > Ερρίκος Α' του Γκιζ.
  8. . «geni.com/people/Henri-I-de-Lorraine-duc-de-Guise».