Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες (ταινία 1956)

Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες
Σκηνοθεσία	Μάικλ Άντερσον
Παραγωγή	Μάικλ Τοντ Κέβιν Μακ Κλόρι Γουίλιαμ Κάμερον Μένζις
Σενάριο	Τζέιμς Πόου Τζον Φάροου Σ.Τ. Πέρελμαν
Βασισμένο σε	Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες
Πρωταγωνιστές	Ντέιβιντ Νίβεν Σίρλεϊ Μακ Λέιν Κάντιφλας Ρόμπερτ Νιούτον
Μουσική	Βίνσεντ Γιανγκ
Φωτογραφία	Λάιονελ Λίντον
Μοντάζ	Gene Ruggiero
Ενδυματολόγος	Miles White
Διανομή	United Artists και Netflix
Πρώτη προβολή	17/10/1956
Διάρκεια	174 λεπτά
Προέλευση	Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Ιταλία και Γαλλία
Γλώσσα	Αγγλικά
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες (αγγλικά Around the World in 80 Days) είναι ταινία του 1956 βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Ιουλίου Βερν, που απέσπασε πολλά βραβεία, συμπεριλαμβανομένου και του όσκαρ καλύτερης ταινίας. Την παραγωγή της ταινίας έκανε η εταιρία του Μάικλ Τοντ, τρίτου συζύγου της Ελίζαμπεθ Τέιλορ, ενώ τη διανομή ανέλαβε η United Artists. Η ταινία αυτή σκηνοθεσίας του Βρετανού Μάικλ Άντερσον χαρακτηρίστηκε για τις, για την εποχή που προβλήθηκε, καινοτομίες της. Μια από αυτές ήταν η χρήση της τεχνικής υψηλής ευκρίνειας Todd-AO, όπου χρησιμοποιείτο φιλμ 70 χιλιοστών για υψηλότερη ανάλυση της οθόνης, άλλη μια ήταν η χρήση μεγάλων ηθοποιών σε δευτερεύοντες ρόλους, ενώ οι διάρκειας επτά λεπτών τίτλοι έναρξης, με τα κινούμενα σχέδια δημιουργήθηκαν από τον βραβευμένο σχεδιαστή Σολ Μπας.

Πλοκή

Γύρω στο 1872, ο Φιλέας Φογκ (Ντέιβιντ Νίβεν) ένας πλούσιος και σχολαστικός Άγγλος τζέντλεμαν, ισχυρίστηκε, συζητώντας με τα μέλη της λέσχης στην οποία σύχναζε, ότι μπορεί να κάνει τον γύρο του κόσμου σε 80 μέρες. Τα υπόλοιπα μέλη της λέσχης αντέκρουσαν τα επιχειρήματά του και αμφισβήτησαν τα λόγια του. Εκείνος βάλθηκε να τους αποδείξει ότι έχει δίκιο, κάνοντας ο ίδιος το γύρω του κόσμου. Στοιχημάτισε λοιπόν όλη του την περιουσία, η οποία ανερχόταν στις ₤20.000 (που ισοδυναμούν σε αξία με 1.324.289 σημερινές λίρες) και επέστρεψε στο σπίτι του για να ετοιμαστεί για το ταξίδι του. Ο υπηρέτης του Φογκ, Πασπαρτού (Κάντιφλας), θα τον συνόδευε στο μεγάλο του ταξίδι που είχε ως πρώτο σταθμό τη Γαλλία. Την ίδια στιγμή κάποιος έκλεψε ₤55.000 από την τράπεζα της Αγγλίας και ο Φογκ αποτελούσε τον κύριο ύποπτο. Η Σκότλαντ Γιαρντ στέλνει τον επιθεωρητή Φιξ στα ίχνη του Φογκ προκειμένου να τον συλλάβει. Ανύποπτος ο Φογκ αναχωρεί μαζί με τον Πασπαρτού για το Παρίσι επιβαίνοντας σε αερόστατο, έχοντας πάντα ξοπίσω τους τον Φιξ. Οι τρεις άνδρες διασχίζουν τη μια ήπειρο μετά την άλλη, κάθε φορά με διαφορετικά μέσα συγκοινωνίας και ο Φογκ κατά τη διάρκεια του ταξιδιού ερωτεύεται την Ινδή πριγκίπισσα Αούντα (Σίρλεϊ Μακ Λέιν).

Διανομή ρόλων

Το κεντρικό επιτελείο ηθοποιών, που απαρτίζεται από το Ντείβιντ Νίβεν, τον Κάντιφλας, το Ρόμπερτ Νιούτον και τη Σίρλεϊ Μακ Λέιν, πλαισιώνει μια σειρά από μεγάλα αστέρια του Χόλιγουντ, όπως η Μάρλεν Ντίτριχ και ο Φρανκ Σινάτρα σε σύντομες εμφανίσεις. Ο ρόλος του Πασπαρτού, τον οποίο υποδύεται ο Κάντιφλας, που ήταν ο μεγαλύτερος λατινοαμερικανός σταρ της εποχής, επεκτάθηκε σε σχέση με το μυθιστόρημα του Βερν. Στην ταινία, σε αντίθεση με το βιβλίο, ο Φογκ και ο Πασπαρτού επισκέπτονται την Ισπανία, όπου ο Πασπαρτού συμμετέχει σε ταυρομαχία. Ο κωμικός ρόλος του Κάντιφλας, ως Πασπαρτού, ισορροπούσε το σοβαρό ρόλο του Ντέιβιντ Νίβεν που υποδυόταν το πρότυπο του βικτωριανού Άγγλου τζέντελμαν, που ήταν πάντα ακριβής, καλοβαλμένος και καλομίλητος. Στο ρόλο της πριγκίπισσας Αούντα έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο η Σίρλεϊ Μακ Λέιν, ενώ ο ρόλος του επιθεωρητή Φιξ ήταν ο τελευταίος για το Ρόμπερτ Νιούτον. Στις χώρες της λατινικής Αμερικής και την Ισπανία, ο Κάντιφλας αναφερόταν ως πρωταγωνιστής στους τίτλους της ταινίας, μετά από συμφωνία που έκανε με τον Τοντ προκειμένου να δεχτεί να συμμετάσχει στην ταινία. Ήταν η πρώτη συμμετοχή του Κάντιφλας σε αμερικανική ταινία.

Μερικοί από τους ηθοποιούς που έκαναν σύντομο πέρασμα από την ταινία ήταν οι: Σαρλ Μπουαγιέ, Τσαρλς Κόμπερν, Ρόναλντ Κόλμαν, Νόελ Κάουαρντ, Μάρλεν Ντίτριχ, Τζον Γκίλγκουντ, Τρέβορ Χάουαρντ, Μπάστερ Κίτον, Πίτερ Λόρι, Τζορτζ Ραφτ, Φρανκ Σινάτρα κλπ.

Παραγωγή

Η χρηματοδότηση της ταινίας έγινε από το θεατρικό παραγωγό Μάικλ Τοντ, ο οποίος δεν είχε ξανασχοληθεί με τον κινηματογράφο και προσέλαβε τον άσημο Άγγλο σκηνοθέτη Μάικλ Άντερσον να τη σκηνοθετήσει. Η πρόσληψη του Άντερσον ακολούθησε την απόλυση του Τζον Φάροου, ο οποίος, σύμφωνα με τον Τοντ, έχανε πολύτιμο χρόνο για να ετοιμάσει τα μηχανήματα. Ο Τοντ πούλησε τα συμφέροντά του από την κινηματογραφική τεχνική Todd-AO, για να αποκομίσει περισσότερα χρήματα για τα γυρίσματα της ταινίας. Τα γυρίσματα που ξεκίνησαν στις 8 Αυγούστου του 1955 διήρκεσαν περίπου 5 μήνες και ολοκληρώθηκαν στις 20 Δεκεμβρίου του 1955. Μια από τις διασημότερες σκηνές της ταινίας είναι εκείνη πάνω στο αερόστατο, η οποία δεν αναφέρεται στο μυθιστόρημα του Βερν και την επινόησαν για να φανεί σε μεγαλύτερο βαθμό η ποιότητα της εικόνας με τη χρήση του φιλμ 70 χιλιοστών.

Εισπράξεις

Η ταινία που είχε ως προϋπολογισμό της 6.000.000 δολάρια, έκανε πρεμιέρα στις 17 Οκτωβρίου 1956 στη Νέα Υόρκη και μέχρι τη στιγμή του θανάτου του Τοντ, 18 μήνες αργότερα, από αεροπορικό δυστύχημα, είχε αποφέρει συνολικά 33 εκατομμύρια δολάρια.

Στην Ισπανία και τη Λατινική Αμερική, το πρόσωπο του Κάντιφλας εμφανιζόταν πιο έντονο σε σχέση με τους άλλους πρωταγωνιστές στις αφίσες της ταινίας εφόσον ήταν πολύ δημοφιλής στις λατινόφωνες χώρες.

Κριτικές και βραβεία

Η ταινία έλαβε γενικά θετικές κριτικές και όλοι οι κριτικοί, από τον Μπόσλεϊ Κράουθερ του Variety, μέχρι και τους κριτικούς του περιοδικού Time συμφώνησαν στο γεγονός ότι η ταινία άκρως διασκεδαστική. Τιμήθηκε με δυο χρυσές σφαίρες μια για την ερμηνεία του Κάντιφλας και μια για την ταινία, η οποία ανακηρύχθηκε καλύτερη ταινία της χρονιάς. Προβλήθηκε επίσης, εκτός συναγωνισμού, από το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών.

Η ταινία προτάθηκε για οκτώ βραβεία όσκαρ και κέρδισε πέντε, μεταξύ των οποίων και όσκαρ καλύτερης ταινίας.

Βραβεία Ακαδημίας Κινηματογράφου (Όσκαρ)

Βράβευση:

• Καλύτερης Ταινίας – Μάικλ Τοντ
• Διασκευασμένου Σεναρίου – Τζον Φάροου, Τζέιμς Πόου, Σ.Τ. Πέρελμαν
• Φωτογραφίας, Έγχρωμη ταινία – Λάιονελ Λίντον
• Μοντάζ – Τζιν Ρουτζιέρο και Πολ Γουέδεργουοξ
• Μουσικής Επιμέλειας - Βίνσεντ Γιανγκ

Υποψηφιότητα:

• Σκηνοθεσίας – Μάικλ Άντερσον
• Κοστουμιών σε έγχρωμη ταινία - Μάιλς Γουάιτ
• Καλλιτεχνικής επιμέλειας - Σκηνικών - Κεν Άνταμς, Ρος Ντόουντ και Τζέιμς Γ. Σάλιβαν

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες στην IMDb (Αγγλικά)
• Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες στο AllMovie (Αγγλικά)
• Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες στο Rotten Tomatoes (Αγγλικά)
• Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες στο Metacritic (Αγγλικά)
• Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες στο Box Office Mojo (Αγγλικά)
• Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες στο TCMDB (Αγγλικά)
• Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες στο AlloCine (Γαλλικά)
• Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες στο Cine.gr (αρχειοθετημένος)