Τσεκά
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η Πανρωσική Έκτακτη Επιτροπή για την Καταπολέμηση της Αντεπαναστάσεως και του Σαμποτάζ παρά το Συμβούλιο Λαϊκών Επιτρόπων της ΡΣΟΣΔ (Всероссийская чрезвычайная комиссия по борьбе с контрреволюцией и саботажем при Совете народных комиссаров РСФСР), πιο γνωστή με τα αρχικά Βε-Τσε-Κα (ВЧК) και Τσε-Κά (ЧК), αποτέλεσε την πρώτη υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας του σοβιετικού καθεστώτος. Ιδρύθηκε στις 5 Δεκεμβρίου (Ιουλιανό ημερολόγιο) του 1917 από το Σοβναρκόμ της Ρωσικής Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Σοβιετικής Δημοκρατίας (ΡΣΟΣΔ), και τέθηκε υπό την ηγεσία του Φέλιξ Ντζερζίνσκι. Το 1922 αντικαταστάθηκε από την Κρατική Πολιτική Διεύθυνση (Γκε-Πε-Ου), αλλά η ονομασία «Τσεκά», και «Τσεκίστ» (чекист) για τα μέλη της, πέρασε στο ρωσικό λεξιλόγιο ως όρος που αναφέρεται γενικά στα όργανα εσωτερικής ασφάλειας της ΕΣΣΔ, και κατόπιν της Ρωσικής Ομοσπονδίας, που εν πολλοίς είναι διάδοχοι της Τσεκά. Ομοίως χρησιμοποιήθηκε και στις χώρες του Ανατολικού Μπλοκ.