Μετάβαση στο περιεχόμενο

Υπερπόντιοι νομοί και περιοχές

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ένας υπερπόντιος νομός (επίσης απαντώμενος με τη συντομογραφία DOM ή σε ορισμένες περιπτώσεις DROM) είναι τύπος γαλλικής ημιαυτόνομης περιοχής, δημιουργηθείς μέσω του Συντάγματος της 27ης Οκτωβρίου 1946 και διατηρηθείς μέσω του Συντάγματος της 4ης Οκτωβρίου 1946 (άρθρο 73). Εφαρμόζεται στην περίπτωση της Γουαδελούπης, της Γαλλικής Γουιάνας, της Μαρτινίκας, της Μαγιότ και της Ρεϋνιόν, των οποίων οι κάτοικοι ή οι καταγόμενοι πληθυσμοί δύνανται να χαρακτηρισθούν ως « domiens »[1].

Τα DOM, με εξαίρεση τη Μαγιότ, ακόμη κι αν το γενικό συμβούλιο έχει και περιφερειακές αρμοδιότητες μετά το 2011, αποτελούν επίσης υπερπόντιες περιοχές, δηλαδή ημιαυτόνομες περιοχές ενταγμένες στη Γαλλική Δημοκρατία, οι οποίες διαθέτουν αρμοδιότητες αντίστοιχες αυτών των περιοχών της Μητροπολιτικής Γαλλίας. Συνεπώς, γίνεται σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, λόγος για DROM (υπερπόντιοι νομοί και περιοχές). Από την 1η Ιανουαρίου του 2014, το σύνολο των DROM αποτελούν υπερπεριφερειακές περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης [2].

Οι πέντε υπερπόντιοι νομοί

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθεμία από τις παραπάνω ημιαυτόνομες περιοχές διαθέτει, επίσης, το καταστατικό της γαλλικής περιοχής, όπου στην περίπτωσή τους αποδίδεται ως υπερπόντια περιοχή μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 2003. Τα πέντε DOM είναι:

Η έκφραση « πέμπτο DOM » όριζε, επίσης, (προτού η Μαγιότ καταστεί επισήμως ως το πέμπτο DOM), με ανεπίσημο χαρακτήρα, το πληθυσμιακό σύνολο των υπερπόντιων οι οποίοι είχαν εγκατασταθεί στη μητροπολιτική περιοχή (οι γεννηθέντες σε κάποια από τις υπερπόντιες περιοχές και οι οποίοι είχαν μεταναστεύσει, καθώς και τα παιδιά τους που είχαν γεννηθεί εκεί), καθώς ο πληθυσμός τους (585.000 άτομα το 1999) ήταν αντίστοιχος αυτού του καθενός από τα τέσσερα DOM[3] (στο ίδιο μήκος κύματος, ο Αλαίν Ανσελέν κάνει λόγο για « τρίτο νησί » αναφερόμενος στους Αντιλλέζους που είναι εγκατεστημένοι στη μητροπολιτική περιοχή, οι οποίοι είναι πληθυσμιακά ίσοι των πληθυσμών που βρίσκονται εγκατεστημένοι σε καθένα από τα δύο νησιά, τη Γουαδελούπη και τη Μαρτινίκα[4]).

Η Μαγιότ, πρώην υπερπόντια κτήση έχουσα ειδικό καταστατικό (ημιαυτόνομος νομός), κατέστη το πέμπτο DOM και μία ανεξάρτητη ημιαυτόνομη περιοχή στις 31 Μαρτίου 2011, έπειτα από την υπερψήφιση του δημοψηφίσματος της 29ης Μαρτίου 2009, με ποσοστό 95,2 % επί του συνόλου των κατοίκων της να ψηφίζουν θετικά.

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πέντε υπερπόντιοι νομοί είναι πρώην αποικίες, οι οποίες παρέμειναν στην κατοχή των Γάλλων, σχεδόν αδιάλειπτα, από την ίδρυσή τους στα μέσα του 17ου αιώνα (19ου για τη Μαγιότ). Η γαλλική εθνικότητα παραχωρήθηκε στο σύνολο των κατοίκων της Γουαδελούπης, της Γουιάνας, της Μαρτινίκας και της Ρεϋνιόν το 1848. Το καταστατικό του υπερπόντιου νομού τους παραχωρήθηκε μέσω του νόμου της 19ης Μαρτίου 1946[5], καταστατικό υπέρ του οποίου ο Αιμέ Σεζαίρ, τότε βουλευτής, είχε τοποθετηθεί.

Το άρθρο 4 του νόμου n° 46-2385 της 27ης Οκτωβρίου 1946, περί της σύνθεσης και εκλογής της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης[6], αποτελεί την πρώτη επίσημη καταγραφή τους: οι τρεις γαλλικοί νομοί της Αλγερίας, η Γουαδελούπη, η Γαλλική Γουιάνα, η Μαρτινίκα και η Ρεϋνιόν. Το Συμβούλιο της Επικρατείας[7] και το Ακυρωτικό Δικαστήριο[8] έκριναν μετά την ψήφιση αυτού του νόμου ότι οι αλγερινοί νομοί ήταν, πράγματι, υπερπόντιοι νομοί. Ο αριθμός των νομών της Αλγερίας ποίκιλλε μεταξύ τριών και δεκαπέντε το χρονικό διάστημα μεταξύ του 1946 και της αλγερινής ανεξαρτησίας το 1962.

Το Σαιν-Πιέρ-ε-Μικελόν αποτέλεσε το πέμπτο DOM από το 1976[9] ως το 1985[10], προτού καταστεί μία ημιαυτόνομη περιοχή με ειδικό καθεστώς και, μετά το 2007, μία υπερπόντια κτήση.

Η Μαγιότ αποτελεί το πέμπτο DOM και ανεξάρτητη ημιαυτόνομη περιοχή από το 2011, αφότου έφερε για διάστημα δέκα ετών τον τίτλο του ημιαυτόνομου νομού.

Νομικό καθεστώς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γαλλικό πλαίσιο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δύο υπερπόντιες κτήσεις, μία περιοχή έχουσα έναν νομό και ένα ανεξάρτητος νομός, οι οποίες διοικούνται, αντιστοίχως, από ένα περιφερειακό συμβούλιο και ένα γενικό συμβούλιο, συνυπάρχουν στην ίδια περιοχή (με εξαίρεση τη Μαγιότ, όπου το γενικό συμβούλιο είναι υπεύθυνο για τη διοίκηση των δύο ξεχωριστών υπερπόντιων κτήσεων). Η νομική αρχή είναι αυτή της νομοθετικής αφομοίωσης (οι γαλλικοί νόμοι και κανονισμοί εφαρμόζονται αυτεπάγγελτα), αν και ορισμένα σημεία ενδέχεται να τροποποιηθούν με βάση τα χαρακτηριστικά και το ειδικό καθεστώς αυτών των κτήσεων[11] με βάση το άρθρο 73 του Συντάγματος του 1958.

Ευρωπαϊκό πλαίσιο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι υπερπόντιοι νομοί αποτελούν συνιστώσες του γαλλικού εθνικού εδάφους, και, ως εκ τούτου, της Ευρωπαϊκής Ένωσης ωστόσο, όπως και το υπόλοιπο των εδαφών της Υπερπόντιας Γαλλίας, δεν αποτελούν μέρος της Ζώνης Σένγκεν. Οι υπερπόντιοι νομοί διαθέτουν, λόγω της γεωγραφικής τους απόστασης από την ευρωπαϊκή ήπειρο, το καταστατικό των υπερπεριφερειακών ευρωπαϊκών περιοχών.

Πράγματι, τα καταστατικά των DOM και RUP είναι μεταξύ τους διαχωρισμένα. Ως εκ τούτου, το Σαιν-Μπαρτελεμί απόλεσε το καταστατικό αυτό την 1η Ιανουαρίου 2012, λαμβάνοντας αυτό του PTOM (υπερπόντια χώρα και έδαφος), τιθέμενο μέσω αυτού εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Σαιν-Μαρτέν παρέμεινε τέτοιο, ως έδαφος εξαρτώμενο από τη Γουαδελούπη, κι αυτό παρά το γεγονός ότι με βάση τη γαλλική νομοθεσία οι δύο αυτές υπερπόντιες κτήσεις διέπονταν από διαφορετικό νομικό καθεστώς.

Σημειώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Ο αριθμός 975 ήταν αυτός του DOM του Σαιν-Πιέρ-ε-Μικελόν, το οποίο διέθετε το καταστατικό του υπερπόντιου νομού από το 1976 ως το 1985.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Alex-Louise Tessonneau, « Domien…? », dans Fiala, Pierre· Lafon, Pierre (1998). ENS, επιμ. Des mots en liberté - Mélanges Maurice Tournier. Hommages. 1. Fontenay-aux-Roses: École Normale Supérieure de Fontenay-Saint-Cloud (Lettres et Sciences Humaines). σελίδες 107–114. ISBN 978-2-902126-46-0. .
  2. ↑ Conseil Européen (12 Ιουνίου 2012). Décision du Conseil européen modifiant le statut à l'égard de l'Union européenne de Mayotte [EUCO 112/12] (PDF). σελ. 6. MayotteRUP. 
  3. ↑ Marie, Claude-Valentin (Απρίλιος 2005). «Le cinquième dom - Mythe et réalités». Pouvoirs. L'outre-mer (Seuil) 113: 171–182. ISSN 0152-0768. http://www.revue-pouvoirs.fr/Le-cinquieme-DOM-mythe-et-realites.html. .
  4. ↑ Anselin, Alain (1990). L'Émigration antillaise en France - La troisième île. Paris: Éditions Karthala. σελ. 293. ISBN 978-2-86537-274-4. LCCN 91129311. 
  5. ↑ Loi no 46-451 du 19 mars 1946 tendant au classement comme départements français de la Guadeloupe, de la Martinique, de la Réunion et de la Guyane française.
  6. ↑ Loi n° 46-2385 du 27 octobre 1946 sur la composition et l'élection de l'Assemblée de l'Union française, publiée au Journal officiel de la République française du 28 octobre 1946, p. 9178.
  7. ↑ Conseil d'État — Avis n° 240-528 du 27 mars 1947, Études et documents, 1956, p. 63 : « il résulte des dispositions des articles 66 et 67 de la Constitution [du 27 octobre 1946], éclairées par l'article 4 de la loi n° 46-2385 sur la composition et l'élection de l'Assemblée de l'Union française, que les départements algériens sont des départements d'outre-mer » ; et — Avis du 6 février 1949, Études et documents, 1956, p. 84.
  8. ↑ Cour de cassation — Arrêt du 18 février 1949, Revue juridique et politique de l'Union française, 1949, p. 204 — Arrêt du 24 juin 1949, ibid., p. 337 et — Arrêt du 2 février 1950, Dalloz, 1950, 297.
  9. ↑ Loi n° 76-664 du 19 juillet 1976 relative à l'organisation de Saint-Pierre-et-Miquelon.
  10. ↑ Loi n° 85-595 du 11 juin 1985, publiée au Journal officiel de la République française du 14 juin 1985, p. 6551 : http://www.legifrance.gouv.fr:80/jopdf/common/jo_pdf.jsp?numJO=0&dateJO=19850614&pageDebut=06551&pageFin=&pageCourante=06551[νεκρός σύνδεσμος].
  11. ↑ « Découvrir l'outre-Mer Αρχειοθετήθηκε 2011-10-13 στο Wayback Machine. », sur le site du ministère des Outre-mer.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Υπερπόντιοι_νομοί_και_περιοχές&oldid=10877511"