Кварк

Протонăн кваркла тытăмĕ

Нейтронăн кваркла тытăмĕ

Пионăн кваркла тытăмĕ

Кварк, — Стандартлă модельти никĕсле пĕрчĕ; ирĕклĕ тăрăмра çук, анчах адронсен (нейтронсемпе протонсен) шутĕнче (ăшĕнче) пур. Кварксем электро капламлă, вăл e/3 е унран N (нульпе тан мар тулли хисеп) чухлĕ пысăкрах.

Кварксем пуррине теорире пĕр-пĕринчен уйрăммăн М. Гелл-Манн тата Дж. Цвей 1964-мĕш çулта кăтартса панă. Вĕсене çавăншăн Нобель премине панă.

Вуламалли

• Jean Letessier, Johann Rafelski, T. Ericson, P. Y. Landshoff. Hadrons and Quark-Gluon Plasma. — Cambridge University Press, 2002. — 415 p. — ISBN 9780511037276.
• Боголюбов Н.Н., Логунов А.А., Оксак А.И., Тодоров И.Т. Общие принципы квантовой теории поля. — Москва: Наука, 1987. — С. 3, 226-228, 362, 363, 366, 412, 414-416, 420, 421, 423, 425, 428, 561, 562, 571, 572, 574, 614. — 616 с.
• Намбу Ё. Кварки. — М.: Мир, 1984. — 225 с.
• Клоуз Ф. Введение в кварки и партоны. — М.: Мир, 1982. — 438 с.
• Никитин Ю. П., Розенталь И. Л. Ядерная физика высоких энергий. — М.: Атомиздат, 1980. — 232 с.
• Коккедэ Я. Теория кварков. — М.: Мир, 1971. — 341 с.

Каçăсем

• Экспериментальная информация о кварках Particle Data Group сайтра.
• "Lessons in Particle Physics" by Luis Anchordoqui and Francis Halzen, University of Wisconsin, 18th Dec. 2009
• Физика конденсированного состояния: 10 ключевых утверждений // ТрВ № 79, 24 мая 2011 года.
• 1969 Physics Nobel Prize lecture by Murray Gell-Mann
• 1976 Physics Nobel Prize lecture by Burton Richter
• 1976 Physics Nobel Prize lecture by Samuel C.C. Ting
• 2008 Physics Nobel Prize lecture by Makoto Kobayashi
• 2008 Physics Nobel Prize lecture by Toshihide Maskawa
• The Top Quark And The Higgs Particle by T.A. Heppenheimer – A description of CERN's experiment to count the families of quarks.