Каттары
Чечектери
Көк-кат (орус. Голубика , моол. Нэрс ) – колдуунда аргага өзер, бедии 20-80 см чедир, бүрүлери дүжүп каар, көк азы ак-көк өңнүг кат чимиштерлиг чадаң ыяш. Кат, бүрүлери эм шынарлыг.
Кады борбаксымаар, ак-көк өңнүг, чигирзиг, ажыгзымаар амданныг. Бүрүлери шөйбексимээр төгелчик азы дедир чуурга хевирлиг. Чечектери ак азы йагаан, хензиг.
Өзүп үнүп турар черлери: тайга эзимнери, тулааланы берген ыяштар, тарамык үнген аргаларлыг хемнер уну.
Хереглеттинер чүүлдери: каттары, бүрүлерлиг будуктары, чулуу.
Эмнерге белеткээр үези: июль-август.
Каттарын цинга болгаш дизентерия аарыгларынга удур чүүл кылдыр ажыглаар.
Бүрүлериниң хандызын (1:10) чүрек аарыгларында ажыглап турар.
Чаа чыгдынган каттарының чулуу – кадыкшылды дадыктырар болгаш чаагай сериидедир суксун, кадындан варенье, джем, суксуннар кылыр.
Моол ады: Нэрс .
Хереглеттинер чүүлдери: каттары.
Ажыглаары: моол улусчу эмнээшкинде көк-каттың каттарын организмниң ажыл-чорудулгазын хөөн киирер, ниити быжыглаар шынарлыг, кижи назынын узадыр деп санап турар.
Серенот Станислав К. "Тыва улусчу эмнээшкин:эм оъттар, үнүштер, чааттар, мөөгүлер; моол, тибет , кыдат улусчу медициналар-биле чергелештирип бижээни". Тываның ном үндүрер чери, 2009. ISBN 5-7655-0636-4