Нов Дојран

**Нов Дојран**
	Нов Дојран
	Воздушен поглед на селото Нов Дојран;
	Нов Дојран Местоположба на Нов Дојран во Македонија Нов Дојран на карта
	Координати 41°13′14″N 22°42′18″E / 41.22056° СГШ; 22.70500° ИГД
Регион	Југоисточен
Општина	Дојран
Население	997 жит.; (поп. 2021)
Пошт. бр.	1485
Повик. бр.	034
Шифра на КО	06019, 06519
Надм. вис.	160 м
	Нов Дојран на општинската карта ; Атарот на Нов Дојран во рамките на општината
	Нов Дојран на Ризницата

За други значења на поимот Дојран, видете на појаснителната страница

Нов Дојран — село во Општина Дојран, на брегот на Дојранското Езеро.

Иако по своите карактеристики Нов Дојран наликува на гратче,^[2] сепак официјално не е прогласено за град.^[3]

Географија и местоположба

Селото се наоѓа во средишниот дел на територијата на Општина Дојран, чиј атар се допира со подрачјето на Општина Богданци. Исто така, селото е сместено на западниот брег на Дојранското Езеро, како и на самиот пат Гевгелија-Стар Дојран.^[2] Селото е рамничарско, сместено на надморска височина од 160 метри.^[2] Селото е оддалечено 2,5 километри северно од општинскиот центар Стар Дојран, 18 километри југоисточно од Валандово, 15 километри источно од Богданци и 25 километри источно од Гевгелија.

Низ селото поминува регионалниот пат 1105.

Историја

Подрачјето на Нов Дојран е населено барем од доцната антика, за што сведочат остатоци од населба на наоѓалиштето Манастир.^[4]

Вкупно 6 жители на оваа населба се заведени како жртви во Втората светска војна.^[5]

Стопанство

Атарот на селото зафаќа простор од 18,6 км², при што преовладуваат шумите со површина од 1.192 хектари, на обработливите површини отпаѓаат 398 хектари, додека на пасиштата 241 хектар.^[2]

Селото, во основа, има полјоделско-шумарска функција. Меѓутоа, селото има и рибарска функција, бидејќи во него е седиштето на рибарската задруга. Во него работи фабрички погон, бензинска пумпа и услужни објекти.^[2] Во местото се наоѓа и работи и пазар.

Во поново време, во селото е особено развиен туризмот.

Население

Население во минатото

Година	Нас.	±%
1948	1.083	—
1953	941	−13.1%
1961	1.116	+18.6%
1971	1.033	−7.4%
1981	1.035	+0.2%

Година	Нас.	±%
1991	1.173	+13.3%
1994	1.199	+2.2%
2002	1.100	−8.3%
2021	997	−9.4%

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 700 Македонци.^[6]

Селото е големо, но со незначителни промени во бројот на населението. Така, во 1961 година Нов Дојран броел 1.116 жители, од кои 1.052 биле Македонци, 52 Срби и шест жители Албанци. Во 1994 година, селото имало 1.199 жители, од кои 1.115 биле Македонци, 37 Срби, 20 Роми, 16 Албанци и седум жители Турци.^[2]

Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото имало 1.100 жители и претставува најголемото населено место во општината. Во него имало 1.023 Македонци, 11 Албанци, 23 Турци, 14 Роми, 27 Срби, 1 Бошњак и 1 останат.^[7]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 997 жители, од кои 935 Македонци, 10 Турци, 10 Срби, 3 останати и 39 лица без податоци.^[8]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	—	—	1.083	941	1.116	1.033	1.035	1.173	1.199	1.100	997

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[9]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[10]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[11]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[12]

Општествени установи

Основно училиште „Кочо Рацин“, деветгодишно основно училиште
Градинка „Кокиче“
Пошта (1485)
Амбуланта
Дом на културата

Амбулантата
Градинката
Домот на културата
Поштата
Основното училиште во селото

Самоуправа и политика

Селото влегува во рамките на Општина Дојран, една од малкуте општини кои не биле изменети со новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Стар Дојран.

Во периодот 1955-1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата Општина Гевгелија.

Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната општина Дојран, во која покрај селото Нов Дојран се наоѓале селата Ѓопчели, Николиќ, Сретеново, Стар Дојран, Фурка, Црничани и Чаушли. Во периодот 1950-1952, селото било седиште на некогашната општина Нов Дојран, во која влегувале селата Ѓопчели, Николиќ, Стар Дојран, Сретеново, Фурка, Чаушли и Црничани.

Избирачко место

Во селото постојат избирачките места бр. 0383 и 0384 според Државната изборна комисија, сместени во основното училиште и месната заедница.^[13]

На претседателските избори во 2019 година, на овие избирачки места биле запишани вкупно 886 гласачи.^[14] На локалните избори во 2021 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 901 гласач.^[15]

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта^[4]

Кај Училиштето — средновековна црква со некропола;
Кула — утврдена населба од римското време;
Манастир (населба) — населба и некропола од римското, доцноантичкото и старохристијанското време;
Манастир (црква) — средновековна црква и некропола;
Топлец — терми (бањи) од римското време;
Црквиште — старохристијанска базилка; и
Червиканско Поле — депо на монети од хеленистичкото време.

Цркви

Црква „Св. Ѓорѓи“ — главна селска црква; и
Црква „Св. Наум Охридски“ — нова селска црква.

Споменици^[2]

Споменик на НОБ

Новата селска црква „Св. Наум Охридски“
Главната селска црква „Св. Ѓорѓи“

Редовни настани

Дојран гурман фест - традиционален фестивал на дојранска кујна.^[16]

Галерија

Влезот во градинката
Старото училиште
Лулашки во дворот на градинката
Старото училиште
Селските гробишта
Капелата
Воздушен поглед
Старото училиште

Поврзано

Наводи

↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија: географски, демографски, и аграрни обележја. Скопје: Патрија. стр. 211.
↑ „Државен завод за статистика“. www.stat.gov.mk. Посетено на 2024-04-24.
↑ ^4,0 ^4,1 Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 103. ISBN 9989-649-28-6.
↑ „Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија“ (PDF).
↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 23 април 2024.
↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 21 декември 2019.
↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-13. Посетено на 21 декември 2019.
↑ „Резултати“. Државна изборна комисија. Посетено на 24 април 2024.
↑ Со специјалитети од риба почна туристичката сезона во Дојран

Надворешни врски

Нов Дојран на Ризницата ^?

[Попис2021-1] „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.

[енциклопедија-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија: географски, демографски, и аграрни обележја. Скопје: Патрија. стр. 211.

[3] „Државен завод за статистика“. www.stat.gov.mk. Посетено на 2024-04-24.

[АрхеоКарта-4] 4,0 ^4,1 Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 103. ISBN 9989-649-28-6.

[5] „Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија“ (PDF).

[6] „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.

[попис-7] „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 23 април 2024.

[8] „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“

[К’нчов-9] К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900

[Бранков-10] Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.

[макстат-11] „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.

[макстат2-12] „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.

[13] „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 21 декември 2019.

[14] „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-13. Посетено на 21 декември 2019.

[15] „Резултати“. Државна изборна комисија. Посетено на 24 април 2024.

[16] Со специјалитети од риба почна туристичката сезона во Дојран

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]