Jump to content

Մարթա Գելլհորն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարթա Գելլհորն
անգլ.՝ Martha Gellhorn
Դիմանկար
Ծնվել էնոյեմբերի 8, 1908(1908-11-08)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՍենթ Լուիս, Միսսուրի, ԱՄՆ[4]
Մահացել էփետրվարի 15, 1998(1998-02-15)[1][2][3][…] (89 տարեկան)
Մահվան վայրԼոնդոն, Միացյալ Թագավորություն
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մայրենի լեզուանգլերեն
Կրոնաթեիզմ
ԿրթությունJohn Burroughs School? և Բրին Մոր քոլեջ[4]
Մասնագիտությունլրագրող, վիպասան, գրող և ռազմական թղթակից
ԱշխատավայրThe New Republic?[4], United Press?, The Atlantic? և Collier's?
ԱմուսինԷռնեստ Հեմինգուեյ[4], Thomas Stanley Matthews?[4] և Bertrand de Jouvenel?[5]
Ծնողներմայր՝ Edna Fischel Gellhorn?[4]
Պարգևներ և
մրցանակներ
Կայքgellhornmartha.blogspot.com
 Martha Gellhorn Վիքիպահեստում

Մարթա Էլլիս Գելլհորն (անգլ.՝ Martha Ellis Gellhorn, նոյեմբերի 8, 1908(1908-11-08)[1][2][3][…], Սենթ Լուիս, Միսսուրի, ԱՄՆ[4] - փետրվարի 15, 1998(1998-02-15)[1][2][3][…], Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն), ամերիկացի լրագրողուհի, գրող, XX-րդ դարի մեծագույն ռազմական թղթակիցներից մեկը[6][7]։ Նա պարզաբանում էր աշխարհի գրեթե բոլոր մեծ կոնֆլիկտները, որոնք կատարվում էին իր վաթսունամյա կարիերայի ընթացքում։ 1940-1945 թվականներին նա եղել է Էռնեստ Հեմինգուեյի երրորդ կինը։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարթա Գելլհորնը ծնվել է 1908 թվականի նոյեմբերի ութին, ԱՄՆ-ի Սենթ Լուիս քաղաքում։ Հայրը՝ Ջորջ Գելլհորնը, գերմանական արմատներով բժիշկ-գինեկոլոգ էր[8], մայրը՝ Էդնա Ֆիշելլը, կանանց իրավունքների ակտիվ պաշտպան էր։ Երկու ծնողներն էլ կիսով չափ հրեա էին։ Փոքր ժամանակից նա գրում էր բանաստեղծություններ և կարճ պատմվածքներ։ 1926 թվականին ավարտել է դպրոցը։ Սովորել է Բրին-Մար քոլեջում, բայց 1927 թվականին ուսումն անավարտ է թողել։ Քոլեջից հետո սկսել է աշխատել «The New Republic» թերթում, այնուհետև տեղափոխվել է Եվրոպա։

Ֆրանսիայում աշխատել է «United Press International» և «Vogue» թերթերում։ Փարիզում սիրավեպ է ունեցել Բերտրան դե Ժուվենելի հետ։ Ոչ պաշտոնական աղբյուրներից՝ նրանք ամուսնացել են, բայց փաստաթղթերով դա հաստատված չէ[9]։ Եվրոպայում նա դառնում է Պացիֆիզմի հետևորդ, ինչի մասին գրում է «What Mad Pursuit» (1934) գրքում։

Ամերիկա վերադառնալուց հետո Մարթան ընկերանում է նախագահի կնոջ՝ Էլեոնոր Ռուզվելտի հետ[10]։ Բացի ընդհանուր հետաքրքրություններից, նրանք պարզում են, որ առաջին տիկինը ճանաչում է Մարթայի մորը՝ Էդնա Ֆիշշերին, որի հետ սովորել է նույն քոլեջում։ Էլեոնոր Ռուզվելտի միջոցով Գելլհորնը ծանոթանում է Հարրի Հոբկինսի հետ, որը վարձում է Մարթային որպես ռազմական տեսաբան Օգնության դաշնային արտակարգ կազմակերպությունում (FERA-ում)։ Նախագահի հանձնարարությամբ Մարթա Գելլհորնը մեկնում է Ամերիկայի քաղաքներ և գրում մի շարք ակնարկներ այն մասին, թե ինչ հետևանքներ է թողել Մեծ ճգնաժամը բնակչության տարբեր խավերի վրա։ Հետազոտության արդյունքները նա ոչ միայն հրապարակում է հոդվածներում, այլ նաև անգլ.՝ The Trouble I've Seen (1936) գրքում։ Այս պատմվածքների հավաքածուն Մարթա Գելլհորնի առաջին գրական ստեղծագործությունն է։

1936 թվականի ճամփորդության ժամանակ, Ֆլորիդա նահանգի Կի-Վեստ քաղաքում, Մարթան ծանոթանում է Էռնեստ Հեմինգուեյի հետ։ Նրանք որոշում են միասին մեկնել Իսպանիա, որպեսզի հետևեն քաղաքացիական պատերազմի ընթացքին։ 1937 թվականին նրանք միասին նշում են Սուրբ Ծննունդը Բարսելոնայում[10]։ Հարաբերություններից 4 տարի հետո՝ 1940 թվականի դեկտեմբերին, Էռնեստ Հեմինգուեյն ու Մարթա Գելլհորնն ամուսնանում են[10]։ Սակայն հաճախակի ուղևորությունների պատճառով Հեմինգուեյն ուլտիմատում է ներկայացնում՝ «Կա՛մ դու թղթակից ես այս պատերազմում, կա՛մ՝ կին իմ անկողնում»։ 1945 թվականին ամուսինները բաժանվում են[10]։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո Մարթա Գելլհորն աշխատում է «The Atlantic Monthly» թերթում՝ ներկայացնում է Վիետնամի պատերազմը, Վեցօրյա պատերազմը և Կենտրոնական Ամերիկայի քաղաքական պատերազմները։

1954 թվականին Մարթա Գելլհորնն ամուսնանում է «The Times»-ի գլխավոր խմբագրի՝ Թոմաս Սթենլի Մետյուսի հետ։ Նրանք ամուսնալուծվում են 1963 թվականին, երբ Մարթան իմանում է այլ սիրավեպի մասին[11]։ Այսքանից հետո Մարթա Գելլհորնը վերջնականապես հիասթափվում է ամուսնություններից և այլևս երբեք չի ամուսնանում։

81 տարեկան հասակում Մարթան մեկնում է Պանամա, որտեղ գրում է ԱՄՆ-ի զորքի ներխուժման մասին։ Ձվարանի քաղցկեղի դեմ երկար պայքարից հետո՝ 1998 թվականի փետրվարի 15-ին, Մարթա Գելլհորնը ինքնասպանություն է գործում՝ կուլ տալով ցիանիդի հաբ[12]։

Հայտնի մշակույթում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1999 թվականից տրվում է Մարթա Գելլհորնի անվան ամենամյա լրագրողական մրցանակ։ 2008 թվականի ապրիլի 22-ին ի պատիվ Մարթա Գելլհորնի բաց է թողնվել փոստային նշիչ։ 2012 թվականին «Հեմինգուեյ և Գելլհորն» կինոնկարում Մարթա Գելլհորնին մարմնավորել է Նիկոլ Քիդմանը։

Մատենագիտություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • What Mad Pursuit (1934);
  • The Trouble I’ve Seen (1936, 2012);
  • A Stricken Field (1940);
  • The Heart of Another (1941);
  • Liana (1944);
  • The Undefeated (1945);
  • Love Goes to Press: A Comedy in Three Acts (1947);
  • The Wine of Astonishment (1948);
  • The Honeyed Peace: Stories (1953);
  • Two by Two (1958);
  • The Face of War (1959);
  • His Own Man (1961);
  • Pretty Tales for Tired People (1965);
  • Vietnam: A New Kind of War (1966);
  • The Lowest Trees Have Tops (1967);
  • Travels with Myself and Another: A Memoir (1978, 2002);
  • The Weather in Africa (1978, new edition by Eland, 2006);
  • The View From the Ground (1989; new edition by Eland, 2016);
  • The Short Novels of Martha Gellhorn (1991);
  • The Novellas of Martha Gellhorn (1993);
  • Selected Letters of Martha Gellhorn (2006).

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Hardy Dorman, Angelia (2012). Martha Gellhorn: Myth, Motif and Remembrance.[13]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Blain V., Grundy I., Clements P. The Feminist Companion to Literature in English: Women Writers from the Middle Ages to the Present — 1990. — P. 416.
  5. ↑ https://www.lexpress.fr/culture/livre/martha-gellhorn_811046.html — L'Express, 2006.
  6. ↑ «Martha Gellhorn: War Reporter, D-Day Stowaway», American Forces Press Service. Retrieved 2 June 2011
  7. ↑ «Iraqi journalist wins Martha Gellhorn prize», The Guardian, 11 April 2006. Retrieved 2 June 2011
  8. ↑ Review by Kirkus (UK) of Caroline Muirhead: Martha Gellhorn (2003)
  9. ↑ Moorehead 2003, էջ. 38, New York edition.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 Kert, Bernice — The Hemingway Women: Those Who Loved Him — the Wives and Others, W.W. Norton & Co., New York, 1983.
  11. ↑ «I didn't like sex at all». Salon. 2006 թ․ օգոստոսի 12. Վերցված է 2012 թ․ փետրվարի 23-ին.(անգլ.)
  12. ↑ Sturges, India (2016 թ․ հուլիսի 10). «John Simpson on his plan to commit suicide – and why he refuses to be an old bore». The Daily Telegraph. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 2-ին.
  13. ↑ Angelia Hardy Dorman. «Martha Gellhorn: Myth, Motif and Remembrance eBook». Kindle Store.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարթա Գելլհորն» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մարթա_Գելլհորն&oldid=9948993» էջից