Նասր ալ-Դին Թուսի

Նասր ալ-Դին Թուսի; պարս.՝ نصيرالدین طوسی
Ծնվել է	փետրվարի 18, 1201
Ծննդավայր	Թուս, Nizari Ismaili state
Մահացել է	հունիսի 26, 1274 (73 տարեկան)
Մահվան վայր	Kadhimiya, Բաղդադ, Հուլավյան Իլխանություն
Գերեզման	Al-Kadhimiya Mosque
Քաղաքացիություն	Խորեզմի թագավորություն, Աբբասյան խալիֆայություն, Nizari Ismaili state և Հուլավյան Իլխանություն
Մայրենի լեզու	պարսկերեն
Կրոն	շիա իսլամ
Ազդվել է	Ավիցեննա, Fakhr al-Din al-Razi? և Mu'ayyad al-Din al-'Urdi?
Երկեր	Zij-i Ilkhani?, Akhlaq-i Nasiri?, Sharh al-isharat?, Tajrīd al-Iʿtiqād?, Tusi couple? և Sayr wa Suluk?
Մասնագիտություն	փիլիսոփա, գիտնական, մաթեմատիկոս, աստղագետ, աստղագուշակ, Խորագետ, ճարտարապետ, բժիշկ, da'i, աստվածաբան, marji', բանաստեղծ, թարգմանիչ, գրող, հեղինակ և քաղաքական գործիչ
Աշխատավայր	Alamut Library? և Մարաղայի աստղադիտարան
Զբաղեցրած պաշտոններ	Վեզիր
	Nasir al-Din Tusi Վիքիպահեստում

Նասրեդդին Թուս Ի Աբու Ջաֆար Մուհամեդ իբն Մուհամեդ իբն Հասան Բաքր (պարս.՝ محمد ابن محمد ابن حسن طوسی, փետրվարի 18, 1201^[1]^[2], Թուս, Nizari Ismaili state^[3]^[1] - հունիսի 26, 1274^[1]^[2], Kadhimiya, Բաղդադ, Հուլավյան Իլխանություն^[1]), առավել հայտնի Նասր ալ-Դին Թուսի (نصیر الدین طوسی) անվամբ, պարսիկ գիտնական-հանրագիտակ և պետական գործիչ։

1256 թվականից եղել է Հուլավու խանի անձնական խորհրդականն ու դպիրը։ Նասրեդդին Թուսի ղեկավարությամբ կառուցվել է Մարաղայի աստղադիտարանը, կազմվել են աստղացուցակներ (Էլխանյան կամ Իլխանյան աղյուսակներ), որոնք պարունակում են նաև Արեգակի, Լուսնի և այլ մոլորակների ապագա դիրքերի որոշման աղյուսակներ։ «Մեկնություն Էվկլիդեսի» աշխատությունում Նասրեդդին Թուսը ցույց է տվել, որ Էվկլիդեսի զուգահեռ ուղիղների պոստուլատը կապված է եռանկյան անկյունների գումարի հետ։ «Տրակտատ ամբողջական քառանկյան մասին» աշխատությունում շարադրել է հարթ ու ոլորտային եռանկյունաչափությունը՝ որպես ինքնուրույն առարկա։ Գրել է նաև երկրաբանությանը, բժշկությանը, տրամաբանությանը, բարոյագիտությանը, պոեզիային վերաբերող աշխատություններ։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 الزركلي خ. ا. الأعلام (արաբ.): قاموس تراجم لأشهر الرجال والنساء من العرب والمستعربين والمستشرقين — 15 — بيروت: دار العلم للملايين, 2002. — Vol. 7. — P. 30.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 Berry A. A Short History of Astronomy (բրիտ․ անգլ.) — London: John Murray, 1898.
↑ Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նասր ալ-Դին Թուսի» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 183)։

Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

[_fc524b9c73801f8c-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.

[_3b82a8ab8f53720c-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 الزركلي خ. ا. الأعلام (արաբ.): قاموس تراجم لأشهر الرجال والنساء من العرب والمستعربين والمستشرقين — 15 — بيروت: دار العلم للملايين, 2002. — Vol. 7. — P. 30.

[_af0085b3245c2981-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 Berry A. A Short History of Astronomy (բրիտ․ անգլ.) — London: John Murray, 1898.

[_8b89fa3a418ee1e3-4] Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.

[1]

[2]

[3]

[4]