Jump to content

Վեստերոս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Վեստերոս
շվեդ.՝ Västerås[1]
ԵրկիրՇվեդիա Շվեդիա
ՀամայնքՎեստերոս (համայնք)
Մակերես5043±0,5 հեկտար
ԲԾՄ17±1 մետր
Բնակչություն128 534 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2020)[2]
Ժամային գոտիUTC+1 և UTC+2
Հեռախոսային կոդ021
Փոստային դասիչ72X XX
Պաշտոնական կայքvasteras.se(շվեդ.)
Վեստերոս (Շվեդիա)##
Վեստերոս (Շվեդիա)

Վեստերոս (շվեդ.՝ Västerås), քաղաք Շվեդիայում[3][4][5], Վեստմանլանդ լենի և համանուն կոմունայի վարչական կենտրոնը։

Տեղակայված է Մելարեն լճի ափին՝ Սվարտոն գետի գետաբերանի մոտ։

Մինչև 1271 թվականը կոչվել է Արոս («գետաբերան»), ինչից հետո վերանվանվել է Վեստրա Արոս (Արևմտյան Արոս), իսկ ավելի ուշ՝ Վեստերոս[6]։

Բնակչությունը, 2010 թվականի տվյալներով, կազմել է 110 հազար մարդ, իսկ կոմունայի բնակչությունը՝ ավելի քան 140 հազար մարդ։

Ըստ Կյոպպենի կլիմաների դասակարգման՝ Վեստերոսում տիրում է խոնավ ցամաքային կլիմա, որը սահմանակից է օվկիանոսային կլիմայի հետ, ցուրտ ձմեռներով և տաք ամառներով։

Վեստերոսի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F) 10.2
(50.4)
11.3
(52.3)
19.4
(66.9)
25.9
(78.6)
29.0
(84.2)
33.6
(92.5)
36.0
(96.8)
35.2
(95.4)
27.8
(82)
20.5
(68.9)
13.8
(56.8)
12.1
(53.8)
36
(96.8)
Միջին բարձր °C (°F) −0.3
(31.5)
0.2
(32.4)
4.5
(40.1)
11.6
(52.9)
16.8
(62.2)
20.1
(68.2)
23.2
(73.8)
21.3
(70.3)
16.7
(62.1)
10.0
(50)
5.1
(41.2)
1.8
(35.2)
10.92
(51.66)
Միջին օրական °C (°F) −2.8
(27)
−2.6
(27.3)
0.6
(33.1)
6.5
(43.7)
11.6
(52.9)
15.2
(59.4)
18.4
(65.1)
17.0
(62.6)
12.8
(55)
6.9
(44.4)
2.9
(37.2)
−0.5
(31.1)
7.17
(44.9)
Միջին ցածր °C (°F) −5.2
(22.6)
−5.3
(22.5)
−3.3
(26.1)
1.3
(34.3)
6.3
(43.3)
10.3
(50.5)
13.5
(56.3)
12.6
(54.7)
8.8
(47.8)
3.8
(38.8)
0.6
(33.1)
−2.8
(27)
3.38
(38.08)
Ռեկորդային ցածր °C (°F) −31.0
(−23.8)
−31.8
(−25.2)
−27.3
(−17.1)
−19.8
(−3.6)
−6.0
(21.2)
−1.4
(29.5)
2.0
(35.6)
0.5
(32.9)
−7.0
(19.4)
−12.0
(10.4)
−19.0
(−2.2)
−27.0
(−16.6)
−31.8
(−25.2)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 45.2
(1.78)
35.2
(1.386)
26.5
(1.043)
31.9
(1.256)
44.5
(1.752)
67.9
(2.673)
71.2
(2.803)
80.1
(3.154)
44.5
(1.752)
56.6
(2.228)
55.7
(2.193)
49.5
(1.949)
608.8
(23.969)
աղբյուր: {{{աղբյուր 1}}}

Տնտեսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքը հանդիսանում է լենի արդյունաբերական կենտրոնը։ Խոշորագույն արդյունաբերական ձեռնարկություններն են՝ ABB, Bombardier, Westinghouse Atom, Team, ICO Handlarnas։

Քաղաքում են գտնվում Հաակոնպլան և ԱԲԲ Արենա մարզադաշտերը։

«Վեստերոս» թիմը ռեկորդակիր է Շվեդիայի գնդակով հոկեյի առաջնություններում հաղթանակների քանակով։

Հայտնի անձինք և բնակիչներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Լարս Գուստաֆսոն - շվեդ գրող և փիլիսոփա
  • Մարիա Լանգ - գրող
  • Մարկուս Օսկարսոն - մարզիկ, 2004 թվականի օլիմպիական չեմպիոն (բայդարկաներով լող զույգով)[7]
  • Ստեֆան Էրիկսոն - Շվեդիայի դեսպան Բելառուսի Հանրապետությունում[8]
  • Էլզա Բակլունդ - նկարչուհի
  • Թոմաս Թրանսթրյոմեր - բանաստեղծ, 2011 թվական գրականության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր
  • Լորին - երգչուհի, «Եվրատեսիլ 2012» երգի մրցույթի հաղթող
  • Նիկլաս Լիդստրյոմ - հոկեյիստ, 2006 թվականի օլիմպիական չեմպիոն, 2001 թվականի աշխարհի չեմպիոն և Սթենլիի գավաթակիր
  • Ջերրի Լյունդկվիստ - պրոֆեսիոնալ Dota 2 խաղացող Alliance թիմի կազմի, The International 2013-ի վարկածով աշխարհի չեմպիոն
  • Վիկտոր Լինդելոֆ - անգլիական «Մանչեսթեր Յունայթեդի» և Շվեդիայի հավաքականի ֆուտբոլիստ
  • Գերդա Ալմ - նկարչուհի
  • Պանդորա - երգչուհի
  • Օսա Սվենսոն - թենիսիստուհի
  • Թոմի Սալո - հոկեյիստ, դարպասապահ
  • Ստեֆան Բենգտ Պետերսոն - շվեդ ֆուտբոլիստ
  • Միքայել Բակլունդ - շվեդ հոկեյիստ
  • Պատրիկ Բերգլունդ - շվեդ հոկեյիստ
  • Աննա Մարիա Սեսիլիա Բոննևի - թատրոնի և կինոյի շվեդ-նորվեգացի դերասանուհի
  • Պոնտուս Սվեն Կոմարկ - շվեդ ֆուտբոլիստ
  • Մայ Սետտերլինգ - շվեդ դերասանուհի, սցենարիստ և ռեժիսոր

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Statistiska tätorter 2018 – befolkning, landareal, befolkningstäthetStatistics Sweden, 2019.
  2. Statistiska tätorter 2018 – befolkning, landareal, befolkningstäthetStatistics Sweden, 2021.
  3. «Localities 2010, area, population and density in localities 2005 and 2010 and change in area and population». Statistics Sweden. 2012 թ․ մայիսի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  4. «Västerås». Collins English Dictionary. HarperCollins. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 14-ին.
  5. "Västerås" Արխիվացված 2019-04-14 Wayback Machine (US)
  6. Вестерос // Словарь современных географических названий / Рус. геогр. о-во. Моск. центр; Под общ. ред. акад. В. М. Котлякова. Институт географии РАН. — Екатеринбург: У-Фактория, 2006.
  7. Вестерос // Большая олимпийская энциклопедия
  8. Стэфан Эрикссон