לדלג לתוכן

אייזל

פֿון װיקיפּעדיע
אייזל

קאנסערווירונג סטאטוס
איינגעשטוביקט
וויסנשאַפֿטלעכע קלאַסיפֿיקאַציע
קעניגרייך: בעלי חיים
שטאַם: כארדאטן
קלאַס: זויגערס
סדר: Perissodactyla
פֿאַמיליע: Equidae
מין: Equus
אונטער-מין: Asinus
זגאַל: E. africanus
אונטערזגאַל: E. a. asinus
Trinomial name
Equus africanus asinus
קארל פאן לינע, 1758

דער אייזל (Equus asinus) איז א געשטוביקטער זגאל פון דער פערד פאמיליע. מען האט גענוצט אייזלען אלס ארבעטס בהמות איבער בערך 5,000 יאר. עס זענען דא העכער 40 מיליאן אייזלען אין די וועלט, בפרט אין אויסוואַקסנדיקע לענדער אין וועלכע זיי ווערן באנוצט בפרט צו טראגן לאסט. קליינע קוואנטומען אייזלען ווערן געהאלטן פאר מערונג אדער אלס געלטלינגען אין אזלעכע לענדער.

אייזלען זענען ערשט געשטוביקט געווארן ארום 3000 פ"ק, אפשר אין עגיפטן אדער מעסאפאטאמיע, און האבן פארשפרייטן זיך איבער די וועלט. היינט האבן זיי וויכטיקע ראלעס אין א סך פלעצער נאך. כאטש אז דער צאל געשטוביקטע זגאלן גייט ארויף איז דער אפריקאנישער ווילדער אייזל א זגאל אין סכנה. אלס לאסט חיות און באלייגטערס האבן אייזלען געארבעטן מיט מענטשן פאר יארטויזנטער.

דער אייזל קוקט ווי א פערד נאר האט א גרעסערער קאפ, לאנגע און שטייענדיקע אויערן און שיטערע האר. אויך האט ער אן אנדערע שטימע; דאס פערד הירזשעט און דער אייזל רעוועט. די שוואנגערונג פון די אייזעליכע דויערט בערך א יאר און מאכט נאר איין פּליד. דער אייזל לעבט צווישן 20 און 50 יאר. געשלעכט צווישן אן אייזל און א קליאטשע פראדוצירט א מוילאייזל, אן אומפרוכפע חיה.

טייל ניצן דעם אייזל אלס א לאסט חיה. ער קען טראגן א ביסל מער לאסט ווי א פערד, אבער איז זייער לעפיש און מער לאנגזאם.

איבער די לעצטע יארטויזנטער האט דער געשטוביקטער אייזל געהאט פארשידענע ראלעס ווי רייטונג און לאסט טראנספארט. מיט דער אויסוואקס פון די אינדוסטריע אין די לעצטע דורות האבן ווייניקע אייזלען געבליבן אין די וועלט און ער ווערט באנוצט היינט פאר טראנספארטאציע, בפרט אין די דריטע וועלט ווי אין דערפער נאענט צו בערגיקע געגנטן, אין וועלכע די וועגן זענען נישט דורכפארבאר פאר מאדערנע פארמיטלען.

וויקימעדיע קאמאנס האט מעדיע שייך צו: אייזלען