ایشارا
ایشارا | |
---|---|
خدای حامی ابلا، الهه عشق، سوگند و پیشگویی | |
مرکز فرهنگی غالب | ابلا، مین، آلالاخ، ایمار، ایشور، آرتانیا، تاریشا، نریشا |
نمادها | باشمو، سپس عقرب |
جشنوارهها | کیسو، زوکرو, ḫišuwa |
اطلاعات شخصی | |
والدین | انلیل و آپانتو |
شریک زندگی | معمولا هیچکس، به ندرت ساغار (در آن = آنوم) |
همتایان | |
همتای بینالنهرینی | ایشتار |
ایشارا (Išḫara) الههای بود که پرستش او اصالتا در ابلا و سایر مناطق شمالی در سوریه امروزی در هزاره سوم پیشا دوران مشترک رایج بود.
هم اساطیر بینالنهرینی و هم هوری در مورد ایشارا شناخته شده است. در جایگاه الههٔ ازدواج، در حماسه گیلگمش و آترا-هاسیس به او اشاره شده است. در آهنگ رهایی هوری او در مقام الههٔ ابلا به تصویر در آمده که تلاش میکند تا شهر را از نابودی نجات دهد. در آهنگ کوماربی، او یکی از خداییان است که راوی برای گوش دادن به داستان فرا میخواند.
نام
[ویرایش]نام ایشارا در متنهای به خط میخی به صورتهای گوناگون نوشته شده است.[۱]
شمایلنگاری
[ویرایش]ایشارا به صورت الههای جوان تصویر میشد.[۲] او را میتوان با لقب هوری šiduri «زن جوان» نام برد.[۳]
اسطورهشناسی
[ویرایش]اسطورههای بینالنهرینی
[ویرایش]در حماسه گیلگمش و آترا-هاسیس به شکلی گذرا به ایشارا در جایگاه الههٔ ازدواج اشاره میشود.[۴][۵] نام او در قطعهای از نسخهٔ بابلی باستان حماسه گیلگمش ذکر شده[۶] که به «لوح پنسیلوانیا» معروف است و بنا بر گزارشها در لارسا پیدا شده است.[۷] این اشاره در نسخهٔ پسینِ استاندارد بابلی نیز دیده میشود (لوح II، سطر ۱۰۹).[۸] تورکیلد یاکوبسن چنین استدلال کرد که این موضوع تلاش گیلگمش برای ازدواج با او را توصیف میکند و آن را بازتابی از رسم ازدواج مقدس دانست.[۹] با این حال، این تفسیر توسط اندرو آر. جرج مورد انتقاد قرار گرفته است، او نتیجه میگیرد که «تخت ایشارا» که در آن ذکر شده احتمالاً یک اصطلاح ادبی است که به بستری گفته میشود که در آن نخستین تجربهٔ جنسی انجام شده است و نباید به عنوان اشارهای به مراسم ازدواج مقدس تلقی شود، به خصوص که نقش ایشارا در پانتئون اوروک نامشخص است.[۱۰] در آترا-هاسیس، او هنگام تدارکات یک عروسی فراخوانی میشود.[۴]
پانویس
[ویرایش]- ↑ Prechel 1996, pp. 163-166.
- ↑ Haas 2015, p. 300.
- ↑ Haas 2015, p. 396.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ George 1992, p. 315.
- ↑ Asher-Greve & Westenholz 2013, p. 82.
- ↑ George 2003, p. 168.
- ↑ George 2003, p. 166.
- ↑ George 2003, p. 563.
- ↑ Jacobsen 1990, p. 237.
- ↑ George 2003, p. 190.
منابع
[ویرایش]- Abdi, Kamyar; Beckman, Gary (2007). "An Early Second-Millennium Cuneiform Archive from Chogha Gavaneh, Western Iran". Journal of Cuneiform Studies. American Schools of Oriental Research. 59: 39–91. doi:10.1086/JCS40024318. hdl:2027.42/77474. ISSN 0022-0256. JSTOR 40024318. S2CID 160622315. Retrieved 2022-02-11.
- Anor, Netanel; Cohen, Yoram (2021). "Bird in the Sky – Babylonian Bird Omen Collections, Astral Observations and the manzāzu". Revue d'assyriologie et d'archéologie orientale. CAIRN. 115 (1): 51–80. doi:10.3917/assy.115.0051. ISSN 0373-6032. S2CID 246562402.
- Arbøll, Troels P. (2023). "Venomous Scorpions and Venerable Women: The Relationship Between Scorpions, the Goddess Išḫara, and Queens in the Neo-Assyrian Period". Women and Religion in the Ancient Near East and Asia. De Gruyter. pp. 263–288. doi:10.1515/9781501514821-013. ISBN 978-1-5015-1482-1.
- Archi, Alfonso (1990). "The Names of the Primeval Gods". Orientalia. GBPress - Gregorian Biblical Press. 59 (2): 114–129. ISSN 0030-5367. JSTOR 43075881. Retrieved 2023-04-20.
- Archi, Alfonso (2002). "Formation of the West Hurrian Pantheon: The Case of Išḫara". Recent Developments in Hittite Archaeology and History. Penn State University Press. pp. 21–34. doi:10.1515/9781575065267-003. ISBN 9781575065267.
- Archi, Alfonso (2005). "The Head of Kura—The Head of ʾAdabal". Journal of Near Eastern Studies. University of Chicago Press. 64 (2): 81–100. doi:10.1086/431684. ISSN 0022-2968. S2CID 161744545.
- Archi, Alfonso (2004). "Translation of Gods: Kumarpi, Enlil, Dagan/NISABA, Ḫalki". Orientalia. GBPress- Gregorian Biblical Press. 73 (4): 319–336. ISSN 0030-5367. JSTOR 43078173. Retrieved 2021-07-28.
- Archi, Alfonso (2010). "Hadda of Halab and his Temple in the Ebla Period". Iraq. British Institute for the Study of Iraq, Cambridge University Press. 72: 3–17. doi:10.1017/S0021088900000565. ISSN 0021-0889. JSTOR 20779017. S2CID 191962310. Retrieved 2021-10-09.
- Archi, Alfonso (2013). "The West Hurrian Pantheon and Its Background". In Collins, B. J.; Michalowski, P. (eds.). Beyond Hatti: a tribute to Gary Beckman. Atlanta: Lockwood Press. ISBN 978-1-937040-11-6. OCLC 882106763.
- Archi, Alfonso (2015). Ebla and Its Archives. De Gruyter. doi:10.1515/9781614517887. ISBN 978-1-61451-716-0.
- Archi, Alfonso (2015a). "A Royal Seal from Ebla (17th cent. B.C.) with Hittite Hieroglyphic Symbols". Orientalia. GBPress- Gregorian Biblical Press. 84 (1): 18–28. ISSN 0030-5367. JSTOR 26153279. Retrieved 2022-02-23.
- Archi, Alfonso (2020). "Išḫara and Aštar at Ebla: Some Definitions". The Third Millennium. BRILL. pp. 1–34. doi:10.1163/9789004418080_002. ISBN 9789004418080. S2CID 213456127.
- Asher-Greve, Julia M.; Westenholz, Joan G. (2013). Goddesses in Context: On Divine Powers, Roles, Relationships and Gender in Mesopotamian Textual and Visual Sources (PDF). ISBN 978-3-7278-1738-0.
- Bachvarova, Mary R. (2013). "The Hurro-Hittite Song of Release (Destruction of the City of Ebla)". Gods, heroes, and monsters: a sourcebook of Greek, Roman, and Near Eastern myths. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-064481-9. OCLC 967417697.
- Barjamovic, Gojko (2015). "Contextualizing Tradition. Magic, Literacy and Domestic Life in Old Assyrian Kanesh". Texts and Contexts. De Gruyter. doi:10.1515/9781614515371-003.
- Bartelmus, Alexa (2017). "Die Götter der Kassitenzeit. Eine Analyse ihres Vorkommens in zeitgenössischen Textquellen". Karduniaš. Babylonia under the Kassites. De Gruyter. pp. 245–312. doi:10.1515/9781501503566-011. ISBN 9781501503566.
- Beckman, Gary (2011). "Primordial Obstetrics. "The Song of Emergence" (CTH 344)". Hethitische Literatur: Überlieferungsprozesse, Textstrukturen, Ausdrucksformen und Nachwirken: Akten des Symposiums vom 18. bis 20. Februar 2010 in Bonn. Münster: Ugarit-Verlag. ISBN 978-3-86835-063-0. OCLC 768810899.
- Biga, Maria Giovanna (2016). "The Role of Women in Work and Society in the Ebla Kingdom (Syria, 24th century BC)". The Role of Women in Work and Society in the Ancient Near East. De Gruyter. pp. 71–89. doi:10.1515/9781614519089-007. ISBN 9781614519089.
- Black, Jeremy; Green, Anthony (1992), Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary, The British Museum Press, ISBN 978-0-7141-1705-8
- Buck, Mary E. (2019). The Amorite Dynasty of Ugarit: Historical Implications of Linguistic and Archaeological Parallels. Boston: Brill. ISBN 978-90-04-41511-9. OCLC 1121126053.
- del Olmo Lete, Gregorio (2014). Incantations and Anti-Witchcraft Texts from Ugarit. Boston: De Gruyter. ISBN 978-1-61451-627-9. OCLC 948655744.
- Feliu, Lluís (2003). The God Dagan in Bronze Age Syria. Boston: BRILL. ISBN 90-04-49631-9. OCLC 1288215998.
- Fleming, Daniel E. (1992). The installation of Baal's high priestess at Emar: a window on ancient Syrian religion. Atlanta: Scholars Press. ISBN 978-90-04-36965-8. OCLC 645829438. Retrieved 2023-04-23.
- Frantz-Szabó, Gabriella; Lambert, Wilfred G. (1980), "Išḫara", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-02-20
- Fleming, Daniel E. (2000). Time at Emar: The Cultic Calendar and the Rituals from the Diviner's Archive. Mesopotamian civilizations. Pennsylvania State University Press. ISBN 978-1-57506-044-6. Retrieved 2023-04-23.
- George, Andrew R. (1992). Babylonian Topographical Texts. Orientalia Lovaniensia analecta. Departement Oriëntalistiek. ISBN 978-90-6831-410-6. Retrieved 2023-04-23.
- George, Andrew R. (1993). House most high: the temples of ancient Mesopotamia. Winona Lake: Eisenbrauns. ISBN 0-931464-80-3. OCLC 27813103.
- George, Andrew R. (2003). The Babylonian Gilgamesh epic: introduction, critical edition and cuneiform texts. Oxford New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-814922-0. OCLC 51668477.
- Haas, Volkert (2015). Geschichte der hethitischen Religion. Handbook of Oriental Studies. Section 1: The Near and Middle East (به آلمانی). Brill. ISBN 978-90-04-29394-6. Retrieved 2022-02-26.
- Jacobsen, Thorkild (1990). "The Gilgamesh Epic Romantic and Tragic Vision". Lingering over Words: Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor of William L. Moran. Brill. pp. 231–249. doi:10.1163/9789004369559_015. ISBN 9789004369559.
- Krebernik, Manfred (1997), "Meme(-šaga)", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2022-02-20
- Krebernik, Manfred (2011), "Tašme-zikrī/u", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2022-02-20
- Krul, Julia (2018). The Revival of the Anu Cult and the Nocturnal Fire Ceremony at Late Babylonian Uruk. Brill. doi:10.1163/9789004364943_004. ISBN 9789004364936.
- Lambert, Wilfred G. (2013). Babylonian Creation Myths. Winona Lake, Indiana: Eisenbrauns. ISBN 978-1-57506-861-9. OCLC 861537250.
- Lauinger, Jacob (2015). Following the Man of Yamhad: settlement and territory at old Babylonian Alalah. Leiden: Brill. ISBN 978-90-04-29289-5. OCLC 908192059.
- Marchesi, Gianni; Marchetti, Nicolo (2011). Royal Statuary of Early Dynastic Mesopotamia. Penn State University Press. doi:10.1515/9781575066516. hdl:11585/105395. ISBN 978-1-57506-651-6.
- Miller, Jared L. (2008). "Setting Up the Goddess of the Night Separately". Anatolian interfaces: Hittites, Greeks, and their neighbours: proceedings of an International Conference on Cross-cultural Interaction, September 17-19, 2004, Emory University, Atlanta, GA. Oxford: Oxbow Books. ISBN 978-1-84217-270-4. OCLC 880878828.
- Murat, Leyla (2009). "Goddess Išhara". Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi. 45.
- Nakata, Ichiro (1995). "A Study of Women's Theophoric Personal Names in Old Babylonian Texts from Mari". Orient. The Society for Near Eastern Studies in Japan. 30 and 31: 234–253. doi:10.5356/orient1960.30and31.234. ISSN 1884-1392.
- Pardee, Dennis (2002). Ritual and cult at Ugarit. Atlanta: Society of Biblical Literature. ISBN 978-90-04-12657-2. OCLC 558437302.
- Peterson, Jeremiah (2009). God lists from Old Babylonian Nippur in the University Museum, Philadelphia. Münster: Ugarit Verlag. ISBN 978-3-86835-019-7. OCLC 460044951.
- Prechel, Doris (1996). Die Göttin Išḫara: ein Beitrag zur altorientalischen Religionsgeschichte (به آلمانی). Münster: Ugarit-Verlag. ISBN 3-927120-36-7. OCLC 34994294.
- Rahmouni, Aicha (2008). Divine epithets in the Ugaritic alphabetic texts. Leiden Boston: Brill. ISBN 978-90-474-2300-3. OCLC 304341764.
- Schwemer, Daniel (2001). Die Wettergottgestalten Mesopotamiens und Nordsyriens im Zeitalter der Keilschriftkulturen: Materialien und Studien nach den schriftlichen Quellen (به آلمانی). Wiesbaden: Harrassowitz. ISBN 978-3-447-04456-1. OCLC 48145544.
- Sharlach, Tonia (2002). "Foreign Influences on the Religion of the Ur III Court". General studies and excavations at Nuzi 10/3. Bethesda, Md: CDL Press. ISBN 1-883053-68-4. OCLC 48399212.
- Sharlach, Tonia (2017). An Ox of One's Own: Royal Wives and Religion at the Court of the Third Dynasty of Ur. Studies in Ancient Near Eastern Records. De Gruyter. doi:10.1515/9781501505263. ISBN 978-1-5015-0526-3.
- Sibbing-Plantholt, Irene (2022). The Image of Mesopotamian Divine Healers. Healing Goddesses and the Legitimization of Professional Asûs in the Mesopotamian Medical Marketplace. Boston: Brill. ISBN 978-90-04-51241-2. OCLC 1312171937.
- Singer, Itamar (2013). "Hittite Gods in Egyptian Attire: A Case Study in Cultural Transmission". Literature as Politics, Politics as Literature. Penn State University Press. pp. 433–458. doi:10.1515/9781575068671-027. ISBN 9781575068671.
- Smith, Mark (2014). "Athtart in Late Bronze Age Syrian Texts". Transformation of a goddess: Ishtar--Astarte--Aphrodite. Fribourg Göttingen: Academic Press Vandenhoeck & Ruprecht. ISBN 978-3-7278-1748-9. OCLC 881612038.
- Taracha, Piotr (2009). Religions of Second Millennium Anatolia. Harrassowitz. ISBN 978-3447058858.
- Válek, František (2021). "Foreigners and Religion at Ugarit". Studia Orientalia Electronica. 9 (2): 47–66. doi:10.23993/store.88230. ISSN 2323-5209.
- Veenhof, Klaas R. (2018). "The Family God in Old Babylonian and Especially in Old Assyrian Sources". Revue d'assyriologie et d'archéologie orientale (112): 49–90. doi:10.3917/assy.112.0049. ISSN 0373-6032. Retrieved 2023-04-21.
- Wagensonner, Klaus (2022). "The Middle East after the Fall of Ur: Isin and Larsa". The Oxford History of the Ancient Near East: Volume II. Oxford University Press. doi:10.1093/oso/9780190687571.003.0014. ISBN 978-0-19-068757-1.
- Westenholz, Joan Goodnick (2004). "The Old Akkadian Presence in Nineveh: Fact or Fiction". Iraq. British Institute for the Study of Iraq. 66: 7–18. doi:10.2307/4200552. ISSN 0021-0889. JSTOR 4200552. Retrieved 2023-04-21.
- Westenholz, Joan G. (2010). "Ninkarrak – an Akkadian goddess in Sumerian guise". Von Göttern und Menschen. BRILL. pp. 377–405. doi:10.1163/9789004187474_020. ISBN 9789004187481.
- Wiggermann, Frans A. M. (1997). "Transtigridian Snake Gods". In Finkel, I. L.; Geller, M. J. (eds.). Sumerian Gods and their Representations. ISBN 978-90-56-93005-9.
- Wiggermann, Frans A. M. (2011), "Sexualität A. In Mesopotamien · Sexuality A. In Mesopotamia", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-02-25
- Wiggermann, Frans A. M. (2011a), "Siebengötter A. Mesopotamien · Seven gods A. In Mesopotamia", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-02-25
- Wilhelm, Gernot (1997), "Memešarti", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2023-04-26
- Wilhelm, Gernot (2014), "Unterwelt, Unterweltsgottheiten C. In Anatolien", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2022-05-06
- Zisa, Gioele (2021). The Loss of Male Sexual Desire in Ancient Mesopotamia. De Gruyter. doi:10.1515/9783110757262. ISBN 978-3-11-075726-2. S2CID 243923454.