پرش به محتوا

فرانسه

ویرایش پیوندها
مختصات: ۴۸°۵۱٫۴′۰″ شمالی ۲°۲۱٫۰۵′۰″ شرقی / ۴۸٫۸۵۶۶۷°شمالی ۲٫۳۵۰۸۳°شرقی / 48.85667; 2.35083
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
جمهوری فرانسه

République française
فرانسه
موقعیت فرانسه
فرانسه (سبز)
اتحادیه اروپا (سبز کم رنگ)
اروپا (خاکستری تیره)
پایتخت
و بزرگترین شهر
پاریس
۴۸°۵۱′ شمالی ۲°۲۱′ شرقی / ۴۸٫۸۵۰°شمالی ۲٫۳۵۰°شرقی / 48.850; 2.350
زبان(های) رسمیزبان فرانسوی
حکومت
امانوئل مکرون
میشل بارنیه
• رئیس مجلس سنا
جرارد لارشیه
• رئیس مجمع ملی
یائل براون پیوه
قوه مقننهمجلس
سنا
مجمع ملی
حکومت متمرکز نظام نیمه‌ریاستی جمهوری
مساحت
• کل
۶۴۰٬۶۷۹ کیلومتر مربع (۲۴۷٬۳۶۸ مایل مربع) (۴۲ام)
• آبها (٪)
۰٬۲۶
جمعیت
• سرشماری
۶۶٬۱۲۱٬۰۰۰[۱] (۲۰ام)
• تراکم
۱۱۸ بر کیلومتر مربع (۳۰۵٫۶ بر مایل مربع) (۸۹ام)
تولید ناخالص داخلی (GDP)  برابری قدرت خرید (PPP)برآورد تخمین ۲۰۲۲ 
• کل
۲٬۹۹۶ تریلیون دلار افزایش (۷ام)
• سرانه
۴۸٬۴۵۰ دلار افزایش (۲۶ام)
شاخص جینی (۲۰۱۳)۳۰/۱[۲]
(متوسط)
شاخص توسعه انسانی (۲۰۲۰)۰٫۹۰۱
۲۶ام(بسیار بالا)
واحد پولیورو (€)
فرانک اقیانوسیه (EUR
XPF)
منطقه زمانیCET
• تابستان (ساعت تابستانی)
CEST
برق شهری
- اختلاف پتانسیل ۲۳۰ ولت
جهت رانندگیراست
پیش‌شماره تلفنی۳۳
کد ایزو ۳۱۶۶FR
دامنه سطح‌بالا.fr

فرانسه (به فرانسوی: La France) با عنوان رسمی جمهوری فرانسه (به فرانسوی: République française) یک کشور فراقاره‌ای در اروپای غربی است که دارای منطقه‌ها و قلمروهای بسیاری در آنسوی دریاها است.[۳]

فرانسه یکی از سه کشوری است که سواحلی هم در دریای مدیترانه و هم در اقیانوس اطلس دارد (دو کشور دیگر عبارتند از اسپانیا و مراکش) به دلیل شکل نقشه این کشور، در زبان فرانسوی به آن لقب l’Hexagone (معنی: شش‌ضلعی) داده‌اند.[۴] فرانسه از جنوب با آندورا و اسپانیا، از شرق با ایتالیا و سوئیس و آلمان و لوکزامبورگ و بلژیک، از جنوب با موناکو مرز زمینی دارد. همچنین از طریق کانال مانش با بریتانیا هم‌مرز است. بر مبنای آخرین داده‌های جغرافیایی بیشترین درازای سرزمین اصلی فرانسه (عرضی) ۹۶۳ کیلومتر است.[۵] بر پایه مساحت، فرانسه بزرگ‌ترین کشور اروپای غربی و اتحادیه اروپا و همچنین سومین کشور بزرگ در کل قاره اروپا به‌شمار می‌آید.[۶]

جمعیت فرانسه فراتر از ۶۷٫۲ میلیون نفر است که با این شمار، فرانسه در رتبه دومین کشور پرجمعیت پس از آلمان در اتحادیه اروپا قرار می‌گیرد. پایتخت فرانسه، شهر پاریس است. این شهر بزرگ‌ترین شهر این کشور و مرکز اصلی تجارت و فرهنگ فرانسه است. قانون اساسی فرانسه برپایه یک همه‌پرسی در ۴ اکتبر ۱۹۵۸ به رسمیت رسیده است. این قانون تأکید بر ایجاد کشوری سکولار و دموکرات دارد که مردم در آن، حق حاکمیت را ایجاد می‌کنند. اعلامیهٔ حقوق انسان و شهروند که در انقلاب فرانسه تدوین شد و در گونه خود یکی از نخستین سندهای تاریخی در این زمینه به‌شمار می‌آید، به گونه‌ای بیانگر باورهای این کشور است.[۷]

پس از پایان قرون وسطا، فرانسه تبدیل به یکی از سه ابرقدرت در قاره اروپا شد به گونه‌ای که در سده‌های ۱۹ و ۲۰ دارای مناطق تحت استعمار بسیاری بود. همچنین در طول تاریخ طولانی این کشور، فرانسه تبدیل به مهم‌ترین کانون پرورش بسیاری از هنرمندان، اندیشمندان و دانشمندان در زمینه‌های گوناگون گردید تا جایی که این کشور را مرکز پیدایش و شکوفایی فرهنگ مدرن جهان می‌پندارند. در طی سده‌های هفدهم و هجدهم، جامعهٔ علمی، فرهنگی و هنری فرانسه و اندیشمندانی که از سراسر اروپا به آن می‌پیوستند دورانی را رقم زدند که از آن «دوره روشنگری» نامبرده می‌شود و از لحاظ دستاوردهای فکری و اجتماعی یکی از درخشان‌ترین دوره‌های تاریخ بشر است. فرانسه چهارمین کشور دارندهٔ بیشترین میراث جهانی یونسکو در جهان است. هر ساله بیش از ۸۸ میلیون گردشگر به این کشور سفر می‌کنند. این کشور دارنده مقام اول از نظر شمار گردشگر است.[۸]

در زمینه‌هایی چون فرهنگ، علوم بنیادی، صنعت و فناوری، هنر، نظام، اقتصاد و سیاست، فرانسه یکی از کشورهای مهم و اثرگذار جهان است. این کشور دارای رتبهٔ پنجم در میان دیگر کشورها از نظر بودجه و هزینه‌های نظامی است. همچنین از نظر ذخایر هسته‌ای، رتبهٔ سوم را داراست. فرانسه یکی از کشورهای توسعه یافته است که قدرت اقتصادی بسیاری دارد. از دید اقتصادی، هفتمین اقتصاد بزرگ جهان و از نظر برابری قدرت خرید رتبهٔ نهم جهان است.

در زمینهٔ استانداردهای بین‌المللی، فرانسه را می‌توان از کشورهای پیشرو دانست. استانداردهای بالای زندگی، تحصیلات، سلامت، امید به زندگی، آزادی و شاخص بالای توسعه انسانی فرانسه را از جمله کشورهای ایده‌آل برای زندگی معرفی می‌کند. فرانسه همچنین از کشورهای مؤسس سازمان ملل متحد بوده و یکی از پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد است. فرانسه همچنین در چندین گروه و نهاد بین‌المللی دیگر چون فرانسه‌زبانی، گروه هشت، گروه بیست، ناتو، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، سازمان تجارت جهانی و اتحادیهٔ لاتین عضویت دارد. این کشور همچنین از کشورهای پیشرو در تأسیس اتحادیه اروپا بوده است. فرانسه همچنین از تاریخ ۲۴ اکتبر ۱۹۴۵ در سازمان ملل متحد نیز عضو است.

ریشهٔ نام

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: نام فرانسه

واژه فرانسه (France) برگرفته شده از واژه لاتین Francia به معنای کشور فرانک‌ها است. البته دربارهٔ ریشهٔ واژه فرانک نیز دیدگاه‌های گوناگونی وجود دارد. یکی از این نگرش‌ها اشاره به این دارد که واژهٔ فرانک از کلمهٔ frankon برگرفته شده است. نگرهٔ دیگری نیز به این موضوع اشاره می‌کند که فرانک در زبان باستانی ژرمنی به معنای آزاد است. واژه‌ای مخالف برده و برده‌داری.[۹][۱۰]

بر پایه گفته‌های یک تاریخ‌شناس اهل جمهوری چک، نام فرانسه برگرفته شده از Franci (یا Francio) یکی از پادشاهان کهن ژرمن است که قلمرو اش تا استراسبورگ و بلژیک گسترش یافته بود. ژولیوس سزار نیز از نام Francio برای نام بردن از این سرزمین در یادداشت‌های خود استفاده می‌کرده است.[۱۱]

تاریخ

[ویرایش]
نقشه امپراتوری فرانسه از سده ۱۶ تا ۲۰ میلادی
مقالهٔ اصلی: تاریخ فرانسه

پیش از تاریخ

[ویرایش]

برپایه کهن‌ترین مدارک به‌دست آمده، انسان‌هایی در منطقه‌ای که امروزه با عنوان کشور فرانسه شناخته می‌شود در حدود ۱٫۸ میلیون سال گذشته می‌زیسته‌اند.[۱۲] این انسان‌ها در رویارویی با عوامل مختلف آب‌وهوایی آغاز به زندگی عشایری و شکارچی-گردآورنده کرده‌اند. فرانسه دارای غارهای بسیاری چون لاسکو است که پیشینه آثار شکل گرفتهٔ روی آن به دوران پارینه‌سنگی می‌رسد.[۱۳]

پس از پایان واپسین دوره یخبندان (نزدیک ۱۰٫۰۰۰ سال پیش از میلاد)، هوای این منطقه رو به عادی شدن گذاشت و حدود ۷٫۰۰۰ سال پیش از میلاد، این منطقه از اروپای غربی وارد دوران نوسنگی شد. سپس شاهد رشد و شکوفایی در زمینه‌های جمعیتی و کشاورزی هستیم که این رخداد در میانهٔ هزاره چهارم و سوم اتفاق افتاد.

گُل‌ها

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: گل‌ها (فرانسه)

نیاکان بخشی از فرانسوی‌ها گُل‌ها (Gaulois) بودند و تبار سلتی داشتند. اینان تا زمان ژولیوس سزار فرمانروای نیرومند جمهوری روم فرمانروایی بومی خود را داشتند تا سرانجام به دست سزار سرنگون شدند و کشورشان بخشی از امپراتوری روم شد.[۱۴]

جغرافیا

[ویرایش]

فرانسه از شمال شرقی، شرق و جنوب غربی دارای مرزهای مشترک با بلژیک، لوکزامبورگ، آلمان، سوئیس، ایتالیا، موناکو، اسپانیا و آندورا است. خاک کشور فرانسه در اروپا شامل مساحتی ۵۴۷٫۰۳۰ کیلومترمربعی می‌شود که با این شمار، فرانسه بزرگ‌ترین کشور در میان اعضای اتحادیه اروپا، از دید مساحت است. فرانسه همچنین دارای جاذبه‌های طبیعی بسیاری همچون جاذبه‌های ساحلی در مناطق شمالی و غربی و مناظر کوهستانی بیشتر مربوط به رشته‌کوه‌های آلپ در بخش شرقی است.[۱۵]

دره شامونی با مون بلان در پس زمینه که بلندترین کوه در رشته کوه آلپ و اروپای غربی است

اکثریت قریب به اتفاق قلمرو و جمعیت فرانسه در اروپای غربی قرار دارد و برای متمایز کردن آن از سیاست‌های مختلف خارج از کشور، فرانسه متروپولیتن نامیده می‌شود. این کشور از شمال با دریای شمال، از شمال غربی کانال مانش، از غرب به اقیانوس اطلس و از جنوب شرقی با دریای مدیترانه همسایه است. مرزهای زمینی آن شامل بلژیک و لوکزامبورگ در شمال شرقی، آلمان و سوئیس در شرق، ایتالیا و موناکو در جنوب شرقی و آندورا و اسپانیا در جنوب و جنوب غربی است.[۱۶] به جز شمال شرق، بیشتر مرزهای زمینی فرانسه تقریباً با مرزهای طبیعی و ویژگی‌های جغرافیایی مشخص می‌شوند: در جنوب و جنوب شرقی، به ترتیب کوه‌های پیرنه و آلپ و ژورا، و در شرق، رودخانه راین. به دلیل شکل آن، فرانسه اغلب به عنوان l'Hexagone (" شش ضلعی ") شناخته می‌شود. کشور فرانسه شامل جزایر ساحلی مختلفی است که بزرگ‌ترین آنها جزیره کرس است. کشور فرانسه بیشتر بین عرض جغرافیایی ۴۱ درجه و ۵۱ درجه شمالی و طول جغرافیایی ۶ درجه غربی و ۱۰ درجه شرقی در لبه غربی اروپا قرار دارد و بنابراین در منطقه معتدل شمالی قرار دارد. قسمت قاره ای آن از شمال به جنوب و از شرق به غرب حدود ۱٬۰۰۰ کیلومتر را پوشش می‌دهد. فرانسه دارای شش نمای دریایی در (از شمال به جنوب): دریای شمال، کانال مانش، دریای آیرویز، اقیانوس اطلس دریای مدیترانه، دریای تیرنی. بنابراین طول کل سواحل آن به ۳٬۴۲۷ کیلومتر می‌رسد. به استثنای مرز شمال شرقی، این کشور عمدتاً توسط دریاها، اقیانوس‌ها و مرزهای طبیعی محدود می‌شود.[۵][۱۷]

برخی از رودهای مهم فرانسه عبارت اند از: راین، رون و رود سن.[۱۸]

جنگل‌ها ۳۱ درصد از مساحت فرانسه را تشکیل می‌دهند که چهارمین در اروپا است. همچنین جنگل‌های فرانسه از متنوع‌ترین جنگل‌های اروپا هستند که شامل بیش از ۱۴۰ گونه درخت می‌باشند.

توپوگرافی کشور فرانسه

آب و هوا

[ویرایش]

بخش‌های شمالی و شمال شرقی فرانسه دارای آب‌وهوای معتدل است. بخش‌های جنوبی نیز آب‌وهوای مدیترانه‌ای دارند. بخش‌های غربی فرانسه دارای اقلیم اقیانوسی است؛ یعنی این مناطق دارای میزان بارش بالایی بوده و زمستان‌هایی معتدل و تابستان‌هایی گرم را تجربه می‌کنند. شرق این کشور نیز داری آب و هوای کوهستانی است. دیگر مناطق فرانسه معمولاً از تابستان‌هایی گرم و گاهی طوفانی و زمستان‌هایی سرد برخوردارند.

به دلیل موقعیت جغرافیایی و آب و هوا (اقیانوسی، قاره ای، مدیترانه ای و کوهستانی) گیاهان و جانوران فرانسه بسیار متنوع و گوناگون هستند.

محیط زیست

[ویرایش]
پارک‌های طبیعی محلی، ملی و دیگر مناطق طبیعی در فرانسه

فرانسه یکی از نخستین کشورهای جهان است که در سال ۱۹۷۱ برای خود یک وزارت‌خانه در رابطه با محیط زیست ایجاد کرد. همچنین با اینکه فرانسه یکی از کشورهای صنعتی جهان شمرده می‌شود، اما دارنده رتبه هفدهم تولیدکننده دی‌اکسید کربن در جهان است و در کنار کشورهای کم جمعیت جهان چون کانادا و استرالیا جای گرفته است. البته این اهمیت به محیط زیست از زمانی آغاز شد که فرانسه با بحران نفتی سال ۱۹۷۳ دست‌به‌گریبان بود و تصمیم به این گرفت که روی به انرژی هسته‌ای بیاورد. اهمیت انرژی هسته‌ای برای فرانسه به اندازه‌ای شد که امروزه بیش از ۷۵٪ از برق این کشور نیز از همین روش تأمین می‌شود که در نتیجه برابر شد با آلودگی کمتر محیط زیست. ۲۸درصد از خاک فرانسه شامل جنگل می‌شود. این کشور همچنین دارنده ۹ پارک ملی و ۴۶ پارک طبیعی است. دولت فرانسه بنابر برنامه‌هایش قرار است تا سال ۲۰۲۰ بیش از ۲۰ درصد از مناطق انحصاری اقتصادی خویش را تبدیل به مناطق حفاظت‌شده کند.[۱۹][۲۰]

برپایهٔ گزارشی که توسط دو دانشگاه ییل و دانشگاه کلمبیا در سال ۲۰۱۲ تهیه شد؛ نشان می‌دهد فرانسه ششمین کشور آگاه و هشیار در زمینهٔ محیط زیست است. در گزارش پیشین این دو نهاد آموزشی که در سال ۲۰۱۱ منتشر شده بود، رتبهٔ فرانسه هفتم بود که یک رتبه بالاروی را بیان می‌کند.

سیاست

[ویرایش]

حکومت

[ویرایش]
سازوکار حکومت فرانسه

فرانسه دارای یک حکومت متمرکز بر اساس نظام نیمه‌ریاستی است. قانون اساسی کنونی این کشور برپایه همه‌پرسی در ۲۸ سپتامبر ۱۹۵۸ تأیید و اجرایی شد که تأکید بسیاری بر توانبخشی رابطه شاخه اجرایی (دولت) با شاخه قانون‌گذاری (مجلس) دارد. شاخه اجرایی خود شامل دو بخش می‌شود، بخش نخست ریاست جمهوری است که هر پنج سال با رای مستقیم مردم انتخاب می‌شود و ریاست شاخه اجرایی را بر عهده می‌گیرد. اکنون امانوئل مکرون عهده‌دار این جایگاه است که در سال ۲۰۱۷ و در انتخابات دور دوم به ریاست جمهوری برگزیده شد. بخش دوم مقام نخست‌وزیری است که اکنون ژان کاستکس عهده‌دار آن است.[۲۱][۲۲]

قصر بوربون، محل جلسات مجمع ملی فرانسه

مجلس فرانسه نیز از دو بخش تشکیل شده، یکی مجمع ملی و دیگری سنا. مجمع ملی شامل نمایندگان محلی است که با رای مستقیم مردم برای دوره‌های پنج ساله انتخاب می‌شوند. این مجلس قدرت انحلال کابینه دولت را دارند؛ اما بخش دوم، سناست که شامل سناتورها می‌شود. سناتورها برای دوره‌های شش ساله (پیش‌تر ۹ ساله) و توسط هیئت انتخابات برگزیده می‌شوند. قدرت قانون‌گذاری سنا کوچک است. در صورت ایجاد شدن مشکل در میان شورای ملی و سنا، سخن مورد تأیید نهایی را مجمع ملی خواهد زد.

سنای فرانسه در کاخ لوکزامبورگ، پاریس

قانون

[ویرایش]

کشور فرانسه از نظام حقوقی رومی-ژرمنی استفاده می‌کند. به عنوان مثال، قاضی امکان ساخت و ایجاد احکام جدید را ندارد و باید بر اساس تفسیرش حکم را صادر کند.[۲۳] (تفسیر مذکور باید همخوان با تفاسیر دیگر قضات در شرایط مشابه باشد)

حقوق در فرانسه شامل دو شاخه حقوق عمومی و حقوق خصوصی می‌شود. حقوق خصوصی شامل حقوق مدنی و احکام جزایی بوده، در حالی که حقوق عمومی دربارهٔ احکام اداری و قانون اساسی است. به‌طور کلی، قانون فرانسه شامل سه جزء اصلی می‌شود که عبارتند از حقوق مدنی، حقوق جزا (مجرمین) و اداری. احکام جزایی متمرکز بر آینده است. حقوق اداری هم که در بسیاری از کشورها جزئی از حقوق مدنی شمرده می‌شود، در فرانسه شاخه‌ای کاملاً جداگانه است.[۲۴][۲۵]

فرانسه از کشورهای سکولار بوده و از احکام وابسته به دین استفاده نمی‌کند.

سیاست خارجی

[ویرایش]
امانوئل مکرون میان رهبران گروه هفت جلسه‌ای پیرامون اوکراین

فرانسه یکی از کشورهای عضو سازمان ملل متحد و یکی از پنج عضو دائم شورای امنیت این سازمان است که حق وتو دارد. فرانسه همچنین از اعضای دیگر گروه‌های بین‌المللی همچون گروه هشت، گروه بیست، ناتو، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه و سازمان تجارت جهانی است. بسیاری از نهادهای بین‌المللی همچون سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، یونسکو، پلیس بین‌الملل، ادارهٔ بین‌المللی اوزان و مقیاس‌ها و فرانسه‌زبانی مقر اصلی خود را در خاک فرانسه ایجاد کرده‌اند.[۲۶]

نیروی اصلی این کشور پس از دوران جنگ جهانی و پس از پیوستنش به اتحادیهٔ اروپا - که خود یکی از کشورهای بنیان‌گذار این اتحادیه بود - روی داد. فرانسه پس از جنگ در دهه ۱۹۶۰ میلادی آغاز به ایجاد روابط نزدیکی با آلمان، که پس از جنگ تبدیل به ویرانه‌ای شده بود، کرد و توانست نیروی خود را افزایش دهد.

کریستین لاگارد رئیس صندوق بین‌المللی پول

کشور فرانسه از اعضای پیمان آتلانتیک شمالی - ناتو است اما پس از ماجرای ارتباط نزدیک آمریکا و انگلیس با یکدیگر و در راستای نگهداری از استقلال سیاست خارجی و سیاست‌های امنیتی خود، به نشانه خرده‌گیری، از عضویت در شورای فرماندهی ناتو چشم پوشی کرد و خارج شد. فرانسه همچنین گرایش بسیاری به شرکت در جنگ عراق نداشت. در سال ۲۰۰۹ و به دلیل پشتیبانی نیکولا سارکوزی، رئیس‌جمهور وقت فرانسه که گرایش بسیاری به آمریکا داشت، فرانسه دوباره به شورای فرماندهی ناتو ملحق شد.

فرانسه از دیدگاه اقتصادی و نظامی کشورهایی که سال‌ها پیش، تحت استعمارش بودند، مانند چاد و ساحل عاج را پشتیبانی کرده و حتی برای برقراری صلح در این کشورها، نیروهای نظامی خویش را روانه این کشورها می‌کند. در واپسین کمک نظامی، فرانسه برای کمک به ارتش مالی، نیروهای نظامی خود را برای کمک به این کشور فرستاده است.[۲۷]

نظامی

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: نیروهای مسلح فرانسه
سربازهای فرانسوی درحال گشت‌زنی در شهر

نیروهای مسلح فرانسه (یا به فرانسوی: Armées françaises) نیروهای نظامی این کشور هستند که زیر فرماندهی رئیس‌جمهور قرار دارند. این نیروها شامل سه دسته اصلی نیروی زمینی، نیروی دریایی و نیروی هوایی می‌شوند. همچنین ژاندارمری فرانسه نیز از نهادهای نظامی این کشور است. همه یگان‌های نظامی این کشور زیر دید وزارت دفاع هستند، درحالی که ژاندارمری زیر دید وزارت کشور فرانسه کار می‌کند.

ژاندارمری با کمک پلیس ملی وظیفه تأمین امنیت درون کشور (روستایی و شهری) را برعهده دارند.

فرانسه از اعضای شورای امنیت سازمان ملل و از دارندگان رسمی سلاح‌های هسته‌ای است. فرانسه پیمان ان‌پی‌تی را پذیرفته است.

بخش‌های کشوری

[ویرایش]
شهرستان‌ها و سرزمین‌های ماورای دریاهای فرانسه

مساحت کشور فرانسه برابر با ۶۴۳ هزار کیلومتر مربع بوده و گسترده‌ترین کشور اروپای غربی است (یک سوم گستره ایران) و منطقه دریایی گسترده‌ای را در اختیار دارد.

سطح فرانسه شبیه به یک شش‌ضلعی است، که سه ضلع آن به آب منتهی می‌شوند. (دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس)

بر اساس واپسین تقسیمات کشوری فرانسه به ۲۲ ناحیه بخش و از ۹۶ شهرستان (یا دپارتمان) تشکیل شده که زیر دید دولت مرکزی اداره می‌شوند و زیر نظارت شورای انتخابی محلی کار می‌کنند.

همچنین هر ناحیه به کانتون‌ها و بخش‌هایی بخش شده و هر بخش از شورای شهر و شهردار خاص خود برخوردار است.

علاوه بر خاک اصلی این کشور در اروپا به شرح فوق، سرزمین‌های دیگری بیشتر به صورت جزیره نیز تحت حاکمیت و سلطهٔ حکومت فرانسه قرار دارند.

از این جمله می‌توان به کالِدونیای جدید و والیس و فوتونا در شرق استرالیا، جزایر سنت مارتین در محدوده میان دو آمریکای شمالی و جنوبی، و همچنین جزایری مانند مایوت در جنوب آفریقا اشاره کرد.

از بزرگترینِ این مناطق می‌توان به گویانِ فرانسه یا گویان (Guiana) با مساحت حدودی ۸۳ هزار کیلومتر مربع اشاره کرد که در همسایگی برزیل در آمریکای جنوبی قرار دارد.

شرایط همجنس‌گرایان

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: ازدواج همجنس در فرانسه
تظاهرات ترنسجندرها در پاریس سال ۲۰۰۵

حقوق لزبین‌ها، همجنس گرایان، دوجنس گرایان و تراجنسیتی‌ها، (LGBT) در فرانسه بر اساس استانداردهای جهانی مترقی است.

اگرچه فعالیت جنسی همجنس‌گرایان در رژیم پیشین به مجازات اعدام منجر می‌شد، همه قوانین «لواط» در سال ۱۷۹۱ در طول انقلاب فرانسه لغو شدند. با این حال، یک قانون کمتر شناخته شده قرار گرفتن در معرض نامناسب که اغلب افراد دگرباش جنسی را هدف قرار می‌داد، در سال ۱۹۶۰ معرفی شد، قبل از اینکه در سال ۱۹۸۰ لغو شود.

سن رضایت برای فعالیت جنسی همجنس گرایان بیش از یک بار تغییر کرد تا اینکه در سال ۱۹۸۲ در زمان ریاست جمهوری فرانسوا میتران برابر با دگرجنسگرایان شد.

پس از اعطای مزایای شراکت خانگی به زوج‌های همجنس‌گرا معروف به پیمان همبستگی مدنی در سال ۱۹۹۹، فرانسه سیزدهمین کشور در جهان شد که ازدواج همجنس گرایان را در سال ۲۰۱۳ قانونی کرد.

قوانین منع تبعیض بر اساس گرایش جنسی و هویت جنسی در این کشور وضع شد. به ترتیب ۱۹۸۵ و ۲۰۱۲. علاوه بر این، از سال ۲۰۱۷، افراد تراجنسیتی مجاز به تغییر جنسیت قانونی خود بدون انجام عمل جراحی یا دریافت هیچ گونه تشخیص پزشکی هستند.

رژه افتخار در پاریس سال ۲۰۰۸

نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌دهد که اکثریت مردم فرانسه از ازدواج همجنس‌گرایان حمایت می‌کنند و در سال ۲۰۱۳، نظرسنجی دیگری نشان داد که ۷۷٪ از جمعیت فرانسه معتقد بودند همجنس‌گرایی باید توسط جامعه پذیرفته شود، که یکی از بالاترین‌ها در جوامع مختلف است.

۳۹ کشور در این نظرسنجی شرکت کردند. پاریس توسط بسیاری از نشریات به عنوان یکی از شهرهای امن جهان برای همجنسگرایان نام‌گذاری شده است و گفته می‌شود دارای جامعهٔ دگرباشان جنسی پر رونق و زیست شبانه است.

شهرهای اصلی

[ویرایش]
نقشه جغرافیای سیاسی فرانسه همراه با ۲۲ ناحیه و ۹۶ شهرستان

اقتصاد

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: اقتصاد فرانسه
یک خودرو از شرکت پژو
لویی ویتون، شرکت کالای لوکس و خانه مد
لورئال، شرکت تولید محصولات آرایشی و بهداشتی
میشلن، شرکت تایرسازی چندملیتی
یوبی‌سافت، شرکت ساخت و انتشار بازی‌های ویدئویی
جایگاه پمپ بنزین توتال‌انرژیز، در پوتلیتز آلمان
قطار تندرو TGV
برج ایفل، به عنوان نماد فرانسه در بالاترین رتبه‌بندی گردشگری جهان

فرانسه دارای یک اقتصاد بازار مختلط است که با مشارکت قابل توجه دولت و تنوع اقتصادی مشخص می‌شود. تقریباً برای دو قرن، اقتصاد فرانسه همواره در بین ده اقتصاد بزرگ جهان قرار گرفته است. در حال حاضر نهمین جهان از نظر برابری قدرت خرید، هفتمین از نظر تولید ناخالص داخلی اسمی و دومین در اتحادیه اروپا از نظر هر دو معیار است. فرانسه با عضویت در گروه هفت کشور صنعتی پیشرو، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) و گروه بیست، یک قدرت اقتصادی محسوب می‌شود.[۲۸]

در فرانسه تاکستان‌ها و توتستان‌ها، باغ‌های مرکبات و زیتون و گلزارها نزدیک مارسی قرار دارند. عطرهای معروف فرانسه از همین گلزارها فراهم می‌آید. در جنوب غربی فرانسه رود گارون از سرزمینی می‌گذرد که به آن سرزمین ذرت و شراب می‌گویند. در شمال این سرزمین منطقه‌ای است که گندم فراوان در آن به عمل می‌آید و آن را انبار غله فرانسه می‌نامند. در فلات جنوب فرانسه کشاورزان گوسفند و بز پرورش می‌دهند و پنیر معروف فرانسه در همین فلات تهیه می‌شود. بسیاری از کشاورزان فرانسه چهارپایان اهلی دارند. شهرهای فرانسه نیز مانند مناطق کشاورزی آن فعالیت‌های اقتصادی گوناگون دارند. فرانسه از لحاظ تاریخی یکی از مراکز عمده کشاورزی جهان بوده و همچنان یک «قدرت کشاورزی جهانی» باقی مانده است. فرانسه ششمین صادرکننده بزرگ محصولات کشاورزی در جهان است. بیش از نیمی از مساحت کل زمین آن را زمین‌های کشاورزی تشکیل می‌دهد که ۴۵ درصد آن به محصولات مزرعه دائمی مانند غلات اختصاص دارد. آب و هوای متنوع، زمین‌های قابل کشت وسیع، فناوری کشاورزی مدرن و یارانه‌های اتحادیه اروپا، این کشور را به تولیدکننده و صادرکننده کشاورزی پیشرو در اروپا تبدیل کرده است. فرانسه بزرگ‌ترین تولیدکننده گوشت گاو، تخم مرغ، غلات و شکر چغندر در اروپا است. این کشور ششمین تولیدکننده بزرگ کره و بزرگ‌ترین صادرکننده سیب زمینی در جهان است.[۲۹]

شهر لیون مرکز تهیه پارچه‌های ابریشمی است. بوردو بندر شراب و نیس گردشگاهی بسیار معروف است. معادن آهن فرانسه در شمال شرق آن کشور است و نزدیک آن محل کارخانه‌های فولادسازی بسیاری تأسیس شده است. میلیون‌ها نفر از مردم فرانسه در کارخانه کار می‌کنند و به کسب و تجارت اشتغال دارند. در فرانسه چند هزار کیلومتر شاهراه آبی وجود دارد و قایق‌ها در سراسر این راه‌ها رفت‌وآمد می‌کنند.[۱۸]

امروزه دولت سوسیالیست، بسیاری از شرکت‌های بزرگ، بانک‌ها و بیمه‌ها را خصوصی اعلام نموده است؛ اما چندین شرکت بزرگ همچون ایرفرانس، فرانس تله‌کوم، رنو و تالس در اختیار دولت است و در برخی از امور به ویژه نیرو، ترابری همگانی و صنایع دفاعی دولت حاکمیتی دارد. بخش ارتباطات راه دور برای بخش خصوصی کم‌کم آزاد شده است.

صنایع

[ویرایش]

از جمله مهم‌ترین صنایع کشور می‌توان به صنایع فلزکاری، ماشین‌آلات، شیمیایی، وسائط نقلیه، مواد خوراکی و مشروبات، منسوجات و البسه، هواپیماسازی، کشتی‌سازی، پتروشیمی، الکتریکی، اتمی و نظامی اشاره نمود. گندم، جو، سیب‌زمینی، چغندرقند، سیب، ذرت، برنج، انگور، پنیر، ماهی، گاو و خوک نیز مهم‌ترین محصولات کشاورزی و دامپروری کشور را تشکیل می‌دهند.

معادن

[ویرایش]

مهم‌ترین معادن کشور آهن، بوکسیت، پتاس، زغال سنگ، نیکل، نمک، نفت، گازطبیعی، سولفور، ماده اولیه ساختمانی، سرب و روی، فسفات، پیریت و اورانیوم می‌باشد. ذخایر زیرزمینی نفت فرانسه نیز به ۵۰ میلیون بشکه می‌رسد.

ترابری همگانی

[ویرایش]

در کشور فرانسه بالغ بر ۸۴۰ هزار کیلومتر راه آسفالته و بزرگراه وجود دارد. طول راه‌آهن مورد استفاده نیز بیش از ۵۵۵، ۴۲ کیلومتر بوده و ارتباطات هوایی بین‌المللی این کشور توسط شرکت‌های هواپیمایی ایرفرانس، (UTA) و پروازهای داخلی توسط ایر- اینتر صورت می‌پذیرد.

گردشگری

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: گردشگری در فرانسه

فرانسه در سال ۲۰۲۴ با ۱۰۰ میلیون گردشگر خارجی محبوب‌ترین و نخستین کشور در رتبه‌بندی گردشگری جهان و سومین کشور پر درآمد گردشگری نام گرفت.[۱۷]

در سال ۲۰۰۶، ۷۹٫۱ میلیون نفر گردشگر به فرانسه سفر کرده‌اند که این شمار بیشترین در میان کشورهای جهان بوده است. درآمد فرانسه از این شمار گردشگر برابر ۴۶٫۳ میلیارد دلار بوده است.[۱۱]

با ۷۰ میلیون گردشگر در سال ۱۹۹۸ نیز، فرانسه نخستین کشور توریستی جهان، بالاتر از اسپانیا، آمریکا، ایتالیا، انگلستان، چین و مکزیک قرار گرفته‌بود.

زیباترین روستاهای فرانسه

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: زیباترین روستاهای فرانسه

زیباترین روستاهای فرانسه (به فرانسوی: Les Plus Beaux Villages de France) یک انجمن جداگانه ایجاد شده در سال ۱۹۸۲ است که با هدف تشویق روستاهای کوچک و زیبا برای بهبود جاذبه‌های گردشگری تشکیل شده است. تا سال ۲۰۱۵ شمار ۱۵۵ روستا این برچسب را داشته و جزء این طرح شده‌اند.[۳۰]

جمعیت‌شناسی

[ویرایش]

با برآورد کل جمعیتی نزدیک ۶۸٫۴ میلیون نفر در ۲۰۲۴؛[۳۱] فرانسه ۲۲ امین کشور پرجمعیت در جهان و سومین کشور پرجمعیت در اروپا است.[۳۲]

روز ملی فرانسه چهاردهم ژوئیه است. حاکمیت و بیشترین با مسیحیت کاتولیک است، اما پروتستان‌ها، یهودی‌ها و مسلمانان نیز در این کشور زندگی می‌کنند.

میانگین سنی مردم فرانسه ۴۲٫۳ سال است. امید به زندگی برای مردان ۸۰٫۳ و برای زنان ۸۵٫۸ سال می‌باشد.

۸۱٫۵ درصد مردم فرانسه در مناطق شهری سکونت دارند.

فرهنگ

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: فرهنگ در فرانسه
نماد گل زنبق شناخته شده به عنوان گل ملی در فرانسه
روی جلد مجله ووگ، یکی از چندین نماد مد و پوشاک در فرانسه.

برخی آثار مهم فرهنگی و تاریخی این کشور عبارت‌اند از:

جستارهای وابسته

[ویرایش]

پیوند به بیرون

[ویرایش]
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به فرانسه در ویکی‌گفتاورد موجود است.
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای فرانسه دارد.

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ https://www.worldometers.info/world-population/france-population/
  2. ↑ «United States». CIA. ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۵ ژانویه ۲۰۱۰.
  3. ↑ "Field Listing :: Area". The World Factbook. CIA. Archived from the original on 31 January 2014. Retrieved 1 November 2015. مالکیت عمومی This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
  4. ↑ R.R. Palmer; Joel Colton (1978). A History of the Modern World (5th ed.). p. 161.
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Geography International System
  6. ↑ Hargreaves, Alan G., ed. (2005). Memory, Empire, and Postcolonialism: Legacies of French Colonialism. Lexington Books. p. 1. ISBN 978-0-7391-0821-5.
  7. ↑ Jack S. Levy, War in the Modern Great Power System, 1495–1975, (2014) p. 29
  8. ↑ «سفر سالانه ۵۰۰ میلیون گردشگر به اروپا؛ صدرنشینان رقابت ۴۴ کشور کدامند؟». یورونیوز فارسی. ۲۳ دی ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۹ دی ۱۴۰۲.
  9. ↑ "History of France". Discoverfrance.net. Archived from the original on 24 August 2011. Retrieved 17 July 2011.
  10. ↑ Examples: "frank". American Heritage Dictionary. "frank". Webster's Third New International Dictionary. And so on.
  11. ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ «UNWTO Archive | World Tourism Organization UNWTO» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۳ مارس ۲۰۰۸.
  12. ↑ Jean Carpentier (dir.), François Lebrun (dir.), Alain Tranoy, Élisabeth Carpentier et Jean-Marie Mayeur (préface de Jacques Le Goff), Histoire de France, Points Seuil, coll. " Histoire ", Paris, 2000 (1re éd. 1987), p. 17 شابک ‎۹۷۸−۲−۰۲−۰۱۰۸۷۹−۹
  13. ↑ Jenkins, C. (2011). "Cro-Magnon Man, Roman Gaul and the Feudal Kingdom". A Brief History of France. Little, Brown Book Group. p. 6. ISBN 978-1849018128. Archived from the original on 19 April 2023. Retrieved 19 April 2023.
  14. ↑ The Cambridge ancient history. Cambridge University Press. 2000. p. 754. ISBN 978-0-521-08691-2. Retrieved 23 January 2011.; Claude Orrieux (1999). A history of ancient Greece. John Wiley & Sons. p. 62. ISBN 978-0-631-20309-4. Retrieved 23 January 2011.
  15. ↑ "Europa Official Site – France". EU. Archived from the original on 22 October 2014. Retrieved 28 October 2014.
  16. ↑ "Mont Blanc shrinks by ۴۵ سانتیمتر (۱۷٫۷۲ اینچ) in two years". The Sydney Morning Herald. 6 November 2009. Archived from the original on 14 February 2023. Retrieved 9 August 2010.
  17. ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ "UNWTO Highlights" (PDF). United Nations World Tourism Organization. Archived from the original (PDF) on 18 July 2013. Retrieved 11 September 2013.
  18. ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ پارکر، برتا موریس: فرهنگنامه پارکر. جلد یازدهم. ترجمه و تنظیم زیر نظر رضا اقصی. تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی و مؤسسه انتشارات امیرکبیر با همکاری مؤسسه انتشارات فرانکلین. چاپ اول ۱۳۴۶. ص۱۰۲۶.
  19. ↑ "Protection of the Environment". Archived from the original on 25 April 2011.
  20. ↑ "Nuclear Power in France". World Nuclear Association. July 2011. Archived from the original on 19 July 2011. Retrieved 17 July 2011.
  21. ↑ "Constitutional Limits on Government: Country Studies – France". Democracy Web: Comparative studies in Freedom. Archived from the original on 28 August 2013. Retrieved 30 September 2013.
  22. ↑ "France | History, Map, Flag, Capital, & Facts". Encyclopedia Britannica (به انگلیسی). Archived from the original on 14 June 2015. Retrieved 27 August 2021.
  23. ↑ In European countries, legal doctrine has long faced the question of succession of criminal laws in time: Buonomo, Giampiero (2015). "La rivendicazione di Gallo". Mondoperaio Edizione Online.
  24. ↑ "La réforme territoriale" (به فرانسوی). Government of France. 18 December 2015. Archived from the original on 30 December 2015. Retrieved 1 January 2016.
  25. ↑ "Circonscriptions administratives au 1er janvier 2015 : comparaisons régionales" [Administrative constituencies of 1 January 2015: regional comparisons] (به فرانسوی). INSEE. Archived from the original on 30 April 2014. Retrieved 5 July 2015.
  26. ↑ "Currency and Exchange Rate". Thetahititraveler.com. Archived from the original on 17 July 2011. Retrieved 21 July 2011.
  27. ↑ "2085rank". The World Factbook. CIA. Archived from the original on 13 May 2012. Retrieved 29 July 2010.
  28. ↑ The attractiveness of world business districts: Paris La Défense vs. its global بایگانی‌شده در ۱۸ ژوئیه ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine, Ernst & Young, November 2017
  29. ↑ Country profile: France بایگانی‌شده در ۱ اکتبر ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine, Euler Hermes
  30. ↑ "Qui sommes-nous ?". Les Plus Beaux Villages de France.
  31. ↑ https://www.worldometers.info/world-population/france-population/
  32. ↑ http://www.insee.fr/fr/statistiques/1892088?sommaire=1912926 "Population totale par sexe et âge au 1er janvier 2016, France métropolitaine". Insee.fr. Institut national de la statistique et des études économiques. Retrieved 22 January 2016.
  • کتاب اطلس جغرافیای من.
  • کتاب اطلس پرچم من.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=فرانسه&oldid=40749655»