ਪੇਟ
ਪੇਟ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: stomach) ਇੱਕ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਲ,ਖੋਖਲਾ ਅੰਗ ਹੈ ਜੋ ਇਨਸਾਨਾਂ ਦੇ ਗੈਸਟਰੋਇੰਟੇਸਟਾਈਨਲ ਟ੍ਰੈਕਟ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਕਈ ਸਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੇਟ ਇੱਕ ਪਤਲੇ ਢਾਂਚਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਾਚਨ ਅੰਗ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਚ ਪੇਟ ਪਾਚਣ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਖਾਣਾ ਚਬਾਉਣ (ਚਵਾਉਣ) ਤੋਂ ਬਾਅਦ।
ਇਨਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਪੇਟ ਖਾਣੇ ਵਾਲੀ ਪਾਈਪ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਆਂਦਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਚਕ ਅਤੇ ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਐਸਿਡ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਘੁਲਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਪਾਇਲੋਰਿਕ ਸਪਿਨਚਰਰ ਪੇਟ ਤੋਂ ਪਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਪੇਰਸਟਲਸੀਸ ਤੋਂ ਡੁਓਡੇਨਮ ਵਿਚ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਬਾਕੀ ਆੱਸਟ੍ਰੇਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਪੈਰੀਲੇਲਸਿਸ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੰਮ
[ਸੋਧੋ]ਪਾਚਨ
[ਸੋਧੋ]ਮਨੁੱਖੀ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਬੋਲੇ (ਚੂਇੰਗ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਗ੍ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਪਦਾਰਥ) ਨਿਚਲੇ ਓਸੇਫੈਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਅਨਾਸ਼ ਰਾਹੀਂ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੇਟ ਪ੍ਰੋਟੀਅਸਸ (ਪ੍ਰੋਟੀਨ-ਪਜਨਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਐਂਜ਼ਾਈਮ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੇਪੀਨ) ਅਤੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਕਲੋਰਿਕ ਐਸਿਡ, ਜੋ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨੂੰ ਮਾਰਦਾ ਜਾਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੀਸਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ 2 ਤੇ ਐਸੀਡਿਕ pH ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਪੈਸਟਿਸਟੀਲਸਿਸ ਨਾਮਕ ਕੰਧ ਦੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੇ ਸੁੰਗੜਨ ਦੁਆਰਾ ਪੇਟ ਧੁੱਪੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ - ਫੁੰਡਜ਼ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘਟਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਫੂਲਸ ਅਤੇ ਪੇਟ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਬੋਲਸ ਨੂੰ ਚੀਮੇ (ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਕਾਇਆ ਹੋਇਆ ਭੋਜਨ) ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਇਮ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪਾਈਲੋਰਿਕ ਸਪਾਈਂਟਰ ਰਾਹੀਂ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਆਂਦਰ ਦੇ ਨਾਈਡੇਐਨਅਮ ਵਿਚ ਲੰਘਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[1] ਖਾਣੇ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਅਤੇ ਸਾਮੱਗਰੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ, ਪੇਟ 40 ਕਿ.ਮੀ. ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅਤੇ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਕਾਈਮੇ ਵਿਚ ਖਾਣੇ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਔਸਤਨ ਮਨੁੱਖੀ ਪੇਟ ਅਰਾਮ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਦਾ ਇੱਕ ਲੀਟਰ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੇਟ ਵਿਚ ਗੈਸਟਰਕ ਜੂਸ ਵਿਚ ਪੇਪਸੀਨੋਜਨ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਈਡ੍ਰੋਕਲੋਰਿਕ ਐਸਿਡ ਐਂਜ਼ਾਈਮ ਦੇ ਇਸ ਨਾਕਾਰਾਤਮਕ ਰੂਪ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਰੂਪ, ਪੇਪਸੀਨ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੈਪਸੀਨ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨੂੰ ਪੌਲੀਪਾਈਪਾਈਡਜ਼ ਵਿੱਚ ਵੰਡਦਾ ਹੈ।
ਸੋਖਣਾ
[ਸੋਧੋ]ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਈ ਹੋਣੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛੋਟੀ ਆਂਦਰ ਦਾ ਇੱਕ ਕੰਮ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਛੋਟੇ ਅਣੂਆਂ ਦੀ ਸਮਾਈ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਹ ਪੇਟ ਅੰਦਰ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਪਾਣੀ, ਜੇਕਰ ਸਰੀਰ ਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ
- ਦਵਾਈ, ਜਿਵੇਂ ਐਸਪੀਰੀਨ
- ਐਮੀਨੋ ਐਸਿਡ[2]
- ਇੰਜੈਸਟੇਟਡ ਏਥੇਨਲ ਦੇ 10-20% (ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਤੋਂ)[3]
- ਕੈਫੇਨ[4]
- ਕੁਝ ਹੱਦ ਤਕ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਵਿਟਾਮਿਨ (ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਛੋਟੀ ਆਂਦਰ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ)[5]
ਕਲਿਨਿਕਲ ਮਹੱਤਤਾ
[ਸੋਧੋ]
ਬੀਮਾਰੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]ਰੇਡੀਓਗ੍ਰਾਫ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਵੱਖ ਵੱਖ ਵਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਪੇਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਨਿਗਲੀਆਂ ਬੈਰੀਅਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੇਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਤਰੀਕਾ, ਇੱਕ ਐਂਡੋਸਕੋਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੈ। ਗੈਸਟਿਕ ਖਾਲੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸਕੈਨ ਨੂੰ ਗੈਸਟ੍ਰਿਕ ਖਾਲੀ ਦਰ ਦੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਲਈ ਸੋਨੇ ਦੇ ਮਿਆਰ ਵਜੋਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[6]
ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕਾਂ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪੇਪਟਿਕ ਅਲਸਰ ਅਤੇ ਗੈਸਟਰਾਈਟਸ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈਲੀਕੋਬੈਕਟਰ ਪਾਇਲਰੀ ਦੀ ਲਾਗ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[7]
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਅਕਾਦਮਿਕ ਏਨਟੌਮੀ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਵਿਚ ਪਿਛਲੇ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਬਿਆਨ ਸਨ ਕਿ ਕੀ ਕਾਰਡਿਆ ਪੇਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ,[8][9][10] ਅਨਾਸ਼ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜਾਂ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਅੰਗ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕ ਸਰਜੀਕਲ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ ਸਹਿਮਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਕਿ "ਗੈਸਟ੍ਰਿਕ ਕਾਰਡਿਆ ਹੁਣ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੇਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।"[11][12]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Richard M. Gore; Marc S. Levine. (2007). Textbook of Gastrointestinal Radiology. Philadelphia, PA.: Saunders. ISBN 1-4160-2332-1.
- ↑ Krehbiel, C.R.; Matthews, J.C. "Absorption of Amino acids and Peptides" (PDF). In D'Mello, J.P.F. (ed.). Amino Acids in Animal Nutrition (2nd ed.). pp. 41–70.
- ↑ "Alcohol and the Human Body". Intoximeters, Inc. Retrieved 30 July 2012.
- ↑ Debry, Gérard (1994). Coffee and Health (PDF (eBook)). Montrouge: John Libbey Eurotext. p. 129. ISBN 9782742000371. Retrieved 2015-04-26.
- ↑ McGuire, Michelle; Beerman, Kathy (2012-01-01). Nutritional Sciences: From Fundamentals to Food (3 ed.). Cengage Learning. p. 419. ISBN 1133707386.
- ↑ Masaoka, Tatsuhiro; Tack, Jan (30 September 2009). "Gastroparesis: Current Concepts and Management". Gut and Liver. 3 (3): 166–173. doi:10.5009/gnl.2009.3.3.166. PMC 2852706. PMID 20431741.
- ↑ Brown, LM (2000). "Helicobacter pylori: epidemiology and routes of transmission". Epidemiologic Reviews. 22 (2): 283–97. doi:10.1093/oxfordjournals.epirev.a018040. PMID 11218379.
- ↑ Digestive Disease Library Archived 2009-02-06 at the Wayback Machine.. hopkins-gi.nts.jhu.edu
- ↑ Department of Physiology and Cell Biology. physio.unr.edu
- ↑ Esophagogastroduodenoscopy. eMedicine
- ↑ Barrett KE (2006) "Chapter 7. Esophageal Motility" Archived 2013-06-02 at the Wayback Machine. in Gastrointestinal Physiology. Lange Medical Books/McGraw-Hill. ISBN 0071104968
- ↑ Sugarbaker, David J.; et al. (2009). Adult chest surgery. with Marcia Williams and Ann Adams. New York: McGraw Hill Medical. ISBN 0071434143.