นบี

นบี (อาหรับ: نبي) หมายถึง ผู้เผยพระวจนะในศาสนาอิสลาม คำว่า นบี มาจากคำว่า นับบะอะ หรือ อัมบะอะ แปลว่า แจ้งข่าว ใช้หมายถึงเป็นผู้นำวจนะของพระเจ้ามาประกาศแก่มวลมนุษย์ คำว่านบีในศาสนาอิสลามจึงหมายถึงผู้เผยพระวจนะในศาสนายูดาห์และศาสนาคริสต์

นบีและรอซูล

คัมภีร์อัลกุรอานไม่ได้ระบุไว้ชัดเจนว่านบีและรอซูลเหมือนหรือต่างกันอย่างไร บางครั้งมีการเรียกรอซูล หรือศาสนทูตว่านบี บางคนจึงสันนิษฐานว่านบีและรอซูลคือตำแหน่งเดียวกัน แต่นักวิชาการอิสลามบางท่านอธิบายว่านบีกับรอซูลต่างกันที่ นบีเป็นผู้ที่รับเทวโองการให้มาปฏิบัติหน้าที่เฉพาะ แต่รอซูลคือผู้ที่อัลลอฮ์แต่งตั้งให้มาสั่งสอนมนุษย์โดยทั่วไป โดยนัยนี้นบีจัดเป็นรอซูลประเภทหนึ่ง

แต่บางตำราก็อธิบายว่านบีคือผู้ที่ได้รับคำสั่งสอนจากอัลลอฮ์ แต่ไม่ได้ทรงอนุญาตให้นำไปเผยแพร่ แต่รอซูลเป็นผู้ที่รับคำสั่งสอนแล้วทรงให้นำไปเผยแพร่ต่อ ผู้ที่เป็นรอซูลจึงต้องเป็นนบีมาก่อน

รายนามบรรดานบีและรอซูล

ชาวมุสลิมเชื่อว่าอัลลอฮ์ได้ประทานนบีแก่ประชาชนทุกชนชาติ จึงมีนบีอยู่มากมาย นบีมุฮัมมัดกล่าวว่านบีมีอยู่ถึง 124,000 คน โดยนบีมุฮัมมัดเป็นนบีคนสุดท้าย คัมภีร์อัลกุรอานระบุชื่อของนบีไว้ 25 คน บุคคลที่กล่าวไม่เจาะจงมี 3 คน และบุคคลต้องสงสัย 9 คน และนบีที่ถูกกล่าในหะดีษ และเรื่องเล่าชาวอิสรออีลมี 6 คน

นบีที่ถูกกล่าวนามอย่างเจาะจง

1. นบีอาดัม
2. นบีอิดรีส บุตรอัลยาริด (เอโนค บุตรยาเรด)
3. นบีนูห์ บุตรลามัก (โนอาห์ บุตรลาเมค)
4. นบีฮูด บุตรอับดุลลอฮ์
5. นบีศอลิห์ บุตรอุบัยด์
6. นบีอิบรอฮีม บุตรอาซัร (อับราฮัม บุตรเทราห์)
7. นบีลูฏ บุตรฮัรรอน (โลท บุตรฮาราน)
8. นบีอิสมาอีล บุตรนบีอิบรอฮีม (อิชมาเอล บุตรอับราฮัม)
9. นบีอิสหาก บุตรนบีอิบรอฮีม (อิสอัค บุตรอับราฮัม)
10. นบียะอ์กูบ บุตรนบีอิสหาก (ยาโคบ บุตรอิสอัค)
11. นบียูสุฟ บุตรนบียะอ์กูบ (โยเซฟ บุตรยาโคบ)
12. นบีอัยยูบ บุตรมูศ (โยบ บุตรอาโมส)
13. นบีชุอัยบ์ บุตรมีกาอีล (เยโธร บุตรมิคาเอล)
14. นบีมูซา บุตรอิมรอน (โมเสส บุตรอัมราม)
15. นบีฮารูน บุตรอิมรอน (อาโรน บุตรอัมราม)
16. นบีดาวูด บุตรอัยชา (ดาวิด บุตรเยสซี)
17. นบีสุลัยมาน บุตรนบีดาวูด (ซาโลมอน บุตรดาวิด)
18. นบีอิลยาส บุตรยาซีน (เอลียาห์ บุตรยาซีน)
19. นบีอัลยะสะอ์ บุตรอะดีย์ (เอลีชา บุตรชาฟัท)
20. นบียูนุส บุตรมัตตา (โยนาห์ บุตรอามิททัย)
21. นบีซูลกิฟล์ บุตรบูซีย์ (เอเสเคียล บุตรบุซี)
22. นบีซะกะรียา สืบเชื้อสายจากนบีฮารูน (เศคารียาห์ สืบเชื้อสายมาจากอาโรน)
23. นบียะห์ยา บุตรนบีซะกะรียา (ยอห์น บุตรเศคารียาห์)
24. นบีอีซา บุตรมัรยัม (เยซู บุตรมารีย์)
25. นบีมุฮัมมัด บุตรอับดุลลอฮ์

นบีที่ถูกกล่าวนามอย่างไม่เจาะจง

1. นบียูชะอ์ บุตรนูน (โยชูวา บุตรนูน)
2. นบีเคาะฎิร สืบเชื้อสายจากซาม
3. นบีเศาะมูอีล บุตรอัลกอนะห์ (ซามูเอล บุตรเอลคานาห์)
4. นบีอิรมียา บุตรฮิลกียา (เยเรมีย์ บุตรเฮลคียาห์)

ผู้ต้องสงสัยว่าเป็นนบี

1. อัสบาฏ บุตรนบียะอ์กูบ (ต้นตระกูลอิสราเอล 12 ตระกูล บุตรยาโคบ)
2. ฏอลูต บุตรกีช (ซาอูล บุตรคีช)
3. ลุกมาน สืบเชื้อสายจากฮาม
4. อุซัยร์ สืบเชื้อสายจากนบีฮารูน (เอสรา สืบเชื้อสายจากอาโรน)
5. ซูลก็อรนัยน์ สืบเชื้อสายจากซาม (กษัตริย์ไซรัส สืบเชื้อสายจากเชม)
6. อิมรอน สืบเชื้อสายจากนบีสุลัยมาน (เฮลี สืบเชื้อสายจากซาโลมอน)
7. เราะสูลแห่งชาวยาซีน สืบเชื้อสายจากวงศ์วานอิสรออีล (อัครทูตแห่งอันติโอก สืบเชื้อสายอิสราเอล)
8. อะบูกัรบ์ อัสอ๊าด อัลกามิล บุตรฮัสซาน มาลิกีกะริบยุฮามิน

นบีที่ปรากฏในหะดีษ และอิสรออีลลิยาต

1. นบีชีษ บุตรนบีอาดัม (เสท บุตรอาดัม)
2. นบีฮันเซาะละห์ บุตรศ็อฟวาน
3. นบีชะอ์ยา บุตรอัมซียา (อิสยาห์ บุตรอามอส)
4. นบีฮะบะกูก สืบเชื้อสายจากนบีสุลัยมาน (ฮาบากุก สืบเชื้อสายจากซาโลมอน)
5. นบีอูบดียา สืบเชื้อสายจากอิศ (โอบาดีห์ สืบเชื้อสายจากเอซาว)
6. นบีดานียาล สืบเชื้อสายจากนบีสุลัยมาน (ดาเนียล สืบเชื้อสายจากซาโลมอน)

เมื่อจะออกชื่อนบีเหล่านี้ ชาวมุสลิมจะขอพรอัลลอฮ์แก่ท่านด้วยการลงท้ายชื่อแต่ละท่านท่านว่า “อะลัยฮิสสลาม” แปลว่า ขอสันติจงมีแด่ท่าน ยกเว้นนบีมุฮัมมัดจงลงท้ายว่า “ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิ วะซัลลัม” แปลว่า ขออัลลอฮ์โปรดประทานเมตตาและสันติแก่ท่าน