ច្បាប់គូឡុំ

អេឡិចត្រូម៉ាញ៉េទិច

អគ្គីសនី · ម៉ាញ៉េទិច អេឡិចត្រូស្តាទិច  · បន្ទុកអគ្គីសនី · ច្បាប់គូឡុំ · ដែនអគ្គីសនី · ហ្វ្លុចអគ្គីសនី · ច្បាប់ហ្គោស · ប៉ូតង់ស្យែលអគ្គីសនី · អាំងឌុចស្យុងអេឡិចត្រូស្តាទិច · ម៉ូម៉ង់ឌីប៉ូលអគ្គីសនី · ម៉ាញ៉េតូស្តាទិច  · ច្បាប់អំពែរ · ចរន្តអគ្គីសនី · ដែនម៉ាញ៉េទិច · ហ្វ្លុចម៉ាញ៉េទិច · ច្បាប់ប៊ីយ៉ូ–សាវ៉ា · ម៉ូម៉ង់ឌីប៉ូលម៉ាញ៉េទិច · ច្បាប់ហ្គោសសំរាប់ម៉ាញ៉េទិច · អេឡិចត្រូឌីណាមិច  · លំហសេរី · ច្បាប់កំលាំងឡូរិន · EMF · អាំងឌុចស្យុងអេឡិចត្រូម៉ាញ៉េទិច · ច្បាប់ហ្វារ៉ាដេយ · ចរន្តផ្លាស់ទី · សមីការម៉ាកស្វែល · ដែនអេឡិចត្រូម៉ាញ៉េទិច · រលកអេឡិចត្រូម៉ាញ៉េទិច · ប៉ូតង់ស្យែលលីយ៉េណា-វីហឺត · តង់ស័រម៉ាកស្វែល · ចរន្តហ្វូកូល · បណ្ដាញអគ្គីសនី  · ការចំលងអគ្គីសនី · រ៉េស៊ីស្តង់អគ្គីសនី · កាប៉ាស៊ីតេ · អាំងឌុចតង់ · អាំប៉េដង់ · Resonant cavities · Waveguides · រូបមន្តកូវ៉ារ្យង់  · តង់ស័រអេឡិចត្រូម៉ាញ៉េទិច · EM Stress-energy tensor · Four-current · Four-potential · អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ  · អំពែរ · គូឡុំ · ហ្វារ៉ាដេយ · ហៀវីសាយ · ហិនរី · ហឺត · ឡូរិន · ម៉ាកស្វែល · តេស្លា · វិបប៊ែរ ·

ទាំង២ករណី កំលាំង​សមាមាត្រ​នឹង​ផលគុណ​បន្ទុកអគ្គីសនី​និង​​ច្រាស់សមាមាត្រ​នឹង​ការ៉េ​​ចំងាយ​រវាង​បន្ទុកទាំង២

នៅក្នុងអេឡិចត្រូស្តាទិច ច្បាប់គូឡុំ កំណត់កំលាំងអន្តរកម្មអគ្គីសនីរវាងចំនុចបន្ទុកអគ្គីសនី២។ ច្បាប់នេះត្រូវគេដាក់ឈ្មោះតាមរូបវិទូបារាំងឈ្មោះ ស្សាល ដឺ គូឡុំ ដែលបានពោលច្បាប់នេះនៅឆ្នាំ១៧៨៥ ហើយច្បាប់នេះក៏បានក្លាយជាគ្រឹះនៅក្នុងផ្នែកអេឡិចត្រូស្តាទិច។ ច្បាប់គូឡុំត្រូវបានចែងដូចតទៅ៖

អាំងតង់ស៊ីតេកំលាំងអេឡិចត្រូស្តាទិចរវាងបន្ទុកអគ្គីសនី២​សមាមាត្រនឹង​ផលគុណ​បន្ទុកទាំង២​និង​ច្រាស់សមាមាត្រ​នឹងការ៉េចំងាយរវាងបន្ទុកទាំង២។ ទិសកំលាំង​គឺស្ថិត​នៅលើ​បន្ទាត់​កាត់តាម​បន្ទុកទាំង២។

ប្រវត្តិការកំណត់ច្បាប់គូឡុំ

ច្បាប់គូឡុំជាលទ្ធផលពីការពិសោធន៍។ ស្សាល ដឺ គូឡុំ បានចែងច្បាប់អន្តរកម្មអេឡិចត្រូស្តាទិច​នេះ​នៅឆ្នាំ១៧៨៥ បន្ទាប់ពីការវាស់ជាច្រើនលើក​ដោយប្រើ​ជញ្ជីងគូឡុំ​ដែលមានសមត្ថភាពវាស់វែងកំលាំងអន្តរកម្ម​ខ្សោយៗ។ ជញ្ជីងនេះប្រើគោលការណ៍លំនឹងកំលាំងរមួល ដោយគេអាចកំណត់​អាំងតង់ស៊ីកំលាំងច្រានគ្នាចេញ​ដោយវាស់មុំរមួល។ ចំពោះកំលាំងទាញគ្នាចូលវិញ គេអាចកំណត់អាំងតង់ស៊ីតេកំលាំង ដោយសិក្សាលើលំយោលរបស់ប្រព័ន្ធនេះ។

បន្ទុកអគ្គីសនីមួយ​ត្រូវបានដាក់នៅខាងចុងរបារដេកមួយ ដែលភ្ជាប់ទៅនឹងខ្សែឆ្នារឈរមួយ​ដែលគេស្គាល់លក្ខណៈរមួលពីមុន។ គោលការណ៍​វាស់គឺផ្អែក​លើការថ្លឹងអោយមានលំនឹង រវាងម៉ូម៉ង់គូកំលាំងរមួលរបស់ខ្សែ ជាមួយកំលាំងអន្តរកម្មរវាង​បន្ទុកមួយទៀតដែលនៅក្បែរបន្ទុកភ្ជាប់នឹងរបារ។.

កំលាំងគូឡុំ

កំលាំង $\scriptstyle {\vec {F}}_{1/2}$ បង្កើតដោយបន្ទុកអគ្គីសនី $\scriptstyle \ q_{1}$ ដែលដាក់នៅចំនុចចុងវ៉ិចទ័រ $\scriptstyle {\vec {r}}_{1}$ មានទំពើទៅលើបន្ទុក $\scriptstyle \ q_{2}$ ដែលដាក់នៅចំនុចចុងវ៉ិចទ័រ $\scriptstyle {\vec {r}}_{2}$ អាចសរសេរ

${\vec {F}}_{1/2}={\frac {q_{1}q_{2}}{4\pi \varepsilon _{0}}}{\frac {{\vec {r}}_{2}-{\vec {r}}_{1}}{\|{\vec {r}}_{2}-{\vec {r}}_{1}\|^{3}}}$ ,ដែល $\varepsilon _{0}=8,854\times 10^{-12}F\cdot m^{-1}$ គឺជាថេរសាកលដែលគេអោយឈ្មោះថា ថេរឌីអេឡិចត្រិច, ឬ ពែរមីទីវីតេសុញ្ញកាស។ ច្បាប់គូឡុំ​អាចអនុវត្តបាន​តែ​ក្នុងតំរុយដែលបន្ទុកទាំង២ស្ថិតនៅនឹងថ្កល់ទេ មិនអាចអនុវត្តលើបន្ទុកដែលមានចលនាបានទេ។

ថេរគូឡុំ

មេគុណសមាមាត្រដែលមាន​ក្នុងកន្សោមច្បាប់គូឡុំ ត្រូវបានគេដាក់ឈ្មោះថា ថេរគូឡុំ និងត្រូវកំណត់ដូចតទៅ៖

$k_{\rm {C}}={\frac {1}{4\pi \varepsilon _{0}}}={\frac {c^{2}}{10^{7}}}=8,987\;551\;79\cdot 10^{9}\;N\cdot m^{2}\cdot C^{-2}$.