1803
Uiterlijk
1803 (MDCCCIII) waor e gewoen jaor wat begós op zaoterdag op de Gregoriaanse kalender.
Gebäörtenisse
[bewirk | brón bewèrke]- 25 fibberwarie - Lètste vergadering van de Rieksdaag van 't Heilige Roamse Riek in Regensburg. In de Reichsdeputationshauptschluss wirt 't aantal soevereine sjtate in 't Duutsje Riek trukgebrach van 1800 tot circa 60. De Duutsje vorste die biej de Vreje van Lunéville hun gebeje aan de lènker Rienoever höbbe verlaore aan Frankriek, waere sjadeloos gesjtèld mèt gebeed op de rechter oever. Dit gebeurt door secularisering van de meiste kirkelike gebeje en mediatisering van de Vriej Riekssjtaej. De Keizer van 't Heilige Roamse Riek raak daodoor zien machsbasis kwiet.
- 1 miert - Ohio wirt de zevetieënde sjtaat van de Verenigde Sjtate.
- 2 mei - De Verenigde Sjtate koupe Louisiana en New Orleans van Frankriek veur ein bedraag van 60 miljoen Franse francs.
- 18 mei - D'r brik eine aorlog oet tösje Groat-Brittannië en Frankriek.
- 10 juni - Frankriek bezèt de Duutsje sjtaat Hannover.
- 21 juli - Napoleon Bonaparte deit zien Bliej Intraeje in Mechele.
- 23 juli - Mislökde Ierse opsjtand taenge de Britse euverheërsing ónger aanveuring van de Ierse nationalis Robert Emmet.
- 19 september - Groat-Brittannië bezèt opnuuj de Nederlandjse kolonië Demerara en Essequibo.
- 12 oktober - Insjtèlling van de provincie Westfale in Hesse-Homburg.
- 19 oktober - Sjpanje bevèstigt häör neutraliteit in de Brits-Franse aorlog.
- Groat-Brittannië sjtich ein sjtraofkolonie op Tasmanië.
- zónger datum
- De Carmina Burana woort oontdek.
- Óntdèkking van de metale Osmium en Iridium.
- Oetvènjing van de telegraaf door Claude Chappe, eine offeceer van Napoleon.
Gebore
[bewirk | brón bewèrke]- 15 jannewarie - Heinrich Daniel Ruhmkorff, Duutsje insjtrumèntmaeker (gesjtorve 1877)
- 14 april - Friedrich von Amerling, Oasteriekse sjilder
- 18 april - Charles Ferdinand Pahud, Nederlandjse minister en Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië (gesjtorve 1873)
- 23 april - Jules Joseph d'Anethan, Belzje politicus (gesjtorve 1888)
- 12 mei – Justus von Liebig, Duutsje chemicus (gesjtorve 1873)
- 24 mei – Charles Lucien Bonaparte, Franse naturalist en ornitholoog (gesjtorve 1857)
- 24 juni – George James Webb, Èngelsje componis (gesjtorve 1887)
- 12 juli - Petrus Chanel, Franse heilige en missionaris (gesjtorve 1841)
- 24 juli – Adolphe Charles Adam, Franse componis (gesjtorve 1856)
- 15 augustus - Hermann Friedrich Kohlbrugge, Nederlandse gereformeerd theoloog (gesjtorve 1875)
- 4 september - Sarah Polk, First Lady (vrouw van James Knox Polk) (gesjtorve 1891)
- 28 september - Prosper Mérimée, Franse sjriever (gesjtorve 1870)
- 11 oktober - Barend Cornelis Koekkoek, Nederlandse romantische sjilder (gesjtorve 1872)
- 29 november – Christian Doppler, Oasteriekse wiskundige (Doppler-effek) (gesjtorve 1853)
- 11 december - Hector Berlioz, Franse componis (gesjtorve 1869)
Gesjtorve
[bewirk | brón bewèrke]- 23 jannewarie – Arthur Guinness (77), Ierse broewer
- 17 fibberwarie - Lodewijk René Eduard van Rohan (68), kardinaal-aartsbisjop van Sjtraatsburg
- 2 april - Hieronymus van Alphen (56), Nederlandse dichter
- 15 april - Jeroným Brixi (64), Boheemse componist en organist
- 17 mei - Karel Willem van Nassau-Usingen (67), vorst van Nassau-Udingen
- 5 september - François Devienne (44), Franse componist, fluitist en fagottist
- 13 oktober - Louis-Claude de Saint-Martin (60), Franse sjriever en filosoof
- 22 november - Bernardus Bosch (57), Nederlandse sjriever en politicus
Oetgesjtorve
[bewirk | brón bewèrke]- De zjwarte emoe van Kangaroo-eilandj (Australië)
Meziek
[bewirk | brón bewèrke]- Johann Nepomuk Hummel componeert zien trompetconcert in E