1912

La yaro 1912 (MCMXII per Romala algarismi) esis bisextila yaro komencinta ye lundio segun Gregoriala kalendario, e bisextila yaro komencinta ye sundio segun Juliala kalendario. Ol esis la 912ma yaro di la duesma yarmilo, la 12ma yaro di la 20ma yarcento, e la 3ma yaro di la yari 1910a. Kande 1912 komencis, Gregoriala kalendario esis 13 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923.

Eventi

Mondo

• 6ma di januaro - Alfred Wegener lansas teorio pri kontinentala flotaco, en qua la kontinenti flotacas super terala magmo e movas kelka centimetri omnayare.

Europa

• 5ma di mayo til la 22ma di julio - Eventas l'Olimpiala Ludi en Stockholm, Suedia.
• 22ma di aprilo - Komencas la publikigado di komunista jurnalo Pravda, en Sankt-Peterburg, Rusa imperio.
• 7ma di oktobro - Helsinkiana komercisti fondas la Borso di Helsinki.
• 8ma di oktobro - Unesma Balkanana milito komencas, kande Montenegro deklaras milito kontre Otoman imperio.
• 28ma di novembro - Albania nedependanteskas de Otoman imperio.

Azia

• 1ma di januaro - Chinia divenas republiko. Sun Yatsen divenas lua unesma prezidanto.
• 12ma di marto - Che Republiko Chinia, militestri komandita da Yuan Shikai revokas Sun Yatsen e kaptas la povo.
• 4ma di mayo - Fairo en Istanbul destruktas 1.120 konstrukturi.
• 30ma di julio - En Japonia, Meiji-epoko finas, e Taisho-epoko komencas.
• Japonia konstruktas lua unesma granda kurasizita militonavo.

Afrika

• 30ma di marto - Segun pakto en Fez, Francia igas Maroko kom sua protektorato.
• 18ma di oktobro - Rejio Italia ed Otoman imperio signatas kontrato en Ouchy, qua finas Itala-Turka milito. Italiani recevas Libia, qua divenos Italiana kolonio.
• 19ma di oktobro - Italia okupas Tripoli, Libia.
• Usa donas Liberia 1,7-milion-dolara presto. Kompense, ol demandas surveyar donagala revenui de la lando, til 1926.

Nord-Amerika

• 6ma di januaro - Nova-Mexikia divenas la 47ma Usana stato.
• 14ma di februaro - Arizona divenas la 48ma Usana stato.
• 14ma di aprilo - Navo Titanic, transportanta 2 224 pasajeri e kruala membri e judikata kom "nesinkebla", kolizionas kontre flotacanta glaciomonto en Atlantiko dum lua unesma voyajo. Ye 2.20 kloki la 15ma di aprilo, ol sinkas proxim New Foundland. La navo e 1 513 dronas su.
• 6ma di junio - Che Alaska, volkano Novarupta komencas eruptar.

Sud-Amerika

• 10ma di februaro - En Arjentinia, sancionesas lego qua kreas obligema e sekreta votado por tota viri evanta 18 yari o pluse.
• 12ma di decembro - Federala Universitato di Paraná (UFPR), l'unesma federala universitato di Brazilia, inauguresas en Curitiba, Paraná.

Antarktika

• 17ma di januaro - Britaniana Robert Falcon Scott divenas la duesma explorero qua atingas Sudala Polo, ma mortos poka dii pose, pro famino.

Naski

• 15ma di januaro - Michel Debré, chefministro di Francia (m. 1996)

Leonid Kantorovich

• 19ma di januaro - Leonid Kantorovich, Sovietian ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 1986)
• 21ma di januaro - Konrad Emil Bloch, German-Usana biokemiisto, Nobel-laureato (m. 2000)
• 27ma di januaro - Henryk Rostworowski, Polona skriptisto (m. 1984)
• 23ma di marto - Wernher von Braun, Germana injenioro e ciencisto (m. 1977)
• 28ma di januaro - Jackson Pollock, Usana piktisto (m. 1956)
• 30ma di januaro - Horst Matthai Quelle, Germana filozofo (m. 1999)
• 31ma di januaro - Camilo Ponce Enríquez, prezidanto di Equador (m. 1976)
• 7ma di februaro - Russell Drysdale, Australiana piktisto (m. 1981)
• 19ma di februaro - Anton Buttigieg, prezidanto di Malta (m. 1983)
• 28ma di februaro - Clara Petacci, amoratino di Benito Mussolini (m. 1945)
• 11ma di marto - Walter Guevara Arze, prezidanto di Bolivia (m. 1996)
• 19ma di marto - Hugh Watt, Nova-Zelandana politikisto (m. 1980)
• 27ma di marto - James Callaghan, chefministro di Unionita Rejio (m. 2005)
• 9ma di aprilo - Amácio Mazzaropi, Brazilian aktoro e filmifisto (m. 1981)

Kim Il-sung

• 15ma di aprilo - Kim Il Sung, chefo di stato di Nord-Korea (m. 1994)
• 19ma di aprilo - Glenn T. Seaborg, Usana kemiisto, Nobel-laureato pri kemio (m. 1999)
• 21ma di aprilo - Marcel Camus, Franca filmifisto (m. 1982)
• 18ma di mayo - Perry Como, Usana kantisto e televizion-prizentisto (m. 2001)
• 22ma di mayo - Herbert C. Brown, Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (m. 2004)
• 24ma di mayo - Edward Victor Luckhoo, prezidanto di Guyana (m. 1998)
• 26ma di mayo - János Kádár, chefministro di Hungaria (m. 1989)
• 28ma di mayo - Patrick White, Australiana skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (m. 1990)
• 30ma di mayo - Julius Axelrod, Usana biokemiisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (m. 2004)
• 4ma di junio - William Dargie, Australiana piktisto (m. 2003)
• 4ma di junio - Robert Jacobsen, Dana skultisto e piktisto (m. 1993)
• 23ma di junio - Samson Kisekka, chefa ministro di Uganda (m. 1999)
• 23ma di junio - Alan Turing, Britaniana matematikisto (m. 1954)
• 14ma di julio - Woody Guthrie, Usana muzikistulo (m. 1967)

Milton Friedman

• 31ma di julio - Milton Friedman, Usana ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 2006)
• 4ma di agosto - Raoul Wallenberg, Sueda arkitekto e diplomacisto (m. c. 1947)
• 7ma di agosto - Võ Chí Công, chefo di stato di Vietnam (m. 2011)
• 10ma di agosto - Jorge Amado, Braziliana skriptisto (m. 2001)
• 14ma di agosto - Frank Oppenheimer, Usana ciencisto (m. 1985)
• 13ma di agosto - Salvador Luria, Italiana ciencisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (m. 1991)
• 23ma di agosto - Gene Kelly, Usan aktoro (m. 1996)
• 25ma di agosto - Erich Honecker, chefo di Est-Germania (m. 1994)
• 30ma di agosto - Edward Mills Purcell, Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1997)
• 5ma di septembro - John Cage, Usana muzikistulo (m. 1992)
• 10ma di septembro - Basappa Danappa Jatti, Indiana politikisto (m. 2002)
• 12ma di septembro - Stanisław Lem, Polona skriptisto (m. 2006)

Michelangelo Antonioni

• 29ma di septembro - Michelangelo Antonioni, Italiana filmifisto (m. 2007)
• 7ma di oktobro - Fernando Belaúnde Terry, prezidanto di Peru (m. 2002)
• 17ma di oktobro - Papo Ioannes Paulus la 1ma (m. 1978)
• 18ma di oktobro - Philibert Tsiranana, prezidanto di madagaskar (m. 1978)
• 3ma di novembro - Alfredo Stroessner, diktatoro di Paraguay (m. 2006)
• 19ma di novembro - George Emil Palade, Rumana ciencisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (m. 2008)
• 27ma di novembro - Connie Sawyer, Usan aktorino (m. 2018)
• 7ma di decembro - Karl Schrag, Germana-Usana piktisto (m. 1995)
• 13ma di decembro - Luiz Gonzaga, Braziliana kompozistulo e kantisto (m. 1989)
• 18ma di decembro - Givi Javakhishvili, chefministro di Gruzia (m. 1985)
• 27ma di decembro - Conroy Maddox, Angla piktisto (m. 2005)
• decembro - Abubakar Tafawa Balewa, chefministro di Nigeria (m. 1966)
• Felipe Seade, Chiliana piktisto (m. 1969)
• Ioannis Alevras, Greka politikisto (m. 1995)

Morti

• 28ma di januaro - Eloy Alfaro, prezidanto di Equador (n. 1842)
• 30ma di januaro - Luis Cordero Crespo, prezidanto di Equador (n. 1833)
• 24ma di februaro - Jules Joseph Lefebvre, Franca piktisto (n. 1836)

Guillaume la 4ma

• 25ma di februaro - Granda-duko Guillaume la 4ma di Luxemburgia (n. 1852)
• 26ma di februaro - Bernardino Caballero, prezidanto di Paraguay (n. 1839)
• 29ma di marto - Robert Falcon Scott, Angla explorero (n. 1868)
• 14ma di aprilo - Henri Brisson, chefministro di Francia (n. 1835)
• 15ma di aprilo - Francis Davis Millet, Usana piktisto (n. 1948)
• 19ma di aprilo - Patricio Escobar, prezidanto di Paraguay (n. 1843)
• 20ma di aprilo - Bram Stoker, Angla skriptisto (n. 1847)
• 14ma di mayo - August Strindberg, Sueda skriptisto (n. 1849)
• 14ma di mayo - Rejulo Frederik la 8ma di Dania (n. 1843)
• 15ma di mayo - Albino Jara, prezidanto di Paraguay (n. 1877)
• 26ma di mayo - Eduardo López de Romaña, prezidanto di Peru (n. 1847)
• 30ma di mayo - Wilbur Wright, Usana pioniro di aviacado (n. 1867)
• 12ma di junio - Frédéric Passy, Franca ekonomikisto, Nobel-laureato pri paco (n. 1822)
• 25ma di junio - Lawrence Alma-Tadema, Nederlandana piktisto (n. 1836)

Henri Poincaré

• 17ma di julio - Henri Poincaré, Franca matematikisto (n. 1854)
• 30ma di julio - Imperiestro Meiji di Japonia (n. 1852)
• 30ma di julio - Juan Gualberto González, prezidanto di Paraguay (n. 1851)
• 13ma di agosto - Jules Massenet, Franca kompozisto (n. 1842)
• 16ma di agosto - Johann Martin Schleyer, Germana sacerdoto, kreinto di Volapük (n. 1831)
• 6ma di oktobro - Auguste Marie François Beernaert, chefministro di Belgia, Nobel-laureato pri paco (n. 1829)
• 12ma di novembro - José Canalejas Méndez, chefministro di Hispania (n. 1854)
• 21ma di novembro - Máximo Tajes Caceres, prezidanto di Uruguay (n. 1852)
• 23ma di decembro - Édouard Detaille, Franca piktisto (n. 1848)

Nobel-premiiziti

• Fiziko: Nils Gustaf Dalén
• Kemio: Victor Grignard, Paul Sabatier
• Fiziologio o Medicino: Alexis Carrel
• Literaturo: Gerhart Hauptmann
• Paco: Elihu Root