20 Dywizja Pancerna (III Rzesza)

20 Dywizja Pancerna

20. Panzer-Division

Wraki czołgów 20 Dywizji Pancernej zdobyte przez Armię Czerwoną pod Bobrujskiem, 1944
Historia
Państwo	III Rzesza
Sformowanie	1940
Rozformowanie	1945
Dowódcy
Pierwszy	gen. wojsk panc. Horst Stumpff
Ostatni	gen. mjr Hermann von Oppeln-Bronikowski
Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Formacja	Wehrmacht
Rodzaj wojsk	wojska pancerne

Znaki taktyczne

20 Dywizja Pancerna (niem. 20. Panzer-Division) – niemiecka dywizja pancerna z okresu II wojny światowej, uczestniczyła w ataku na Związek Radziecki. Skapitulowała w 1945.

Historia

Dywizja została sformowana rozkazem z 15 października 1940 roku w Erfurcie z części oddziałów wchodzących w skład 19 Dywizji Piechoty, które nie weszły w skład 19 Dywizji Pancernej. Po utworzeniu stacjonowała na terenie Niemiec, wchodząc w skład 11 Armii.

W maju 1941 roku została włączona w skład 3 Grupy Pancernej i w składzie tej grupy wzięła udział w ataku na ZSRR w czerwcu 1941, walcząc na środkowym odcinku frontu wschodniego w Grupie Armii Środek. Walczyła wtedy w rejonie Mińska, Smoleńska. Następnie została włączona w skład 4 Grupy Pancernej i walczyła pod Wiaźmą oraz wzięła udział w bitwie pod Moskwą.

Przez cały następny rok walczyła na środkowym odcinku frontu wschodniego w składzie Grupy Armii Środek w rejonie Orła. W 1943 roku nadal znajdywała się na środkowym odcinku frontu wschodniego i w lipcu 1943 roku wzięła udział w bitwie na łuku kurskim w rejonie Orła. Następnie walczyła w rejonie Briańska, Mohylewa, Witebska.

W 1944 roku początkowo walczyła w rejonie Witebska, a następnie Bobrujska. W czasie tych walk poniosła duże straty i w maju 1944 roku została wycofana z linii frontu, wchodząc w skład odwodu OKH. Następnie skierowano ją do Rumunii, skąd w październiku przerzucono ją do Prus Wschodnich. Stacjonowała tam do stycznia 1945 roku.

Pod koniec stycznia 1945 roku została przerzucona na Śląsk, a następnie skierowano ją do Saksonii. W kwietniu 1945 roku wzięła udział w bitwie pod Budziszynem, gdzie walczyła przeciwko 2 Armii Wojska Polskiego w składzie 17 Armii. Następnie wycofała się na południowy wschód na Dolny Śląsk przez Lubań i Strzegom w okolice Ślęży i ostatecznie w maju 1945 roku skapitulowała przed wojskami radzieckimi.

Oficerowie dowództwa dywizji

Dowódcy dywizji

• gen. wojsk panc. Horst Stumpff (1940–1941)
• gen. por. Georg von Bismarck (1941)
• gen. wojsk panc. Wilhelm Ritter von Thoma (1941–1942)
• gen. por. Walther Düvert (1942)
• gen. wojsk panc. Heinrich Freiherr von Lüttwitz (1942–1943)
• gen. wojsk panc. Mortimer von Kessel (1943–1944)
• gen. por. Werner Marcks (1944)
• gen. wojsk panc. Mortimer von Kessel (1944) (powtórnie)
• gen. mjr Hermann von Oppeln-Bronikowski (1944–1945)

Struktura organizacyjna

Skład w 1941

• 21 pułk pancerny (Panzer-Regiment 21)
• 20 Brygada Strzelców (Schützen-Brigade 20)
  • 59 pułk strzelców (Schützen-Regiment 59)
  • 112 pułk strzelców (Schützen-Regiment 112)
  • 20 batalion motocyklowy (Kradschützen-Bataillon 20)
• 92 pułk artylerii (Artillerie-Regiment 92)
• 92 dywizjon przeciwpancerny (Panzerjäger-Abteilung 92)
• 92 pancerny batalion pionierów (Panzer-Pionier-Bataillon 92)
• 92 batalion łączności (Nachrichten-Abteilung 92)

Skład w 1943

• 21 pułk pancerny (Panzer-Regiment 21)
• 59 pułk grenadierów pancernych (Panzer-Grenadier-Regiment 59)
• 112 pułk grenadierów pancernych (Panzer-Grenadier-Regiment 112)
• 92 pułk artylerii pancernej (Panzer-Artillerie-Regiment 92)
• 20 pancerny batalion rozpoznawczy (Panzer-Aufklärungs-Abteilung 20)
• 295 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (Heeres-Flak-Artillerie-Abteilung 295)
• 92 dywizjon przeciwpancerny (Panzerjäger-Abteilung 92)
• 92 pancerny batalion pionierów (Panzer-Pionier-Bataillon 92)
• 92 pancerny batalion łączności (Panzer-Nachrichten-Abteilung 92)

Bibliografia

• Jorge Rosado, Chris Bishop: Dywizje pancerne Wehrmachtu 1939–1945. Poznań: Wydawnictwo Vesper, 2012. ISBN 978-83-7731-130-1.
• Leksykon Wehrmachtu – 20 Dywizja Pancerna