Jump to content

A' Ghrèig Àrsaidh

O Uicipeid
Mapa na Grèige Àrsaidh le Matthäus Seutter.

B' e sìobhaltas anns a' Ghrèig agus air feadh na Mara Meadhanaiche eadar 1000 RC agus 600 an dèidh Chrìosta a bha anns a' Ghrèig Àrsaidh.

Tha i cudromach ann an saoghal an litreachais, mar h-eisimpleir le obair aig Homer,[1] eachdraidh agus cruinn-eòlas aig Herodotus[2] agus saoghal na feallsanachd, gu h-àraid Plato[3] agus Aristotle.[4]

Ath-chum Alasdair Mòr an t-saoghal leis a cheannsachaidhean anns an Ear-mheadhanach.[5]

Chaidh na Geamannan Oilimpigeach a stèidhicheadh ann an Olympia agus b' e Koroibos à Elis a' chiad bhuannaiche ann an 776 RC, a-rèir traidisein. Ghabh na Geamannan Oilimpigeach àite gach ceithir bliadhna. Ghabh geamannan eile àite gach dà no ceithir bliadhna cuideachd ann an Corinth (na geamannan Isthmiach), ann an Delphi (na geamannan Pithiach) agus na geamannan Nemeach ann an Nemea.[6]

Iomraidhean

[deasaich | deasaich an tùs]
Commons
Commons
Tha dealbhan ann an Wikimedia Commons cuideachd a tha ceangailte ris an aiste seo:
  1. Dunn, Daisy (22mh dhen Fhaoilleach 2020): “Who was Homer?”. Taigh-tasgaidh Breatannach. Air a thogail 9mh dhen Ghiblean 2020.
  2. Kindt, Julia (22mh dhen Chèitean 2016): “Guide to the classics: The Histories, by Herodotus”. The Conversation. Air a thogail 14mh dhen t-Sultain 2023.
  3. Kraut, Richard (21mh dhen t-Sultain 2017): Zalta, Edward N.:“Plato”. The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2017 Edition). Oilthigh Stanford. Air a thogail 9mh dhen Ghiblean 2020.
  4. Shields, Christopher (21mh dhen Dùbhlachd 2016): Zalta, Edward N.:“Aristotle”. The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2016 Edition). Oilthigh Stanford. Air a thogail 9mh dhen Ghiblean 2020.
  5. Alexander the Great (356 - 323 BC)”. BBC. Air a thogail 9mh dhen Ghiblean 2020.
  6. Frequently Asked Questions about the Ancient Olympic Games”. Perseus. Oilthigh Thufts. Air a thogail 14mh dhen t-Sultain 2023.