Aagtekerke

**Aagtekerke**
**Aegte** (Zeeuws)
Plaats in Nederland
	(Details)
	;
Situering
Provincie	Zeeland
Gemeente	Veere
Coördinaten	51° 33′ NB, 3° 31′ OL
Algemeen
Oppervlakte	9,91 km²
- land	9,84 km²
- water	0,07 km²
Inwoners ; (2023-01-01)	1.465 ; (148 inw./km²)
Woningvoorraad	557 woningen
Overig
Woonplaatscode	2774
Detailkaart
	Aagtekerke in de gemeente Veere
Portaal	Nederland

Aagtekerke (Zeeuws: Aegte) is een dorp in de gemeente Veere in de Nederlandse provincie Zeeland. Op 1 januari 2023 bedroeg het aantal inwoners 1.465. Het dorp ligt nabij Domburg en Oostkapelle maar ligt zelf niet aan de zee. Aagtekerke was tot 1 juli 1966 een zelfstandige gemeente, waarna het tot 1997 deel uitmaakte van de gemeente Mariekerke. Aagtekerke is genoemd naar de heilige Agatha (patrones van het dorp). Tegenwoordig is het dorp niet rooms meer. De protestantse kerk speelt nog wel een rol van betekenis, bij de gemeenteraadsverkiezingen van 7 maart 2006 kreeg de SGP in dit dorp 61,8% van de stemmen. Een groot deel van de bevolking is lid van de plaatselijke Gereformeerde Gemeente. Het kerkgebouw van deze kerkelijke gemeente telt 977 zitplaatsen op een bevolking van circa 1.500 mensen.

Wapen

Het wapen van Aagtekerke bevat in zilver een gouden buste van een vrouw. Dit is vermoedelijk de heilige Agatha, wat het tot een sprekend wapen zou maken. Het werd op 9 februari 1838 bevestigd als gemeentewapen. De buste is later afgebeeld op het wapen en de vlag van de gemeente Mariekerke. Het wapen van de heerlijkheid Aagtekerke voerde de buste in natuurlijke kleur, met een mantel van purper. Het werd bevestigd op 10 november 1819.

Dorpskerk

Sinds 1327 is er in Aagtekerke sprake van de kerk van Sint-Agatha. Mogelijk gaat de historie van de kerk nog verder terug, tot de tijd van een klooster, waarvan de abdis Agatha heette. De kerktoren is het oudste gedeelte: deze dateert uit de vijftiende eeuw. Het schip heeft zijn huidige vorm gekregen in 1625. Bijzonder is het grafmonument van Hendrik Thibaut, heer van Aagtekerke, burgemeester van Middelburg en bewindhebber van de Vereenigde Oostindische Compagnie. Het monument werd in 1669 vervaardigd door de beroemde beeldhouwer Rombout Verhulst, die ook de praalgraven van de zeehelden Tromp en De Ruyter maakte.

Gereformeerde Gemeente

Vanaf 1836 kwamen op de buitenplaats Sint-Jan ten Heere de eerste afgescheidenen van Zeeland samen. Men noemde zich Gereformeerde Gemeente Jesu Christi, die vergadert te Sint-Jan ten Heere. Na verloop van tijd werden ook te Middelburg aan de Lange Delft kerkdiensten gehouden. Na het overlijden van eigenaar jhr. Versluijs werd de buitenplaats Sint-Jan ten Heere in 1876 verkocht en daarna gesloopt om plaats te maken voor een boerenhofstede. Omdat de gelegenheid om godsdienstoefeningen te houden hiermee dus was vervallen, besloot de kerkeraad een eenvoudig kerkje te laten zetten te Aagtekerke aan de weg naar Westkapelle (toen nog Zandweg geheten, nu de Prelaatweg). De bouw had nog in 1876 plaats, Aagtekerke bleef echter een afdeling van de Middelburgse gemeente. Pas op 5 april 1900 werd Aagtekerke tot een zelfstandige gemeente verklaard. In 1909 werd een nieuwe kerk gebouwd voor ƒ5.563,-.

De eerste predikant van Aagtekerke was H. Kieviet, die de gemeente eerst enige tijd als oefenaar diende. Hij werd opgevolgd door ds. R. Kok die in 1915 als kandidaat een beroep naar deze gemeente aannam. In 1922 achtte de kerkenraad het noodzakelijk ds. Kok te vermanen omdat hij op zondag gebruik maakte van de fiets. Kort na zijn vertrek in juli 1925 werd de stokman weer het recht verleend om slapende kerkgangers wakker te maken. Door de leesdiensten was dat kennelijk meer urgent geworden.

In 1924 kwam een eigen school tot stand. In 1938 richtte de kerkenraad een jongelingsvereniging op, nadat daar nogal wat moeilijkheden aan vooraf waren gegaan. In 1921 was men daar immers vierkant tegen. Per 1 januari 1963 werd de psalmberijming van Datheen ingeruild voor de berijming van 1773. In 1970 werd een nieuwe kerk in gebruik genomen, omdat de oude kerk in vervallen staat verkeerde. De bouwkosten van de nieuwe kerk bedroegen ƒ670.000,-. In 1991 is dit gebouw uitgebreid tot 977 zitplaatsen. Door het toenemende toerisme en de groei van de gemeente waren er ook na deze uitbreiding spoedig te weinig zitplaatsen en ging men over tot drie diensten per zondag.

Monumenten

Op het dorpsplein staat de Dorpskerk. Ten zuiden van het dorp staat de Aagtekerkse molen, een houten zeskante korenmolen uit 1801. Het is de enige overgebleven zeskante molen in de provincie Zeeland. Ten zuidwesten van Aagtekerke liggen twee vliedbergen.

Politiek

Gemeenteraadsverkiezingen

Aagtekerke was tot 30 juni 1966 een zelfstandige gemeente, om over te gaan in de gemeente Mariekerke, die later in 1997 over ging in de gemeente Veere. Hierbij de verkiezingsuitslagen sinds 1931:


	1931		1935		1939		1946		1949		1953		1958		1962
Partij	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%
PCG	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	185	47,56	188	49,87	186	47,45
SGP	114	34,65	93	26,42	107	31,75	147	40,69	160	41,13	158	40,62	140	37,14	168	42,86
PC	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	46	11,83	-	-	38	9,69
ARP	110	33,43	84	23,86	67	19,88	54	15,47	53	13,62	-	-	-	-	-	-
LSP	62	18,84	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
CHU	-	-	45	12,78	61	18,1	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Overig	43	13,07	130	36,93	102	30,27	153	43,84	176	45,24	-	-	49	13,0	-	-
Totaal	229		352		377		349		389		389		377		392

Tweede Kamer


	1925		1933		1937		1946		1948		1952		1956		1959		1963
Partij	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%
SGP	141	42,73	179	50,56	179	49,18	198	57,89	230	49,89	211	50,48	197	47,24	194	50,92	192	48,73
CHU	11	3,33	49	13,84	56	15,38	77	22,51	91	19,74	96	22,97	121	29,02	102	26,77	118	29,95
ARP	132	40,0	98	27,68	86	23,63	51	14,91	51	11,06	48	11,48	46	11,03	41	10,76	35	8,88
PvdA	-	-	-	-	-	-	12	3,51	40	8,68	30	7,18	28	6,71	15	3,94	15	3,81
Boerenpartij	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	5	1,31	13	3,3
VVD	-	-	-	-	-	-	-	-	10	2,17	17	4,07	12	2,88	19	4,99	12	3,05
KVP	-	-	-	-	-	-	-	-	10	2,17	8	1,91	11	2,64	3	0,79	4	1,02
CPN	-	-	-	-	-	-	-	-	27	5,86	1	0,24	1	0,24	-	-	2	0,51
PSP	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	2	0,51
Katholieke Nationale Partij	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	5	1,2	-	-	-	-	-	-
Partij van de Vrijheid	-	-	-	-	-	-	4	1,17	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Vrijheidsbond	24	7,27	17	4,8	21	5,77	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
VDB	5	1,52	-	-	15	4,12	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Plattelandersbond	8	2,42	5	1,41	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
VNH	-	-	3	0,85	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Recht en Vrijheid	-	-	2	0,56	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
SDAP	3	0,91	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Overig	6	1,8	1	0,28	7	1,92	-	-	2	0,43	2	0,48	1	0,24	2	0,52	1	0,25
Totaal/Opkomst	330	92,01%	354	90,5	364	89,51	350		459		418	96,76	417	97,69	381	94,15	394	93,88

Provinciale Staten


	1931		1935		1939		1946		1950		1954		1958		1962		1966
Partij	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%	Stemmen	%
SGP	152	45,51	171	49,57	169	50,0	196	57,31	205	54,96	212	54,5	197	50,38	192	50,66	204	48,23
CHU	32	9,58	59	17,1	64	18,93	79	23,1	100	26,81	110	28,28	123	31,46	108	28,5	130	30,73
ARP	123	36,83	88	25,51	72	21,3	50	14,62	49	13,14	47	12,08	45	11,51	42	11,08	34	8,04
Boerenpartij	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	25	5,91
PvdA	-	-	-	-	-	-	6	1,75	11	2,95	7	1,8	9	2,3	18	4,75	11	2,6
VVD	-	-	-	-	-	-	-	-	9	2,14	11	2,83	15	3,84	14	3,69	10	2,36
KVP	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	2	0,51	2	0,51	5	1,32	5	1,18
Partij van de Vrijheid	-	-	-	-	-	-	10	2,92	-	-	-	-	-	-	-	-
LSP	19	5,69	19	5,51	19	5,62	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
VDB	5	1,5	5	1,45	8	2,37	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Overig	3	0,9	3	0,87	7	1,8	1	0,29	-	-	-	-	-	-	-	-	4	0,95
Totaal/Opkomst	334	89,92	345	89,85	338	85,64	342	86,53	373	86,54	389	89,02	391	93,14	379	92,14	423	95,55

Toerisme

Twee grote campings in Aagtekerke zijn Schoolzicht en Westhove.

Geboren

Karin Peters (1938-2011), schrijfster

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen

Zie de categorie Aagtekerke van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[CBS_Kerncijfers_wijken_en_buurten_2023-1] Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen

[1]