Aerogel
Aerogel je jedan od najlakših poznatih tvrdih materijala (do izuma aerografita je držao titulu najlakšeg [1] [2]). Često se naziva zamrznuti dim ili modri dim. Veoma je krhak, ima najveću vrijednost toplotne izolacije, najnižu gustoću i najnižu zvučnu provodljivost. Krut je na lagani dodir, a mekan na čvrsti.
Riječ je o silikatnoj čvrstoj supstanci koja sadrži 99,8% zraka. Prvi aerogel, sličan ovom današnjem pronašao je profesor Steven Kistler 1931. godine. Ipak veoma dugo nije našao nikakvu praktičnu primjenu i u velikoj mjeri je bio zaboravljen.
Gustoća aerogela iznosi samo 0,3 - 3 g/dm3, a gustoća nekih aerogelova je samo za par procenata veća od gustoće vazduha.
Iako naizgled imaju nježnu strukturu, mnogi aerogelovi imaju veoma dobre mehaničke osobine, a posebno su otporni na pritisak i razvlačenje. Mogu da izdrže pritisak na glatku površinu mase do 2000 puta veće od njihove. Ipak veoma su lomljivi (nisu otporni na udarce) i nisu otporni na savijanje i sječenje.
Silikatni aerogelovi su stabilni do temperature topljenja silicija tj. 1200 °C.
Upotreba
[uredi | uredi izvor]Zbog svih svojih osobina, aerogel je veoma dobar materijal za izgradnju svemirskih letjelica. također se koriste kao izolacioni sloj u odijelima astronauta. Počinju da se koriste i u avioindustriji kao termička izolacija u avionima. Planira se njegovo korištenje u građevinarstvu, kao i u odjeći za svakodnevnu upotrebu. Ipak za sada glavna prepreka je veoma visoka cijena. Aerogel se također koristi kao katalizator za neke hemijske reakcije.
NASA je iskoristila aerogel u svemirskoj misiji „Stardust“ za prikupljanje čestica i uzoraka svemirske prašine. Te čestice dostižu velike brzine pa ih je izuzetno teško uhvatiti. Pri zabadanju u aerogel čestice naglo usporavaju ne mjenjajući oblik i hemijski sastav. Veličina čestica je od 1 do 100 mikrometara.
Reference
[uredi | uredi izvor]Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- Slike aerogela (en)
- http://stardust.jpl.nasa.gov/news/news93.html
- http://www.timesonline.co.uk/tol/news/uk/science/article2284349.ece Arhivirano 13. 5. 2008. na Wayback Machine
- http://stardust.jpl.nasa.gov/tech/aerogel.html
- http://www.aerogel.org/
- https://web.archive.org/web/20121112174315/http://appliedseparations.com/ASInteractive/Overviews/SCF/Aerogel_Primer/player.html
- http://www.educatedearth.net/video.php?id=3644