Ahmad Szauki
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Język | |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
| |
Ahmad Szauki (ur. 1868 w Kairze, zm. 23 października 1932; arabski: أحمد شوقي) – egipski poeta i dramaturg, uznawany za jednego z najwybitniejszych pisarzy arabskojęzycznych przełomu XIX i XX wieku[1][2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Miał pochodzenie czerkieskie, tureckie, kurdyjskie i greckie[3][4].
Po odbyciu studiów wyższych we Francji pełnił, do 1914 roku, funkcję nadwornego poety kedywa. Protureckie poglądy były przyczyną jego przymusowej emigracji, podczas której przebywał do 1919 roku w Barcelonie. Do swojej ojczyzny powrócił po zakończeniu I wojny światowej, gdzie rozkwitł jego wielki talent poetycki. Nazywany jest Księciem poetów (ar. Amir al- Shu’araa)[5].
Zajmował się pisaniem wierszy patriotycznych, a także między innymi poematów historycznych. Swoją twórczość wzorował na styl wielkich arabskich neoklasyków, takich jak np. Al-Mutanabbi. Jest autorem wielu wspaniałych pod względem formy i nowoczesnej treści kasyd. Dodatkowo zasłynął także jako dramaturg, pisząc utwory, których tematyka dotyczyła starożytnego Egiptu, a także dawnej historii Arabów. Ahmad Szauki w swoich dziełach poetyckich posługiwał się pięknym językiem klasycznym. Z drugiej strony chcąc zachować realizm swoich komedii, a także przybliżyć je szerszej publiczności, pisał je dialektem egipskim.
Ahmad Szauki jest autorem przekładów z języka francuskiego na arabski poezji Lamartine’a, a także bajek pióra La Fontaine’a.
Na język polski przełożone zostały drobne fragmenty utworów poetyckich Szaukiego, zamieszczone w opracowaniu Nowa i współczesna literatura arabska 19 i 20 w., Warszawa 1978, s. 237–241.
Ważniejsze dzieła
[edytuj | edytuj kod]Dramaty
[edytuj | edytuj kod]- 1893 – علي بك الكبير ('Ali Bek al-Kabir, Wielki Ali Bej)
- 1927 – مصرع كليوبترا (Masra’ Klijubatra, Śmierć Kleopatry)
- 1931 – مجنون ليلى (Madżnun Lajla)
- 1931 – قمبيز (Qambiz)
- 1932 – أميرة الأندلس (Amirat al-Andalus, Księżniczka Andaluzji)
- 1933 – عنترة ('Antara)
- 1932 – الست هدى (As-sitt Hoda, Pani Hoda – komedia)
Poezja
[edytuj | edytuj kod]- 1898 – الشوقيات (Asz-Szaukijjat, Poematy Szaukiego)
- 1898 – نهج البردة (Nahdż al-burda; słynny poemat o proroku Mahomecie)
- 1939 – دول العرب وعظماء الاسلام (Duwal al-'arab wa ‘uzma’ al-islam)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ J. Bielawski, K. Skarżyńska-Bocheńska, J. Jasińska, Nowa i współczesna literatura arabska 19 i 20 w., s. 235.
- ↑ Esat Ayyıldız, “Ahmet Şevki’nin Mısır İstiklalinin Müdafaası İçin Sömürge Yöneticisine Hitaben Nazmettiği Lâmiyye’sinin Tahlili”, Arap Edebiyatında Vatan ve Bağımsızlık Mücadelesi, ed. Ahmet Hamdi Can – İhsan Doğru (Ankara: Nobel Bilimsel Eserler, 2021), 1-26.
- ↑ Goldschmidt 2013 ↓, s. 381.
- ↑ Shahid 2010 ↓, s. 305.
- ↑ J. Bielawski, Historia literatury arabskiej. Zarys, s. 375.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- J. Bielawski, Historia literatury arabskiej. Zarys, Warszawa 1968, s. 375–376.
- J. Bielawski, K. Skarżyńska-Bocheńska, J. Jasińska, Nowa i współczesna literatura arabska 19 i 20 w. Literatura arabskiego Wschodu, Warszawa 1978, s. 235–241.
- Irfan Shahid, Ahmad Shawqi (1868-1932), 2000, ISBN 978-3447061414.
- Arthur Goldschmidt, Historical Dictionary of Egypt, 2013, ISBN 978-0810880252.
- Esat Ayyıldız, “Ahmet Şevki’nin Mısır İstiklalinin Müdafaası İçin Sömürge Yöneticisine Hitaben Nazmettiği Lâmiyye’sinin Tahlili”, Arap Edebiyatında Vatan ve Bağımsızlık Mücadelesi, ed. Ahmet Hamdi Can – İhsan Doğru (Ankara: Nobel Bilimsel Eserler, 2021), 1-26.