Airborne Museum

Informatiecentrum Airborne at the Bridge
	Informatiecentrum Airborne at the Bridge
Locatie	Rijnkade 150, Arnhem
Type	Historisch informatiecentrum
Opgericht	2017
Aantal bezoekers	25.000 bezoekers
	Officiële website;
Portaal	Kunst & Cultuur

Airborne Museum 'Hartenstein'
	Airborne Museum
Locatie	Utrechtseweg 232, Oosterbeek
Type	Historisch museum
Opgericht	1949
Personen
Directeur	Ronnie Weijers
Huisvesting
Monumentstatus	Rijksmonument
Monumentnummer	32436
Aantal bezoekers	101.000 bezoekers
	Officiële website;
Portaal	Kunst & Cultuur

Airborne Museum at Hartenstein is een museum in Oosterbeek bij Arnhem over de Slag om Arnhem in september 1944.

Het museum, gevestigd in het voormalige hoofdkwartier van de Britse troepen tijdens de slag, heeft een uitgebreide collectie wapens, kleding, uitrustingsstukken, interviews, foto’s en video’s. Het museum bevat naast de tentoongestelde collectie tevens de met prijzen bekroonde Airborne Experience. In deze ondergrondse ruimte treden bezoekers zelf in de voetsporen van een soldaat. Aan de Arnhemse Rijnkade, tegenover de John Frostbrug, beschikt het museum ook over het informatiecentrum, Airborne at the Bridge, over de Slag om Arnhem.

Het museum richt zich niet enkel op de geallieerde zijde van het verhaal, maar toont ook de Duitse kant en de betrokken burgerbevolking. Het museum beoogt te laten zien dat vrijheid nooit vanzelfsprekend is.

Het Airborne Museum werd volledig vernieuwd in 2020 en is betrokken bij een reeks evenementen rond de Slag om Arnhem. Het museum, dat dicht bij de Airborne War Cemetery ligt, dient als ontmoetingsplaats voor veteranen en anderen die de slag herdenken.

Geschiedenis

Herberg, herenhuis en hotel

Hartenstein, waar het museum zich sinds 1978 bevindt, heeft een lange voorgeschiedenis. Al in 1728 wordt er gesproken over Het Rode Hert, een herberg gelegen aan de Utrechtseweg in Oosterbeek. In 1779 werd deze herberg en de naaste omgeving verkocht aan J. van der Sluys, een advocaat aan het hof van Gelderland. De herberg werd afgebroken en er kwam een herenhuis met bijgebouwen voor in de plaats. Met de verbouwing kreeg het herenhuis ook een nieuwe naam: Hartenstein. Na de dood van Van der Sluys kende Hartenstein verschillende eigenaars. Omstreeks 1865 werd de villa gebouwd zoals die nu te bezichtigen is. Hierbij werd ook een koetshuis gebouwd, waarin nu een restaurant is gevestigd. In 1905 werden hier twee serres aan toegevoegd. Nadat de gemeente Renkum in 1942 eigenaar was geworden, werd besloten het pand als hotel in te richten. Tijdens de Slag om Arnhem zou het voor Britse parachutisten een belangrijke rol vervullen.

Slag om Arnhem

In het gebied rond Arnhem landden in september 1944 ruim 10.000 geallieerde luchtlandingstroepen. Belangrijkste doel was om de verkeersbrug over de Nederrijn in Arnhem te veroveren en te beschermen tegen Duitse troepen totdat het grondleger de luchtlandingstroepen zou komen ontzetten. Luitenantkolonel John Frost bereikte met het tweede bataljon de brug waar meerdere dagen zware gevechten werden geleverd. Het overgrote deel van de luchtlandingstroepen wist de brug echter niet te bereiken, waardoor generaal Roy Urquhart gedwongen was zijn hoofdkwartier te vestigen in hotel ‘Hartenstein’.

Op en rond het gebied werden zware gevechten uitgevochten waarbij aan beide kanten veel doden en gewonden vielen. Op donderdag 21 september moesten de troepen bij de verkeersbrug opgeven. Pas op 26 september, toen de overgebleven geallieerde troepen zich terugtrokken over de Nederrijn, werd hotel Hartenstein verlaten. De geallieerde troepen hadden de Slag om Arnhem verloren en het gebouw bleef zwaar beschadigd achter.

Museum

Kort na het einde van de Tweede Wereldoorlog ontstond het idee een museum over de Slag om Arnhem op te richten. Aanvankelijk (1949) werd dit in kasteel Doorwerth gerealiseerd. Hartenstein functioneerde na de oorlog wederom als hotel. In korte tijd groeide de collectie bij kasteel Doorwerth, zodat gezocht werd naar een grotere locatie. Hotel Hartenstein stopte de exploitatie in 1977^[2] en op 11 mei 1978 opende Airborne Museum Hartenstein zijn deuren.

In 2008 sloot het museum tijdelijk om het te moderniseren. Er werd onder meer een Hall of Fame ingericht. Ook werd het museum uitgebreid met een ondergrondse kelder van 900m² en een volledig nieuwe ontvangsthal. In 2009, bij de 65ste herdenking van de Slag om Arnhem, werd het vernieuwde museum heropend. In de kelder is een Airborne Experience gebouwd waarbij de bezoeker de slag zelf beleeft als een soldaat. Deze ruimte heeft verschillende prijzen en nominaties gekregen.^[3]

Park

Rondom het museum is een park waarin een aantal monumenten zijn geplaatst. Tegenover de voordeur van het voormalige hotel staat het monument To the people of Gelderland. Het werd in 1994 onthuld als dank voor de opvang van de Britse en Poolse Airborne soldaten die hier hadden gevochten en werden opgevangen door de lokale bevolking.

Bij de nieuwe entree van het museum staat een gedenkbank die de mannen van de 1st Airborne Division Worksop Royal Electrical and Mechanical Engineers 1942-1945 herdenkt. Deze werd op 18 september 1999 onthuld.^[bron?]

Galerij

Roy Urquhart bij zijn hoofdkwartier in Hotel Hartenstein tijdens Operatie Market Garden
To the people of Gelderland
Gedenkbank

Informatiecentrum Airborne at the Bridge

Aan de Arnhemse Rijnkade, tegenover de John Frostbrug, bevindt zich sinds 2017 een nieuw informatiecentrum over de Slag om Arnhem. De exploitatie en inrichting wordt verzorgd door het Airborne Museum. Bezoekers kunnen gratis voorwerpen bekijken en naar verhalen luisteren die te maken hebben met de slag om Arnhem. Ook met behulp van een 3D-presentatie kunnen bezoekers de landingen van de parachutisten, de opmars naar de brug, de nederlaag van de Britten en de vluchtelingenstroom die op gang kwam in Arnhem virtueel meemaken. Het nieuwe informatiecentrum moet gemiddeld 25.000 bezoekers gaan trekken.^[4]

Galerij

John Frostbrug
Airbornemonument op het Jacob Groenewoudplantsoen.
Verzetsmonument Arnhem
Airborne at the Bridge

Externe link

Commons heeft mediabestanden in de categorie Airborne Museum Hartenstein.

Website van het museum

Bronnen

www.airbornemuseum.nl
www.glk.nl/doorwerth
Ed. Mayer, S.L., Encyclopedia of World War II (Feltham 1977)
Ryan, C., Een Brug te Ver (Bussum 1974)
Leloux, H.J., en Duyts, W.J.M., In Heerlijckheit en Hoofdkwartier 1949-1989 (Renkum 1989)
Gelders Archief

↑ Openluchtmuseum opnieuw best bezochte museum van Gelderland, Omroep Gelderland, 22 december 2015. Gearchiveerd op 12 mei 2021.
↑ Braakhuis, Hans, Landgoederen in de gemeente Renkum. www.hansbraakhuis.nl. Geraadpleegd op 4 juli 2024.
↑ internationale designprijs voor airborne experience in oosterbeeks museum. DPG Media. Geraadpleegd op 4 juli 2024.
↑ ^a ^b Arnhem krijgt nieuw informatiecentrum slag om Arnhem, De Gelderlander, 23 december 2015. Gearchiveerd op 29 januari 2016.

[1] Openluchtmuseum opnieuw best bezochte museum van Gelderland, Omroep Gelderland, 22 december 2015. Gearchiveerd op 12 mei 2021.

[2] Braakhuis, Hans, Landgoederen in de gemeente Renkum. www.hansbraakhuis.nl. Geraadpleegd op 4 juli 2024.

[3] ternationale designprijs voor airborne experience in oosterbeeks museum. DPG Media. Geraadpleegd op 4 juli 2024.

[de_gelderlander,_23_december_2015-4] Arnhem krijgt nieuw informatiecentrum slag om Arnhem, De Gelderlander, 23 december 2015. Gearchiveerd op 29 januari 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]