Aktif gözlem
Aktif gözlem veya bekle ve gör, tıbbi problemlerde müdahale ya da tedavi öncesinde uygulanan tıbbi bir yaklaşımdır. Bu süre içerisinde tekrar tekrar tetkikler yapılır.
Bekleme tedavisi,[1] aktif izlem ve masterly inactivity.[2] masterly inactivity teriminin tıbbi olmayan bağlamları da vardır.[3]
Bekle gör yaklaşımı ve tıbbi gözlem arasında ince bir fark vardır,[4] fakat bazı kaynaklarda eşit kabul edilirler.[5][6] Genellikle, bekle gör yaklaşımı ayakta tedavi edilen hastalarda uygulanır ve aylar, hatta yıllar alabilir. Aksine, tıbbi gözlem genelde yatan hastala uygulanır ve belirli gün ve saatleri vardır.
Tıpta kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Aktif gözlem, kendiliğinden çözülen sağlık sorunlarında, tanı belirsizliği olan durumlarda ve tedavi risklerinin faydanın ötesine geçtiği vakalarda uygulanır.
Orta kulak iltihabı gibi bilinen birçok hastalığın tedavisinde başvurulan bir yöntemdir.;[7] Olası bir operasyon öncesi cerrahide sıklıkla başvurulan bir yöntemdir,[8] Semptom (mesela karın ağrısı) zamanla düzelebilri veya daha da kötüleşebilir.
Diğer örnekler arasında:
- İyi huylu prostat hipertrofisi tedavisi
- Depresyon.[9]
- Otitis media[10]
- Kasık fıtkı
- Bebeklerde garip davranışlar
- Prostat kanserinin aktif izlenimi
- Asemptomatik böbrek taşları
Uygulama
[değiştir | kaynağı değiştir]Bekle gör
[değiştir | kaynağı değiştir]Birçok uygulamada, açık bir karar ağacı oluşturulmasında ya da diğer hastalık yönetim şekillerine geçişte başvurulan önemli bir bileşendir.[11] Kanser hastalığının ameliyat sonrası yönetimide kanser nüksü yaygındır.
Tıbbi gözlem
[değiştir | kaynağı değiştir]Genelde hastalar hastane politikasına göre 24 ya da 48 saat gözlem altında tutulur ve sonrasında ya hastaneye yatırılır ya da ayakta tedavi edilir. Bazı durumlarda hastanın sigortasının "tıbbi gözlem'i" nasıl tanımladığı da rol oynayabilir.[12]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "ACS :: Expectant Management (Watchful Waiting)". 27 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Vaile JC, Griffith MJ (Eylül 1997). "Management of asymptomatic aortic stenosis: masterly inactivity but cat-like observation". Heart. 78 (3). ss. 215-7. PMC 484918 $2. PMID 9391278.
- ^ "Masterly Inactivity - TIME". Time. 18 Ağustos 1952. 21 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2010.
- ^ "Australian Prostate Cancer Website". 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Prostate cancer guide - MayoClinic.com". 24 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Definition of watchful waiting - NCI Dictionary of Cancer Terms". 25 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "American Academy of Pediatrics". 14 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2015.
- ^ Kendall C, Murray S (Nisan 2006). "Is watchful waiting a reasonable approach for men with minimally symptomatic inguinal hernia?". CMAJ. 174 (9). ss. 1263-4. doi:10.1503/cmaj.060299. PMC 1435959 $2. PMID 16636325.
- ^ Meredith LS, Cheng WJ, Hickey SC, Dwight-Johnson M (Ocak 2007). "Factors associated with primary care clinicians' choice of a watchful waiting approach to managing depression". Psychiatr Serv. 58 (1). ss. 72-8. doi:10.1176/appi.ps.58.1.72-a. PMID 17215415. 12 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2015.
- ^ Varrasso DA, Ashe D, Ruben R, Propp R (Ağustos 2006). "Watchful waiting for acute otitis media: are parents and physicians ready?". Pediatrics. 118 (2). ss. 849-50. doi:10.1542/peds.2005-2786. PMID 16882857.
- ^ Katz DA, Littenberg B, Cronenwett JL (Kasım 1992). "Management of small abdominal aortic aneurysms. Early surgery vs watchful waiting". JAMA. 268 (19). ss. 2678-86. doi:10.1001/jama.268.19.2678. PMID 1433687.
- ^ "Gundersen Lutheran - What is Outpatient Observation?". 11 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Lymphoma Treatment: Watch and Wait 22 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Watchful Waiting and Monitoring Indolent Lymphomas 22 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Watchful Waiting: Chapter from Lymphoma Australia's "Your Journey Of Lymphoma Treatments" DVD
- Karar ağacı