Albi
| Albi Albi | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Frantziako udalerria | |||||||||||
_La_chauss%C3%A9e_des_moulins_%C3%A0_Albi.jpg?lang=eu) | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatu burujabe |  Frantzia | ||||||||||
| Frantziaren banaketa administratiboa | Metropolitar Frantzia | ||||||||||
| Eskualdea |  Okzitania | ||||||||||
| Departamendua |  Tarn | ||||||||||
| Barruti | Albiko barrutia | ||||||||||
| Alkatea | Stéphanie Guiraud-Chaumeil (en)  | ||||||||||
| Izen ofiziala | Albi | ||||||||||
| Jatorrizko izena | Albi | ||||||||||
| Posta kodea | 81000 | ||||||||||
| Geografia | |||||||||||
| Koordenatuak | 43°55′41″N 2°08′45″E / 43.9281°N 2.1458°E | ||||||||||
 | |||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 44,26 km² | ||||||||||
| Altuera | 169 m, 130 m eta 308 m | ||||||||||
| Mugakideak | Lescure-d'Albigeois, Cagnac-les-Mines, Cambon, Carlus, Castelnau-de-Lévis, Cunac, Florentin, Fréjairolles, Marssac-sur-Tarn, Puygouzon, Rouffiac, Saint-Juéry, Saliès, Le Séquestre eta Terssac | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 50.605 (2022ko urtarrilaren 1a) 891 (2021) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 1.143 bizt/km² | ||||||||||
| Informazio gehigarria | |||||||||||
| Ordu eremua | UTC+01:00 eta UTC+02:00 | ||||||||||
| Hiri senidetuak | Girona, Palo Alto, City of Randwick (en) eta Abomey | ||||||||||
| mairie-albi.fr | |||||||||||
.svg?lang=eu)
- Artikulu hau Okzitaniako udalerriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Albi (argipena)».
Albi Okzitaniako udalerri bat da. Administratiboki Frantziako Tarn departamenduan dago, Midi-Pyrénées eskualdean. 2007an 48.889 biztanle zituen.
Klima
[aldatu | aldatu iturburu kodea]  Datu klimatikoak (Albi (1981–2010)) 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 19.5 | 24.7 | 28.3 | 29.9 | 33.5 | 38.8 | 40.8 | 41.4 | 36.4 | 31.4 | 25.3 | 21.0 | 41.4 |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 9.4 | 11.2 | 14.7 | 17.4 | 21.6 | 25.5 | 28.7 | 28.4 | 24.7 | 19.7 | 13.2 | 9.8 | 18.7 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 1.4 | 1.7 | 3.8 | 6.2 | 10.2 | 13.6 | 15.8 | 15.6 | 12.3 | 9.5 | 4.9 | 2.1 | 8.1 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | -18.6 | -12.0 | -9.8 | -2.9 | -0.2 | 4.3 | 6.5 | 4.9 | 1.0 | -2.7 | -9.4 | -10.5 | -18.6 |
| Pilatutako prezipitazioa (mm) | 55.9 | 53.1 | 51.5 | 82.0 | 79.9 | 64.4 | 40.6 | 55.9 | 57.1 | 65.4 | 60.0 | 65.1 | 730.9 |
| Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) | 10.2 | 8.4 | 8.8 | 10.2 | 9.6 | 7.3 | 5.1 | 6.5 | 6.7 | 9.1 | 9.7 | 10.0 | 101.7 |
| Eguzki orduak | 96.6 | 118.6 | 177.0 | 183.6 | 219.3 | 244.9 | 270.6 | 255.7 | 213.5 | 154.1 | 92.7 | 86.8 | 2113.2 |
| Iturria: Météo France[1][2] | |||||||||||||
Monumentuak eta interes-lekuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]_La_tour_Saint-Michel_et_la_cour_d%27honneur_du_palais_de_la_Berbie.jpg?lang=eu)
Albiren monumentu interesgarrienak:
- Santa Zeziliaren katedrala, adreiluz eraikia. Eraikuntza lanak 1282an hasi ziren.
- Zubi Zaharra, Frantziako zaharrenetarikoa eta oraindik erabiltzen dena.
- Berbie jauregia, apezpikuaren jauregia izana eta gaur egun Toulouse-Lautrec Museoaren egoitza.
Demografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Biztanleria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2007an Albi udalerrian erroldatutako biztanleak 48.889 ziren. Familiak 23.793 ziren, horien artean 11.034 pertsona bakarrekoak ziren (4.225 bakarrik bizi ziren gizonak eta 6.809 bakarrik bizi ziren emakumeak), 6.460 seme-alabarik gabeko familiak ziren, 4.158 seme-alabak dituzten bikoteak ziren eta 2.141 seme-alabak dituzten guraso-bakarreko familiak ziren.
Biztanleriak, denboran, ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du:[3]
Erroldatutako biztanleak
Etxebizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2007an 27.254 etxebizitza zeuden, 24.462 familiaren etxebizitza nagusia ziren, 526 bigarren erresidentzia ziren eta 2.266 hutsik zeuden. 14.762 etxeak ziren eta 12.177 apartamentuak ziren. 24.462 etxebizitza nagusietatik 11.848 bere jabearen bizilekua ziren, 12.191 alokairuan okupaturik zeuden eta 423 doan lagata zeuden; 2.360 etxek gela bat zuten, 3.270 etxek bi zituzten, 4.881 etxek hiru zituzten, 6.219 etxek lau zituzten eta 7.733 etxek bost zituzten. 17.099 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian. 13.052 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 6.518 etxetan bat baino gehiago zituzten.[4]
Biztanleria-piramidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2009an sexu eta adinaren araberako biztanleria-piramidea hau zen:
| Gizonak | Adinak | Emakumeak |
|---|---|---|
16 | 144 | |
128 | 363 | |
450 | 766 | |
474 | 735 | |
1.022 | 1.557 | |
931 | 1.563 | |
1.163 | 1.457 | |
1.053 | 1.256 | |
1.090 | 1.238 | |
1.419 | 1.727 | |
1.477 | 1.682 | |
1.444 | 1.638 | |
1.342 | 1.569 | |
1.386 | 1.358 | |
1.369 | 1.517 | |
1.800 | 1.789 | |
1.566 | 1.425 | |
1.282 | 1.300 | |
1.144 | 1.012 | |
937 | 801 |
Ekonomia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 30.781 ziren, horien artean 20.051 aktiboak ziren eta 10.730 inaktiboak ziren. 20.051 pertsona aktiboetatik 17.368 lanean zeuden (8.659 gizon eta 8.709 emakume) eta 2.683 langabezian zeuden (1.248 gizon eta 1.435 emakume). 10.730 pertsona inaktiboetatik 2.981 erretiraturik zeuden, 4.596 ikasten zeuden eta 3.153 "bestelako inaktibo" gisa sailkaturik zeuden.[6]
Diru sarrerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2009an Albi udalerrian 22.617 unitate fiskal zeuden, 45.911,5 pertsonek osaturik. Pertsona bakoitzeko diru-sarrera fiskalaren mediana urteko 17.408 euro zen. [7]
Ekonomia jarduerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2007an zeuden 3.539 komertzioetatik, 34 erauzte enpresak ziren, 70 janari enpresak ziren, 1 coque eta refinazio enpresa zen, 16 material elektrikoaren fabrikazioko enpresak ziren, 4 garraiorako elementuen fabrikazioko enpresak ziren, 115 bestelako produktu industrialen fabrikazioko enpresak ziren, 319 eraikuntza enpresak ziren, 835 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren, 75 garraio enpresak ziren, 224 ostalaritza eta jatetxe enpresak ziren, 67 informazio eta komunikazio enpresak ziren, 163 finantziazio enpresak ziren, 205 higiezinen enpresak ziren, 455 zerbitzu enpresak ziren, 663 administrazio publikoko enpresak ziren eta 293 «beste zerbitzu jarduera batzuk» multzoan sailkatutako enpresak ziren.[8]
2009an zeuden norbanakoentzako 795 zerbitzu publikoetatik, 2 poliziaren kasernak ziren, 4 Ogasun Publikoaren administrazio bulegoak, 3 lan bilaketa bulegoak, 1 jendarmeria, 6 posta bulegoak, 31 banku bulegoak, 5 funerariak, 60 ibilgailuen konpontzeko eta nekazaritza tresnetako lantokiak, 5 ibilgailuen ikuskaritza teknikoko lekuak, 4 ibilgailuen alokairu bulegoak, 17 autoeskolak, 42 igeltseroak, 78 margolariak, 37 zurginak, 48 iturginak, 33 argiketariak, 13 eraikuntza enpresak, 104 ile apaindegiak, 13 albaitariak, 19 aldi baterako lan enpresak, 151 jatetxeak, 73 higiezinen agentziak, 13 tintoreriak eta 33 apaindegiak.[9]
2009an zeuden 405 establezimendu komertzialetatik, 1 hipermerkatu zen, 8 supermerkatuak, 5 brikolaje denda handika, 7 120 m2 baino gehiagoko dendak, 20 120 m2 baino gutxiagoko dendak, 52 okindegiak, 21 harategiak, 4 kongelatu-dendak, 5 arraindegiak, 25 liburu dendak, 125 arropa dendak, 22 etxerako tresna dendak, 20 zapata-dendak, 11 elektrotresna dendak, 16 altzari dendak, 16 kirol-dendak, 2 lur eta paretak apaintzeko dendak, 4 drogeria, 14 lurrin-dendak, 11 bitxi-dendak eta 16 lore-dendak ziren.[10]
2000. urtean Albi udalerrian 68 nekazaritza-ustiategi zeuden, 728 hektarea erabiltzen.[11]
Hezkuntza eta osasun ekipamenduak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2009an 4 tratamendu laburretarako ospitale, 4 iraupen erdiko (jarraipen eta errehabilitazio) tratamenduetarako ospitale, tratamendu luzeetarako ospitale 1 bat, 12 psikiatriko, 2 urgentzia zentro, 2 amatasun-klinika, 8 osasun-zentro, 24 botika eta 7 anbulantzia zegoen.
2009an 5 haur-eskola eta 19 lehen-hezkuntzako eskola zegoen. Albi udalerrian 6 Bigarren Hezkuntzako ikastetxe, 5 hezkuntza orokorreko lizeo eta 4 lizeo teknologiko.Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetan 3.176 ikasle zeuden, Hezkuntza orokorreko lizeoetan ez zegoen 3.472 eta lizeo teknologikoetan 1.324.
Albi udalerrian 3 osasun-formakuntzako goi-mailako hezkuntza ez unibertsitarioko zentroak zeuden.7 Unibertsitate zentroak zeuden, horietatik 1 unibertsitate-insituto bat zen, 1 ingenieritza eskola bat eta 5 bestelako goi-mailako ikasketa zentroak ziren.
Gertuen dauden herriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu.
Albi
Le Séquestre (3,0 km)Lescure-d'Albigeois (3,4 km)Puygouzon (3,6 km)Saliès (4,3 km)Castelnau-de-Lévis (5,3 km)Cambon (5,4 km)Carlus (5,5 km)Arthès (5,7 km)Saint-Juéry (5,8 km)Cunac (5,8 km)
Albitar ospetsuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Antoinette de Saliès (1639–1730), idazle feminista
- Henri de Toulouse-Lautrec (1864-1901), margolaria
- Jean-François de La Pérouse (1741-1788), Ozeano Bareko esploratzailea
Herri eta hiri senidetuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Frantsesez) Meteo France. Données climatiques de la station de Albi. .
- ↑ (Frantsesez) Meteo France. Climat Midi-Pyrénées. .
- ↑ Population et logements par commune depuis le recensement de 1962 (1961 pour les Dom) à 1999
- ↑ Logement, 1968-2007
- ↑ Population par sexe et âge quinquennal de 1968 à 1999. http://www.recensement-2007.insee.fr+(Noiz kontsultatua: 2010-07-13).
- ↑ Emploi et population active 1999 et 2007
- ↑ Revenus fiscaux des ménages en 2008
- ↑ Créations et stock d'établissements par commune en 2009
- ↑ Nombre d'équipements des services aux particuliers
- ↑ Nombre d'équipements et de services dans le domaine du commerce en 2009
- ↑ Exploitations agricoles
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Frantsesez)Résumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena.
- (Frantsesez)Évolution et structure de la population[Betiko hautsitako esteka] INSEEren udalerriko datuen fitxa.
- (Frantsesez)France par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri.
