Przejdź do zawartości

Aleksander Mościcki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksander Mościcki
Nolite timere... Christus regnat
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

10 czerwca 1898
Tworkowice

Data śmierci

25 listopada 1980

Biskup pomocniczy łomżyński
Okres sprawowania

1952–1980

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

6 czerwca 1925

Nominacja biskupia

6 lutego 1952

Sakra biskupia

25 lutego 1952

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi (II RP, nadany dwukrotnie)
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

25 lutego 1952

Miejscowość

Białystok

Konsekrator

Romuald Jałbrzykowski

Współkonsekratorzy

Czesław Falkowski
Ignacy Świrski

Aleksander Mościcki (ur. 10 czerwca 1898 w Tworkowicach, zm. 25 listopada 1980) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy łomżyński w latach 1952–1980.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 10 czerwca 1898 w Tworkowicach koło Ciechanowca. Nauki w zakresie szkoły średniej pobierał w Wilnie. Od 1918 studiował w wileńskim seminarium duchownym, a od 1921 także na Wydziale Teologicznym reaktywowanego Uniwersytetu Stefana Batorego. 6 czerwca 1925 został wyświęcony na prezbitera. W latach 1928–1932 odbył studia na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego, które ukończył z magisterium z ekonomii społecznej i nauk politycznych. W 1932 uzyskał również magisterium z teologii na Uniwersytecie Stefana Batorego[1].

Po przyjęciu święceń kapłańskich przez dwa miesiące pracował jako wikariusz w parafii w Dobrzyniewie[1]. W kurii wileńskiej zajmował stanowiska notariusza[1] i sekretarza[2]. Działał w organizacjach społecznych, m.in. w Chrześcijańskich Związkach Zawodowych i Chrześcijańskich Związkach Rzemieślniczych, był sekretarzem Instytutu Akcji Katolickiej oraz dyrektorem męskich stowarzyszeń katolickich. Po wybuchu II wojny światowej posługiwał duszpastersko w Wilnie. W marcu 1942 został aresztowany przez Niemców i do lipca 1942 był osadzony w więzieniu na Łukiszkach, skąd został przetransportowany do Wyłkowyszek. Od października 1942 przebywał w obozie ciężkiej pracy w Szałtupiu koło Kowna, z którego w lipcu 1944, w sytuacji zbliżającego się frontu radzieckiego, udało mu się zbiec i wrócić do Wilna[1].

Jesienią 1944 został mianowany prefektem reaktywowanego seminarium wileńskiego, w którym wykładał katolicką naukę społeczną i prawo publiczne Kościoła. Gdy w lutym 1945 seminarium zostało zamknięte przez litewskie władze sowieckie wraz z księżmi Janem Krassowskim i Aleksandrem Chodyką zorganizował uczelnię w Białymstoku, która rozpoczęła działalność w maju 1945. W 1946 został wicerektorem białostockiego seminarium. Do czasu przyjazdu z Wilna księdza Michała Sopoćki prowadził w nim wykłady również z jego przedmiotów – pedagogiki i katechetyki[1].

6 lutego 1952 papież Pius XII mianował go biskupem pomocniczym diecezji łomżyńskiej ze stolicą tytularną Doara[1]. Sakrę biskupią otrzymał 25 lutego 1952 w Białymstoku[3]. Konsekrował go Romuald Jałbrzykowski, arcybiskup metropolita wileński, w asyście Czesława Falkowskiego, biskupa diecezjalnego łomżyńskiego, i Ignacego Świrskiego, biskupa diecezjalnego siedleckiego[4]. Na dewizę biskupią wybrał słowa „Nolite timere... Christus regnat[5]. Pełnił funkcję wikariusza generalnego[3]. W 1952 został archidiakonem, a w 1965 dziekanem kapituły łomżyńskiej[6]. Po śmierci biskupa Czesława Falkowskiego[1], od 25 sierpnia 1969 do 19 marca 1970, administrował diecezją jako wikariusz kapitulny[6]. Brał udział w II sesji soboru watykańskiego II[7].

Był współkonsekratorem podczas sakr biskupa diecezjalnego włocławskiego Antoniego Pawłowskiego (1952) i biskupa diecezjalnego łomżyńskiego Mikołaja Sasinowskiego (1970)[4].

Zmarł 25 listopada 1980[3]. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Kopernika w Łomży[8].

Odznaczenia, upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

Prezydent RP Ignacy Mościcki dwukrotnie, w 1936 i 1938, nadał mu Złoty Krzyż Zasługi[2][9].

W 2019 w kościele Trójcy Przenajświętszej w Ciechanowcu odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g T. Krahel. Biskup Aleksander Mościcki. „W Służbie Miłosierdzia”. Nr 1/2010. ISSN 1897-4996. [dostęp 2021-01-26]. 
  2. a b M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469. [dostęp 2021-01-26].
  3. a b c P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 301. ISBN 83-211-1311-7.
  4. a b Aleksander Mościcki. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2019-03-20]. (ang.).
  5. Schematyzm jubileuszowy diecezji łomżyńskiej 1925–1975. Łomża: Nakładem Kurii Diecezjalnej, 1975, s. 39.
  6. a b W. Jemielity: Zarys dziejów diecezji łomżyńskiej. W: Schematyzm jubileuszowy diecezji łomżyńskiej 1925–1975. Łomża: Nakładem Kurii Diecezjalnej, 1975, s. 24.
  7. B. Bejze: Sobór Watykański II. W: Z. Pawlak (red.): Katolicyzm A–Z. Wyd. III. Łódź: Diecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, 1989, s. 419. ISBN 83-850-22-03-1.
  8. Informacje o nagrobku. cmentarze.lomza.pl. [dostęp 2022-08-16].
  9. M.P. z 1938 r. nr 292, poz. 685. [dostęp 2024-08-04].
  10. Wzruszający moment. bialystok.tvp.pl, 2019-03-03. [dostęp 2021-01-26].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]