Alnilam
 Alnilam ve O'nun ışığıyla aydınlanan NGC 1990. | |
| Gözlem verisi Dönem J2000.0 Ekinoks J2000.0 | |
|---|---|
| Takımyıldız | Avcı |
| Galaktik enlem (b) | -17,24173331[1]° |
| Galaktik boylam (l) | 205,21206247[1]° |
| Sağ açıklık (α) | 05sa 36d 12,81335s[2] |
| Dik açıklık (δ) | −01° 12′ 06,9089″[2] |
| Görünür büyüklük (V) | 1,70[2] |
| Görünür büyüklük (B) | 1,51[2] |
| Görünür büyüklük (J) | 2,191[2] |
| Sınıflandırma | |
| Tayfsal sınıf | B0Iab:[2] |
| U−B renk ölçeği | -1,04[3] |
| B−V renk ölçeği | -0,19[3] |
| R−I renk ölçeği | -0,17[3] |
| Değişen yıldız tipi | Alp Cyg |
| Astrometri | |
| Dikey hız () | 25,90 ± 0,90[2] km/s |
| Özdevinim (μ) | RA: 1.44 ± 0.42[4] mys/y Dec.: -0.78 ± 0.19[4] mys/y |
| Iraklık açısı (π) | 1,65 ± 0,45[4] mys |
| Uzaklık | 1.300[5] Iy (400[5] pc) |
| Mutlak büyüklük (V) | -7[6] |
| Özellikler | |
| Kütle (m) | 20[7] M☉ |
| Yarıçap (r) | 35[8] R☉ |
| Aydınlatma gücü | 315.000 - 725.000[5] L⊙ |
| Yüzey kütle çekimi (log g) | 3[8][9] cgs |
| Sıcaklık | 28.500 ± 1000[8] K |
| Dönüş hızı () | 80[8][10][11] km/s |
| Yaş | 4 × 106[12] |
| Katalog belirtmeleri | |
Alnilam • ε Ori • 46 Orionis • 112 G. Orionis • HR 1903 • BD -01°969 • HD 37128 • SAO 132346 • FK5 210 • HIP 26311 • TD1 4963 • 参宿二. | |
Alnilam (Epsilon Orionis, 46 Orionis), Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.300 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi süperdev yıldızdır.
Gökyüzünün en parlak 30. yıldızı, Avcı'nın ise en parlak 4. yıldızıdır. Mintaka (Delta Orionis) ve Alnitak (Zeta Orionis) ile birlikte bu üç yıldız, eski kültürler arasında pek çok isimle de bilinen Avcı'nın Kuşağı'nı oluştururlar.
1943 yılından bu yana bu yıldızın tayfı diğer yıldızların sınıflandırılmasında dayanak noktası olarak kullanılmıştır.[13] Ayrıca göksel navigasyon için kullanılan 57 yıldızdan birisidir.
Alnilam'ın görece olarak basit olan tayfı, yıldızlararası madde çalışmalarında çok yararlı olmuştur. Gelecek milyon yıl içerisinde bu yıldızın bir kırmızı üstdeve dönüşeceği ve süpernova olarak patlayacağı düşünülmektedir. Çevresindeki moleküler bulut NGC 1990'ı aydınlatarak, onu bir yansıma bulutsusu yapar. 2.000 km/sn'ye ulaşan yıldız rüzgarları, Güneş'ten 20 milyon kat daha hızlı kütle kaybetmesine neden olmaktadır.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Alnilam adı, Arapça نظم nażm "inci dizisi" ile bağlantılı bir kelime olan النظام an-niżām'dan türetilmiştir. Alnihan veya Alnitam olarak da yazılmaktadır.[14]
Avcı'nın Kuşağı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu üç kuşak yıldızı topluca, pek çok kültür tarafından ve pek çok isimle bilinmekteydi. Arapçada; El Nijād "Kuşak", El Nasak "Çizgi", El Alkāt "Altın Taneleri veya Fındıklar" ve modern Arapçada El Mīzān el H•akk "Doğru Ölçekli Işın" terimleriyle belirtilir. Çin mitolojisinde "Işın Tartısı" olarak bilinmekteydi.[14] Kuşak, ayrıca üç yıldız konağı olarak (basitleştirilmiş: 参宿; geleneksel: 參宿; pinyin: Shēn Xiù) Çin takımyıldızlarındaki Yirmi-sekiz konaktan biridir. Beyaz Kaplan'ın batıdaki konaklarından birisidir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson, 2012)
- ^ a b c d e f g "V* eps Ori -- Pulsating variable Star SIMBAD". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2013.
- ^ a b c "VizieR Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Hoffleit+, 1991)". 25 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2013.
- ^ a b c "Ashland Astronomy Studio - Alnilam (HIP 26311)". 22 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2013.
- ^ a b c R. Blomme, R. K. Prinja, M. C. Runacres, S. Colley (1999). "Radio and submillimetre observations of epsilon Ori". Astronomy and Astrophysics. Cilt 382. s. 921-934. doi:10.1051/0004-6361:20011612. Erişim tarihi: 27 Kasım 2010.
- ^ R. M. Humphreys (1978). "Studies of luminous stars in nearby galaxies. I. Supergiants and O stars in the Milky Way." Astronomy and Astrophysics. Supplementary Series. Cilt 38. s. 309-350. 6 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2010.
- ^ G. Schaller, D. Schaerer, G. Meynet, A. Maeder (1992). "New grids of stellar models from 0,8 to 120 solar masses at Z = 0.020 and Z = 0.001". Astronomy and Astrophysics Supplement Series. Cilt 96. s. 269-331. 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2010.
- ^ a b c d R.P. Kudritzki, J. Puls, D.J. Lennon, K.A. Venn, J. Reetz, F. Najarro, J.K. McCarthy, A. Herrero (1999). "The wind momentum-luminosity relationship of galactic A- and B-supergiants". Astronomy and Astrophysics. Cilt 350. s. 970–984. 9 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2010.
- ^ N. D. McErlean, D. J. Lennon, P. L. Dufton (1999). "Galactic B-supergiants: A non-LTE model atmosphere analysis to estimate atmospheric parameters and chemical compositions". Astronomy and Astrophysics. Cilt 349. s. 553-572. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2010.
- ^ R. K. Prinja, Th. Rivinius, O. Stahl, A. Kaufer, B. H. Foing, J. Cami, S. Orlando (2004). "Photospheric and stellar wind variability in ɛ Ori (B0 Ia)". Astronomy and Astrophysics. Cilt 418. s. 727-736. doi:10.1051/0004-6361:20035638. Erişim tarihi: 30 Kasım 2010.
- ^ P. L. Bernacca, M. Perinotto (1970). "A catalogue of stellar rotational velocities". Contr. Oss. Astrof. Padova in Asiago. Cilt 239. Erişim tarihi: 30 Kasım 2010.
- ^ "Alnilam by Jim Kaler". 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2010.
- ^ Garrison, R. F. (Aralık 1993), "Anchor Points for the MK System of Spectral Classification", Bulletin of the American Astronomical Society, cilt 25, s. 1319, Bibcode:1993AAS...183.1710G, 25 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Şubat 2012
- ^ a b Allen, Richard Hinckley (1963) [1899]. Star-names and their meanings. New York, NY: Dover Publications. s. 314. ISBN 1-931559-44-9.