Ammōn[1]-ōnis sive Amūnindec.[2] (AegyptieỈmn "Celatus," prius /jaˈmaːnV/ dein /ʔaˈmuːn/)[3] est nomen dei in mythologiaAegypti, quem Graeci antiqui Iovi adsimulabant[4]. Nonnumquam caput arietis gerebat[5] ː ita Zeus Ammon qui oracula dabat in monetis hellenicis cornutus expressus est.
Maximum templum huius dei Karnak ad Thebas situm eratː nam deus Thebanus[6] erat ante undecimam dynastiam parum notus. Octava decima dynastia maxime floruit cum deus totius Aegypti factus est. Ibi cum uxore Mut ("Mater") et filio Khonsou (trias Thebana dicta) adorabatur et deo solari Heliopolitano adsimulatus Amon-Ra appellabatur. Ad orientem partem templi obeliscus unicus[7] deo dicatus erectus erat qui radium solis figurabat. Hic obeliscus ab imperatore Constantino remotus est qui eum ad urbem sibi cognominem, Constantinomolim, ornandam eum destinabat. Alexandriae diu mansit et in fine anno 357 a Constantio II in Circo Maximo Romae erectus est[8].
↑Optime attestatum in scriptoribus Classicis, a Pindaro: Pythia 4.16: "Διὸς ἐν Ἄμμωνος θεμέθˈλοις." Latine habemus e.g. LucaniPharsalia 9.511: "Iupiter, ut memorant, sed non aut fulmina vibrans, / Aut similis nostro, sed tortis cornibus Ammon."
↑Figura solita Graecoromana, nempe Ammon, saepe habetur esse formam dialecto Ammoniacae propriam. In Nubia autem, ubi Ammon deus cultissimus erat, appellatio iam fere /ʔaˈmaːnǝ/ sonabat, unde talia nomina quale est Ergamenes.