An Giúdachas

An Giúdachas

(he) יַהֲדוּת‎
Ainmnithe in ómós	Iúdá
Sonraí
Cineál	creideamh ethnic religion (en) stíl bheatha
Stair
Dáta a bunaíodh	c. 5 haois "RCh":  Giúdachas an Dara Teampall, an Mheaspatáim
Bunaitheoir(í)	Abrahám
'	an Torah
'	an Bíobla Eabhraise
'	An Talmud
Gníomhaíocht
Limistéar oibriúcháin	domhanda
Codanna	Jewish movement (en)
Domhanda Sonraí Cineál Limistéar geografach

Is é an Giúdachas nó an tIúdachas reiligiún na nGiúdach. Ceann de na reiligiúin aondiacha is sine ar domhan atá ann, agus ceann de na reiligiúin is sine atá á gcleachtadh fós. Tá airteagail chreidimh agus stair an Ghiúdachais ina gcroílár do bhunús na gcreideamh Ábrahamach eile, an Chríostaíocht agus Ioslam san áireamh.

Realta Dháibhí, siombail an Ghiúdachais. Feictear ar bhratach Stát Iosrael í freisin.

Fuascailt na nGiúdach

Níl aon údarás lárnach nó dogma comhaontach ag an nGiúdachas, ach tá roinnt prionsabal creidimh ag an reiligiún ilghnéitheach seo a choinníonn le chéile é. An ceann is tábhachtaí ná creideamh in aon Dia amháin atá uilefhiosach, uilechumhachtach, uiledhea-mhéiniúil, tarchéimnitheach, a chruthaigh an chruinne agus gach rud atá inti, agus a bhfuil baint aige fós le riaradh na cruinne seo.

De réir mar a chreidtear, b'é an Dia céanna a chruthaigh an chruinne agus a shocraigh cúnant leis na Giúdaigh agus a chuir a chuid dlíthe agus aitheanta in iúl dóibh sa Tórá.

Meanóra, siombail thábhachtach eile de chuid an chreidimh seo. Cuid d'armas Iosrael é fosta.

Caitheann an Giúdach fíréanta cuid mhó ama ag staidéar na ndlíthe agus na n-aitheanta seo le bheith in ann iad a urramú mar is cóir, agus litríocht iomlán - an Talmud - scríofa ag Giúdaigh léannta na n-aoiseanna a chuaigh thart leis na dlíthe seo a mhíniú do na fíréin.