Anna Brigadere
| Data i miejsce urodzenia |
19 września?/1 października 1861 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
łotewska |
| Język |
łotewski |
| Dziedzina sztuki |
bajki |
| Odznaczenia | |
| |
Anna Brigadere (ur. 1 października 1861 w Tērvete, zm. 25 czerwca 1933 tamże) – łotewska pisarka, poetka i dramaturg.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w rodzinie chłopskiej. Jako dziecko pracowała na roli[1]. Dzieciństwo spędziła w Tērvete. Do szkoły uczęszczała tylko kilka lat. Po śmierci ojca w 1874 przeniosła się z matką do Jełgawy. Już w wieku 13 lat zaczęła zarabiać na życie, pomagając siostrze w zakładzie krawieckim. Następnie rodzina przeniosła się do Windawy, a około 1880 do Rygi, gdzie pracowała z bratem Johnem w sklepie[2].
Od jesieni 1882 mieszkała w Moskwie, gdzie była nauczycielem rodziny niemieckiego przemysłowca. Uczyła również w Jarosławiu. Po powrocie do Rygi ukończyła kursy pedagogiczne, a następnie uczyła w niemieckich rodzinach w Rydze w latach 1885–1887.
Pierwsze opowiadanie Slimnīca (Szpital) napisała około 1893. W 1897 wydała pierwszą książkę Vecā Karlīne. Gdy w październiku 1903 reżyser Jēkabs Duburs poprosił ją o sztukę dla dzieci, w ciągu trzech dni stworzyła Sprīdītis. Sztuka miała premierę 26 grudnia 1903 w Łotewskim Teatrze Narodowym i odniosła sukces. Inne baśniowe sztuki to Princese Gundega un karalis Brusubārda, Maija un Paija, Lolitas brīnumputns. W latach 1906–1907 była nauczycielką języka łotewskiego. W 1905 wyjechała do Moskwy by powrócić do Rygi w 1907. Była edytorką słownika Daugavas gada grāmata[2].
W 1922, na 25-lecie twórczości, otrzymała dom, który nazwała Sprīdīša. Obecnie znajduje się w nim muzeum pisarki.
Stworzyła autobiograficzną trylogię[1] o Annele: Dievs, daba, darbs (Bóg, Natura, Praca, 1926), Skarbos vejos (Gryzący wiatr, 1930) i Akmenu sprosta (Uwięziona w kamieniu, 1933). Opowiada ona historię dziewczynki z łotewskiej wsi od dzieciństwa po dorosłość[3].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- 1926 – Order Trzech Gwiazd III klasy
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Brigadere Anna, [w:] Mały Słownik Pisarzy Narodów Europejskich ZSRR, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1966, s. 47.
- ↑ a b Anna Brigadere (1861-1933). letonika.lv. [dostęp 2016-05-09]. (łot.).
- ↑ Zinta Aistars: Anna Brigadere (1861-1933). Her Circle Ezine Institute of Arts and Social Engagement. [dostęp 2016-05-09]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Anna Brigadere w bazie IMDb (ang.)