Anna Pavlova
| Anna Pavlova | |||
 | |||
| Fødd | 12. februar 1881 | ||
|---|---|---|---|
| Fødestad | St. Petersburg | ||
| Død | 23. januar 1931 (49 år) | ||
| Dødsstad | Haag | ||
| Fødenamn | Анна Матвеевна Павлова, Anna Matvejevna Pavlova | ||
| Alias | Анна Павловна Павлова, i Vesten gjerne berre Anna Pavlova | ||
| Aktive år | 1899–1931 | ||
| Verka som | ballettdansar, koreograf, redaktør, stumfilmskuespiller | ||
| Ektefelle | Victor Dandré | ||
| Prisar | Ordre des Palmes académiques | ||
Anna Pavlovna Pavlova (12. februar 1881–23. januar 1931) var ei berømt russisk ballerina som var aktiv dei første tiåra av 1900-talet.
Liv og virke
[endre | endre wikiteksten]Bakgrunn
[endre | endre wikiteksten]Anna Pavlova var fødd på eit militærsjukehus i Sankt Petersburg. Foreldra hennar var Matvej Pavlovitsj Pavlov, ein meinig soldat, og Ljubov Fjodorovna Pavlova. Faren døydde då Anna var to år gammal. I den tidlege barndommen sin budde ho hjå mormora i den vesle landsbyen Ligovo utanfor Sankt Petersburg; der gjekk ho òg på skule.
Deretter blei ho elev ved den keisarlege ballettskulen i St. Petersburg.
Karriere
[endre | endre wikiteksten]
Frå 1899 var Anna Pavlova engasjert ved Mariinskijballetten. Ho fekk soliststatus i 1906. Pavlova dansa i Nøtteknekkeren, Raimonda, Giselle, La Bayadère, Svanesjøen, Les Sylphides, Don Quixote og Coppelia. I 1907 koreograferte Michel Fokine den kjende soloen Døyande svane for Pavlova, og dette blei den best kjende rolla hennar.
Frå 1910 budde Anna Pavlova fast i London. I 1911 danna ho sitt eige ballettkompani som ho turnerte med over heile verda. Med på turneane var som oftast den berlinske sosietetsfotografen Frieda Riess og teiknaren Ernst Oppler. I 1920-åra hadde ho venskapsrelasjonar med bilethoggeren Hugo Leiarar i Berlin,[1] og i atelieret hans og under hans leiing skapte ho to små sjølvportrett i heilfigur som hamna som porselensfigurar i Victoria and Albert Museum i London (Museum nr. S 296-1978 og nr. S 105-1994).[2][3]
På slutten av 1800-talet var teknikk viktig i ballett og difor skulle dansarane ha mykje musklar. Pavlova endra dette. Ho hadde vore mykje sjuk som barn, og var som vaksen tynn og lett og passa difor godt til rollar som til dømes Giselle. På grunn av problem med føtene sørgde ho for betre støtte ved å utstyra ballettskorne sine med hardved på solane og ein avrunda tåboks. Sidan dette var uvanleg på henna tid fekk ho i følgje biografien til Margot Fonteyn retusjert fotografia sine slik at den store tåboksen ikkje syntest. Endringane til Pavlova er i dag standard på ballettsko.
Pavlova døydde av lungehinnebetennelse på Hotel Des Indes i Haag. Etter gammal ballett-tradisjon blei framføringa den neste dagen ho skulle ha opptredd halden som normalt, bortsett frå at ingen dansa hennar rolle. I staden viste ein enkelt lyskjegle kvar ho skulle ha stått på scena under oppføringa.
Pavlova-kake
[endre | endre wikiteksten]Nasjonaldesserten i Australia og New Zealand er kakesorten pavlova bakt av marengsmasse. Kaka fekk namnet sitt etter at Pavlova hadde fleire gjesteopptredenar i begge landa i 1926 og 1929.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ Hugo Lederer: Erinnerungen an Anna Pawlowa. I: Der Tanz. Monatsschrift für Tanzkultur. IV.Jahrgang (1931), Heft 3, S. 6–7.
- ↑ «Anna Pawlowa, Selbstporträt im Tütü». Henta 15. desember 2016.
- ↑ «Anna Pavlova als Libelle, Figurine in Porzellan». Henta 15. desember 2016.
- Denne artikkelen bygger på «Anna Pavlova» frå Wikipedia på bokmål, den 20. oktober 2021.
Litteratur
[endre | endre wikiteksten]- Barbara Beck: Die berühmtesten Frauen der Weltgeschichte: Vom 18. Jahrhundert bis heute. Marix, Wiesbaden 2008, S. 76–78, ISBN 978-3-86539-942-7.
- Jan Grynimega: Anna Pawlowa. I: Reclams Universum 43.1 (1927), S. 348–349 (mit 6 Skizzen von Walter Müller-Worpswede).