Arıya Aldın-ool
| Arıya Aldın-ool | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 29 fevral 1928 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 18 oktyabr 2016 (88 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | pedaqoq, müəllimə |
Arıya Aldın-ool (tıva Алдын-оол, Арыя Араптановна 29 fevral 1928, Bay-Tayqa kojuunu[d] – 18 oktyabr 2016, Kızıl) — Tıva əsilli Sovet müəllimi. SSRİ xalq müəllimi (1984).
Bioqrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Arıya Aldın-ool 29 fevral 1928-ci ildə Tuva Xalq Respublikası Bay-Tayqa kojuunun Uluq Ooruq kəndində anadan olmuşdur. Yeddi illik məktəbi bitirdikdən sonra 1945-ci ildə müəllimlik etməyə başlamışdır.
1948-1950-ci illərdə partiya işində işləmişdir.
1955-ci ildə Qızıl Müəllimlər İnstitutunu, 1967-ci ildə Kızıl Dövlət Pedaqoji İnstitutunu (qiyabi) bitirib.
1950-ci ildən Qızılda, Şuya, Qızıl-Mazxalıq, Teeli şəhərlərində ibtidai sinif müəllimi işləmişdir. 1962-ci ildən Kızıl şəhərində 2 nömrəli məktəbdə özünü müəllim-təcrübəçi və ana dilində tədris-metodik kompleksin (Üzhüglel) qurucus və birinci sinif üçün oxu dərsliyinin müəlifi olmuşdur. Ümumiləşdirilmiş təcrübə əsasında "İbtidai məktəbin birinci sinifində Tuvan dili dərslərinin inkişaf etdirilməsi toplusu", "Diktantlar toplusu (1-4kl)", "Ekspozisiya toplusu (2-4kl)", "Özümüz oxuyuruq" məcmuələri çap olunmuşdur. Onunda həmmüəllifi olduğu ibtidai məktəbin 1-ci sinifləri üçün "Uzuqlel" dərsliyini hazırlamışdır[1][2].
Kızıl Dövlət Pedaqoji İnstitutunun İbtidai təhsil fakültəsində Ana dili metodikası kafedrasında müəllimlik etmişdir.
Müəllimlik təcrübəsi - 65 il.
Kızıl Şəhər Şurasının iki çağırış millət vəkili.
Təqaüdə çıxdıqdan sonra 1993-2008-ci illərdə əlil uşaqlarla fərdi qaydada işləməyə davam edir.
18 oktyabr 2016-cı ildə 88 yaşında Kızıl şəhərində dünyasını dəyişir.
Ailəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Həyat yoldaşı - Oyun Aldın-ool Uşaqları - oğlanları Aleksey Aldın-ool, Andrey Aldın-ool, qızı Tatyana Sançaa.Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası
Mükafatlar və titulları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası əməkdar müəllimi (1980)
SSRİ xalq müəllimi (1984)
Şərəf nişanı ordeni (1976)
Tıva Respublikasının ordeni
"Əmək fədəkarlığına görə" medalı (1966)
"1941-1945-ci illər Böyük Vətən Müharibəsində fədakar əməyə görə" medalı. (1970)
"1941-1945-ci illər Böyük Vətən Müharibəsində Qələbənin 50 illiyi" medalı.
RSFSR Təhsil Nazirliyinin Fəxri Sertifikatı (1962)
"Müəllim-Metodist" № 10782
Kızılın fəxri vətəndaşı (1998).