Ariadna
| Ariadna Ἀριάδνη | |
 | |
| Ömetsez xäldän qotılu simvolı | |
|---|---|
| Mifologiä |
Borınğı yunan |
| Ätise |
Minos |
| Änise |
Pasifaya |
| İre | |
| Balaları |
Foant, Stafil, Enopion, Peparef |
Ariadna (bor. yunança Ἀριάδνη) - borınğı yunan mifologiäsendä Krit patşası Minos qızı, cep yomğağı yärdämendä labirinttan (aptıraştan) Teseynı qotqarğan. Ömetsez xäldän qotılu simvolı.
Homer yazğan "İlliada" kitabında (XVIII 592) telgä alınğan.
Riwäyät
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Afina patşası Egey ulı Tesey Minotavrnı üterergä qarar itkän. Minotavr - Ariadna bertuğanı bulğan.
Ariadna ätise Minos afinalılarnı yıl sayın 7 yeget häm 7 qız törendäge xurlıqlı yasaqnı cibärergä taläp itkän.
Tesey bu xurlıqlı yasaqnı beterergä qarar itkän häm Minotavrğa qarşı labirintqa barğan.
Ariadna Teseygä ğaşıyq bulğan häm aña cep yomğağı birgän. Dedal Ariadnağa bu cep seren açqan.
Tesey Ariadna birgän cep yärdämendä labirinttan çıqqan häm Ariadna belän Naksos utrawına qaçqan. Tesey aña öylänergä wäğdä birgän, läkin dawıl waqıtında Atriadna yoqlağanda, Tesey kitkän.
Ber çığanaq buyınça Ariadna Artemida uqları belän üterelgän. İkençe çığanaq buyınça Dionis Ariadnanı tabıp, qotqara häm aña öylänä.
Dionis belän tuyı İda tawında uzğan. Zevs Ariadna häm Dionisnı ülemsez itep yasağan.
Mädäniättä
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Töp tema: Ariadna qotqarğan Tesey qıznı xiänät itä häm qaça, ömetsez xäldäge Ariadna iñ küñelle alla Dionis tarafınnan qotqarıla. Bu tema Titsian, Tintoretto, Karaççi, Delakrua, Moris Denihäm küp kenä başqa rässamnar surätlilär.
Ariadna tarıxına Lorentso Mediçi, Fridrix Nitsşe, Marina Tsvetayeva, Rimma Kazakova şiğerlär bağışlağannar.
Ariadnağa küp operalar bağışlanğan: köyyazarlar - Monteverdi, Georg Fridrix Händel, Rixard Ştraus, Miyo h.b.
-
Titsian: Baxus häm Ariadna, 1520–1523 -
Jacopo Tintoretto : Baxus häm Ariadna, 1576 -
Hans Makart , Ariadna triumfı, 1873/74 -
Evelyn de Morgan : Ariadna Naksosta, 1877
Sıltamalar
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Викиҗыентыкта [[Commons:Category:
Demetra Викиҗыентыкта|Ariadna]] темасына медиафайллар бар
- Бакстон Р. Критский Эрос, или странные судьбы Ариадны // Русская антропологическая школа. Труды. Вып. 1. — М.: РГГУ, 2004, с. 302—309
- Ариадна, дочь Миноса // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Лосев А. Ф. Мифология греков и римлян. — М., 1996. — С. 527, по Сосибию Лаконскому
- Ариадна, Р. Казакова сүзләре
- Гомер. Илиада XXI 441—457
- Плутарх. Об упадке оракулов 21 // Лосев А. Ф. Мифология греков и римлян. М., 1996. С.416
- Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.1. С.107-108
- Любкер Ф. Реальный словарь классических древностей. М., 2001. В 3 т. Т.1. С.188-190 [1]
- Гладкий В. Д. Древний мир. Энциклопедический словарь в 2-х томах Центрполиграф, 1998 г.